Ο… τρίτος δρόμος της κυβέρνησης για συμφωνία

Η κυβέρνηση δεν επιλέγει τη σύγκρουση με τους δανειστές ούτε θέλει εκλογές, κινείται στη λογική να κλείσει η αξιολόγηση «με ανεκτό συμβιβασμό» (χωρίς νέα μέτρα) και με αποσύνδεσή της από την απόφαση του ΔΝΤ για τη θέση του στο ελληνικό πρόγραμμα, αλλά, με τα σημερινά δεδομένα, όλα αυτά μπορούν να επιτευχθούν μόνο με πολιτική λύση.

Το «αφήγημα» σε πρώτη ανάγνωση θυμίζει πρώτο εξάμηνο του 2015, στο Μαξίμου ωστόσο διαφωνούν: αυτή τη φορά, λένε, η χώρα και η κυβέρνηση δεν έχουν απέναντί τους σύσσωμο το «ευρω-ιερατείο», όπως τότε. Κι αυτό, προσθέτουν, φάνηκε με τη στήριξη που δέχθηκε από την Κομισιόν και από το σύνολο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών για τα κοινωνικά μέτρα Τσίπρα, δηλαδή το βοήθημα στους χαμηλοσυνταξιούχους και το πάγωμα του ΦΠΑ στα νησιά του ΒΑ Αιγαίου.

Πέραν των Γάλλων Ολάντ-Μοσκοβισί-Σαπέν και του Ιταλού Τζιάνι Πιτέλα, παραπέμπουν στη θετική στάση που κράτησαν (απέναντι στον Β. Σόιμπλε) ο νυν επικεφαλής του γερμανικού SPD, αντικαγκελάριος Ζίγκμαρ Γκάμπριελ και ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου ο οποίος διεκδικεί το χρίσμα του αντιπάλου της Αγκελα Μέρκελ για την καγκελαρία Μάρτιν Σουλτς.

Το μεγάλο ερώτημα είναι μέχρι πού θα φτάσει αυτή η στήριξη: θα περιορισθεί στο «δίκαιον» των κοινωνικών μέτρων, ή θα επεκταθεί στο πότε και πώς θα κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση;

Τα «δεν» από ΔΝΤ, Μέρκελ, Τσίπρα

Επ' αυτού, τα στοιχεία δεν οδηγούν (προς το παρόν...) σε αισιόδοξες προβλέψεις αφού:

* Το ΔΝΤ φέρεται να μεταθέτει για τον Μάρτιο την απόφαση για τον ρόλο του στο ελληνικό πρόγραμμα, με το επιχείρημα ότι πρέπει να ενημερωθεί ο νέος Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος αναλαμβάνει καθήκοντα στις 20 Ιανουαρίου.

* Η κ. Μέρκελ δεν εμφανίσθηκε πρόθυμη (κάθε άλλο...) να συζητήσει το ενδεχόμενο αποχώρησης του Ταμείου, καθώς η παραμονή του τέθηκε ως προϋπόθεση προκειμένου το γερμανικό Κοινοβούλιο να εγκρίνει πέρυσι το τρίτο δανειακό πρόγραμμα στην Ελλάδα.

Δεδομένου ότι η Γερμανία εισέρχεται σε άτυπη προεκλογική περίοδο (σ.σ. οι εκλογές είναι τον Σεπτέμβριο), η πλευρά Σόιμπλε θεωρεί «απαγορευτική» κάθε σχετική συζήτηση στην Μπούντεσταγκ -έστω και εάν η επίκληση αυτής της παραμέτρου είναι προσχηματική.

* Το ΔΝΤ επιμένει, προσώρας, στη θέση του προς την ευρωπαϊκή πλευρά: ή μειώστε τα πρωτογενή πλεονάσματα στο 1,5%, ή αφήστε τα στο 3,5% αλλά πάρτε και νέα μέτρα για να καλυφθούν.

* Η ελληνική κυβέρνηση αποκλείει κατηγορηματικά τη νομοθέτηση νέων μέτρων -και δη, ύψους 4,2 δισ. ευρώ, όπως τα έχει κοστολογήσει το ΔΝΤ για να «πιαστεί» το 3,5% στη διετία 2019-2020.

Ο (επιθυμητός) τρίτος δρόμος

Οπως προκύπτει από την παράθεση των δεδομένων, το σταυρόλεξο ανήκει στα άλυτα του είδους και φέρνει την κυβέρνηση προ διλήμματος: να δεχθεί επώδυνο συμβιβασμό (νέα μέτρα), ή να μείνει ανοικτή η αξιολόγηση χάνοντας το εισιτήριο του Μαρτίου για ένταξη της χώρας στην ποσοτική χαλάρωση που, πέραν της ρευστότητας, θα δημιουργούσε θετικό επενδυτικό κλίμα.

