Προσεχώς αναμένεται η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ για το αν η Τουρκία είναι ασφαλής χώρα για τους μετανάστες.
Η απόφαση κρίνεται ως εξαιρετικά σημαντική καθώς επί της ουσίας τίθεται επί τάπητος το όλο μεταναστευτικό ζήτημα, οι διαδικασίες παροχής ασύλου καθώς και η επαναπροώθηση μεταναστών.
Σήμερα συζητήθηκαν στην Ολομέλεια του ΣτΕ οι προσφυγές δύο Σύρων προσφύγων, οι οποίοι αντιτίθενται στις αποφάσεις των Επιτροπών Ασύλου που έκριναν ότι θα πρέπει να επιστρέψουν στην Τουρκία καθώς είναι «ασφαλής τρίτη χώρα».
Το Δ' Τμήμα του ΣτΕ είχε κρίνει ότι η Τουρκία είναι ασφαλής χώρα, ωστόσο λόγω σοβαρότητας παρέπεμψε το όλο θέμα στην Ολομέλεια.
Κατά την έναρξη της σημερινής διαδικασίας, στις 9.30 π.μ., τον λόγο πήρε αρχικά ο σύμβουλος του ΣτΕ Ηλίας Μάζος που έχει οριστεί εισηγητής, παρουσιάζοντας συνοπτικά το ιστορικό αλλά και τη δικαστική εξέλιξη της υπόθεσης.
Στη συνέχεια, τοποθετήθηκαν οι 3 δικηγόροι που εκπροσωπούν τους δύο Σύρους. Μεταξύ άλλων, υποστήριξαν ότι οι αποφάσεις των Επιτροπών είναι παράνομες, αντισυνταγματικές και ατεκμηρίωτες, ότι παραβιάζεται η συνθήκη της Γενεύης, ότι θίγονται θεμελιώδη δικαιώματα των προσφύγων, οι οποίοι βρίσκονται σε κίνδυνο.
Επίσης ισχυρίστηκαν ότι οι Επιτροπές στηρίχθηκαν μόνο στις διαβεβαιώσεις της Τουρκίας με βάση την Κοινή Δήλωση με την Ε.Ε. στις 18 Μαρτίου 2016, χωρίς να ελεγχθούν άλλα στοιχεία για την κατάσταση τόσο στην Τουρκία όσο και στη Συρία. Ειδικά στην Τουρκία, όπως είπαν οι δικηγόροι, δεν υπάρχει δικαίωμα υποβολής ασύλου από τους Σύρους.
Ειπώθηκε επίσης ότι η Τουρκία δεν έχει χαρακτηριστεί επισήμως “ασφαλής τρίτη χώρα” από καμία χώρα της Ε.Ε. πλην της Ουγγαρίας και από κανένα άλλο θεσμοθετημένο όργανο. Και ότι μετά τις 20 Μαρτίου 2016 η κοινή δήλωση ισχύει μόνο για τους Σύρους και μόνο για όσους διασχίζουν εν πλω το Αιγαίο.
Εν συνεχεία ο λόγος δόθηκε στους εκπροσώπους του Δημοσίου, οι οποίοι υποστήριξαν ότι δηλαδή οι αποφάσεις των Επιτροπών είναι νόμιμες και αιτιολογημένες, αλλά και ότι οι Επιτροπές (2/3 Έλληνες δικαστές και 1/3 πρόσωπα υποδεικνυόμενα από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ) είναι συγκροτημένες βάσει του νόμου.
Όπως επεσήμαναν, τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί οι μεταναστευτικές ροές από την Τουρκία και ένας πολύ μεγάλος αριθμός αιτείται άσυλο είτε έχει τις προϋποθέσεις με βάση τη συνθήκη της Γενεύης είτε όχι. Και ότι οι Επιτροπές που συστάθηκαν εξαιτίας αυτού του γεγονότος είναι εκ του νόμου δικαιοδοτικά όργανα.
Αιτιολογώντας την άποψη των Επιτροπών ότι η Τουρκία είναι ασφαλής τρίτη χώρα και ότι δεν κινδυνεύουν οι Σύροι πρόσφυγες, υποστηρίχθηκε ότι αυτή τη στιγμή διαμένουν στην Τουρκία τουλάχιστον 3 εκατ. Σύροι πρόσφυγες σε καταυλισμούς, έχοντας πρόσβαση σε όλα τα βασικά αγαθά.
Υποστηρίχθηκε ακόμη ότι οι αποφάσεις των Επιτροπών δεν βασίστηκαν μόνο στην Κοινή Δήλωση (18/3/16) μεταξύ Τουρκίας - ΕΕ αλλά πρωτίστως στον ελληνικό νόμο 4375/2016 (άρθρα 54-56).
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης ο πρόεδρος κ. Σακελλαρίου παρενέβη δύο φορές. Τη μία όταν ο δικηγόρος από το “Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες” έθεσε μεταξύ άλλων θέμα ανεξαρτησίας των δικαστών (“εξωτερικές παρεμβάσεις και πιέσεις”) και δη αυτών που μετέχουν στις Επιτροπές, ρωτώντας τον πού το βασίζει, για να επιφυλαχθεί εκείνος ότι θα αναφερθεί λεπτομερώς επ' αυτού στο υπόμνημα που θα κατατεθεί.
Η δεύτερη φορά που παρενέβη ο κ. Σακελλαρίου είναι όταν αναφέρθηκε ότι στην Τουρκία ζουν αξιοπρεπώς 3 εκατ. Σύριοι πρόσφυγες. “Αν δεν τους θέλει η Τουρκία πού θα πάνε;” ρώτησε τους δικηγόρους και των δύο πλευρών, ζητώντας την προσωπική άποψή τους και όχι τη νομική.
“Οι περισσότεροι είναι εγκλωβισμένοι, δεν θέλουν ούτε να μείνουν στην Τουρκία ούτε να έρθουν στην Ελλάδα. Επιδιώκουν να μεταβούν στις ΗΠΑ ή την κεντρική Ευρώπη” είπαν οι δικηγόροι του δημοσίου, ενώ από την άλλη πλευρά υποστηρίχθηκε ότι πρέπει να υπάρχει αλληλεγγύη από τις ευρωπαϊκές χώρες και εγκατάστασή τους εκεί υπό καλύτερες συνθήκες.
Μετά τις τοποθετήσεις των δικηγόρων, ο πρόεδρος του ΣτΕ όρισε την 17η Μαρτίου ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής και εγγράφως των θέσεων των δύο πλευρών, αναλυτικά σε υπομνήματα.