Για ένα «πολύ δύσκολο τρίμηνο» ετοιμάζεται η κυβέρνηση παρότι τα στελέχη της εκφράζουν δημοσίως αισιοδοξία (έστω και συγκρατημένη) ότι η μεγάλη εκκρεμότητα της δεύτερης αξιολόγησης θα κλείσει μέσα στον Ιανουάριο.
Οι απαισιόδοξες προβλέψεις φτάνουν μέχρι… και τον Μάρτιο, αλλά κι αυτές υπό την προϋπόθεση ότι οι «ακραίοι κύκλοι» (βλέπε Σόιμπλε) έχουν παραιτηθεί από σχέδια για «νέα ευρωζώνη» στην οποία δεν θα χωρά ο Νότος.
«Στη μεγάλη εικόνα, η χώρα έχει εκπληρώσει τους στόχους και η οικονομία μπαίνει σε θετικούς ρυθμούς. Αν ανατραπεί με προσκόμματα και προσχήματα σημαίνει ότι ‘κάποιοι’ προκρίνουν το Grexit μέσα στον ιταλικό, ισπανικό και ίσως πορτογαλικό κουρνιαχτό», αναφέρει κορυφαίος κυβερνητικός παράγοντας.
Με την επισήμανση ότι οι πρώτοι μήνες του νέου έτους θα δώσουν το στίγμα των επερχομένων καθώς από τη μια ανοίγει ο εκλογικός κύκλος σε ευρωπαϊκές χώρες (Ολλανδία, Γαλλία και ενδεχομένως Ιταλία) και από την άλλη θα δώσει δείγμα γραφής ο νέος Αμερικανός πρόεδρος Ντ. Τραμπ.
Σε ό,τι αφορά στην ‘τύχη’ της αξιολόγησης, ο ίδιος παράγοντας επιμένει: “Μην εστιάζετε στα τεχνικά ζητήματα της διαπραγμάτευσης και σε προαπαιτούμενα όπως πχ το εργασιακό. Ο άγνωστος ‘x’ είναι ο ρόλος του ΔΝΤ. Αν βρεθεί, θα λυθεί και η εξίσωση”.
Τα δεδομένα που προβάλλουν κυβερνητικά στελέχη στις συζητήσεις είναι:
Το Βερολίνο θέλει ΔΝΤ
* Το Βερολίνο ξεκαθάρισε ότι «θέλει το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα» (σ.σ. με χρηματοδότηση, έστω και συμβολική).
Το μετέφερε η Αγκελα Μέρκελ στον Αλέξη Τσίπρα, κατά την πρόσφατη συνάντησή τους στη γερμανική πρωτεύουσα, ενώ κατά τις πληροφορίες την ίδια θέση ανέπτυξε στον πρωθυπουργό και ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε.
Και οι δύο απέδωσαν το «θέλω» τους στη δέσμευση (για συμμετοχή του Ταμείου) ενώπιον των Κοινοβουλίων τους το καλοκαίρι του 2015, προκειμένου να εγκριθεί το νέο δανειακό πρόγραμμα στην Ελλάδα.
Ο εκλογικός κύκλος στις χώρες τους δεν επιτρέπει παλινδρομήσεις, με τον κ. Ρούτε να πιέζεται χρονικά καθώς οι κάλπες στη χώρα του θα στηθούν τον Μάρτιο.
Παράθυρο στον «κόφτη»
* Το ΔΝΤ θέτει δύο προϋποθέσεις για ένταξη στο ελληνικό πρόγραμμα: συνολική ρύθμιση του χρέους και νέα μέτρα ύψους 4,2 δισ. ευρώ μετά το 2018 (που λήγει το πρόγραμμα). Η πρώτη συναντά την γερμανική άρνηση ενώ η Αθήνα «και οι σύμμαχοί της στην Ευρώπη» (σ.σ. Κομισιόν και Γαλλία) αντιδρούν στη δεύτερη.
Υπάρχει περιθώριο για χρυσή τομή; Κυβερνητική πηγή αφήνει μόνο ένα «παράθυρο» ελληνικής υποχώρησης: την επέκταση του «κόφτη» για τη διετία 2019-2020, αλλά «χωρίς προσδιορισμό των μέτρων». Τυχόν επιμονή στα 4,2 δισ. ευρώ «θα είναι casus belli”, τονίζει και δείχνει… ρήξη.
Στο... καλό σενάριο της επέκτασης του «κόφτη» δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να ζητήσουν οι δανειστές ψήφισή της με ενισχυμένη πλειοψηφία (180 ψήφους) από την Βουλή, με το επιχείρημα ότι η θητεία της κυβέρνησης λήγει το 2019. «Εμείς δεν πρόκειται να ζητήσουμε ενισχυμένη πλειοψηφία, εάν το ζητήσουν οι δανειστές θα δούμε», απαντούν.
Το «άλλοθι» (και) της Eurostat
* Ενα επιπλέον επιχείρημα που «ίσως προβάλλουν ΔΝΤ-Βερολίνο» για να περάσουν τις καθυστερήσεις στο κλείσιμο της αξιολόγησης, είναι η επικύρωση των δημοσιονομικών στοιχείων του 2016 από τη Eurostat – η οποία λαμβάνει χώρα στο πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου.
Επ΄αυτού η κυβέρνηση δεν διακατέχεται από... ανασφάλειες διότι θεωρεί δεδομένο ότι έχει ήδη καλυφθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 0,50% του ΑΕΠ. Αυτή η βεβαιότητα άλλωστε την ώθησε να δώσει το περίφημο χριστουγεννιάτικο δώρο στους χαμηλοσυνταξιούχους και να δεσμευτεί στους εταίρους (δια της επιστολής Τσακαλώτου) ότι θα επεκτείνει τον «κόφτη» στις συντάξεις εάν δεν πιαστεί το πρωτογενές πλεόνασμα.
Το πραγματικό πρόβλημα, σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, θα αφορά την κατάσταση της οικονομίας, αφού και οι πλέον αισιόδοξοι συμφωνούν στην εκτίμηση ότι τα (όποια...) θετικά στοιχεία θα υποχωρούν όσο παρατείνεται η εκκρεμότητα «και παραμένει σκοτεινό το τούνελ».
Οπερ, ένα αρνητικό, δημοσιονομικά, πρώτο τρίμηνο του 2017 (σ.σ. άλλωστε μετά την Πρωτοχρονιά μπαίνουν σε εφαρμογή οι επώδυνες αλλαγές σε φορολογικό-ασφαλιστικό) θα έχει την ανάλογη επίδραση στη διαπραγμάτευση.
«Ενα σημείο ισορροπίας και συμβιβασμού»
Στο επίσημο επίπεδο, η κυβέρνηση θεωρεί εφικτό το κλείσιμο της αξιολόγησης εντός Ιανουαρίου και τις «δοκιμαστικές εξόδους στις αγορές μέσα στο πρώτο τρίμηνο», όπως είπε χθες στην Κόρινθο ο υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος.
Με τη σειρά του, απέδωσε τις καθυστερήσεις στις παράλογες απαιτήσεις του ΔΝΤ, τις οποίες δεν μπορεί να κάνει αποδεκτές η κυβέρνηση.
“Θεωρώ ότι όπως τα καταφέραμε την περίοδο της πρώτης αξιολόγησης να βρούμε μια χρυσή τομή, ένα σημείο ισορροπίας και συμβιβασμού μεταξύ όλων των εμπλεκομένων, έτσι θα κλείσουμε και αυτή την αξιολόγηση χωρίς τη νομοθέτηση νέων μέτρων», κατέληξε.