Κατά το Μαξίμου, υπάρχει... ο τρίτος δρόμος: να αποσυνδεθεί το κλείσιμο της αξιολόγησης σε τεχνικό επίπεδο από την απόφαση του ΔΝΤ για τον ρόλο του.

Κατά τις πληροφορίες, σ' αυτή την κατεύθυνση κινείται το κυβερνητικό επιτελείο, ανανεώνοντας το ραντεβού με τους θεσμούς για τις πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου -αφού τίποτα δεν δείχνει ότι μπορεί να υπάρξει συμφωνία σε επίπεδο προσωπικού πριν από την εκπνοή του έτους.

Οι πληροφορίες επιμένουν πάντως ότι ως «ανεκτό συμβιβασμό» η κυβέρνηση βλέπει την παράταση του «κόφτη» για τη διετία 2019-2020, χωρίς προσδιορισμό και ποσοτικοποίηση των μέτρων που θα επιφέρει.

Το επεισοδιακό... σταυροδρόμι

Οπως προκύπτει, εάν δεν επιλεγεί αυτή η λύση, τότε η κυβέρνηση θα βρεθεί μπροστά στο σταυροδρόμι των εκλογών ή της σύγκρουσης, καθώς τον Ιούνιο θα κληθεί η πληρώσει δόση-μαμούθ στους πιστωτές, αντιμετωπίζοντας (πάλι) το φάντασμα της πιστωτικής ασφυξίας.

Υψηλόβαθμη κυβερνητική πηγή επιμένει στην αποκήρυξη των εκλογών («δεν παραδίδουμε τη λαϊκή εντολή και τη χώρα στη συμμαχία των προθύμων», τονίζει εσχάτως ο κ. Τσίπρας) και δεν αποκλείει τη σύγκρουση, αν και τη θεωρεί «τριτοτέταρτο σενάριο» («τα πάντα μπορούν να συμβούν εκτός από εκλογές», φέρεται ειπών ο υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος σε δημοσιογράφους στο Βερολίνο).

Επιτελικά στελέχη της κυβέρνησης επισημαίνουν ότι «αυτή τη φορά έχουμε και εμπειρία και συμμάχους», ενώ εκφράζουν τη βεβαιότητα ότι η γεωπολιτική διάσταση και το προσφυγικό δεν θα επιτρέψουν σε «ακραίους κύκλους» να ρίξουν τη χώρα σε πολιτική αστάθεια.

«Πόλεμος με τη ΝΔ του Μητσοτάκη»

Σε κάθε περίπτωση, το Μαξίμου σηκώνει τους τόνους απέναντι «στη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη», με τρόπο που θυμίζει σκληρή προεκλογική αντιπαράθεση.

«Ο κ. Μητσοτάκης έχει το θράσος να εγκαλεί τον πρωθυπουργό για την εφάπαξ 13η σύνταξη για 1.600.000 χαμηλοσυνταξιούχους, την ώρα που ο ίδιος δεν την υπερψήφισε! Όταν άλλαζε την απόφαση της ΝΔ μετά από τηλεφωνήματα ακραίων κύκλων των δανειστών που του έδωσαν τη σχετική εντολή. Και θέλει να κυβερνήσει... Πώς; Μέσω τηλεφώνων; Αν και έχει βαθιά εμπειρία από τηλέφωνα και τηλεφωνικά κέντρα, γερμανικά!», αναφέρεται χαρακτηριστικά σε χθεσινό σχόλιο του Γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού.

«Δεν ψήφισε τη "μονομερή ενέργεια" για τους χαμηλοσυνταξιούχους, αλλά μετά τις οξύτατες εσωτερικές αντιδράσεις, αναγκάζεται να ψηφίσει την αναστολή αύξησης του ΦΠΑ στα νησιά που δέχονται το βάρος της προσφυγικής κρίσης. Του συστήνουμε, βέβαια, να κλείσει το κινητό του μέχρι να ψηφιστεί ο ΦΠΑ από τη Βουλή -για να μην αλλάξει και πάλι άποψη μετά από τηλεφώνημα...», είναι μία άλλη, ενδεικτική παράγραφος.

Που προμηνύει σκληρή κόντρα στη Βουλή από αύριο που θα κατατεθεί η τροπολογία για τον ΦΠΑ στα νησιά.