Αναλυτές και επενδυτές χωρίζουν τις εισηγμένες της Σοφοκλέους σε τρεις ταχύτητες, αλλά η αγορά συμπεριφέρεται προς όλες με τον ίδιο περίπου απαξιωτικό τρόπο… - Τα δομικά προβλήματα του «μαγαζιού» και οι ελπίδες των αγοραστών.

Μόλις τέσσερις μετοχές από το ελληνικό χρηματιστήριο πρότεινε για αγορά η Alpha Finance, σε σχετική έκθεση που δημοσίευσε την προηγούμενη εβδομάδα: ΟΠΑΠ, Μέτκα, Motor Oil, ΟΛΠ.

Σε αντίστοιχη έκθεσή της την ίδια χρονική περίοδο, η Eurobank Χρηματιστηριακή προχώρησε στη σύσταση «buy» για 13 τίτλους της Σοφοκλέους, που είναι οι Τράπεζα Κύπρου, Coca Cola Τρία Έψιλον, ΟΠΑΠ, ΟΤΕ, Folli Follie Group, Ελλάκτωρ, Frigoglass, ΓΕΚΤΕΡΝΑ, Τέρνα Ενεργειακή, S&B Βιομηχανικά Ορυκτά, ΕΥΔΑΠ, ΕΧΑΕ και Intralot.

--- Πρώτη ταχύτητα

Ένα από τα κοινά χαρακτηριστικά των προτάσεων των δύο εγχώριων (και δη τραπεζικών) χρηματιστηριακών οίκων είναι ότι απουσιάζουν εντελώς οι προτάσεις αγοράς για ελληνικές τράπεζες. Μόνο μία τράπεζα συμπεριλαμβάνεται στα δύο προτεινόμενα χαρτοφυλάκια και αυτή είναι κυπριακή…

Ενδεικτικά, μάλιστα, η Alpha Finance αναφέρει πως η διαφορά στους δείκτες P/BV (πολύ πιο ελκυστικές τιμές για τους ελληνικούς ομίλους) είναι «αιτιολογημένη» λόγω της μηδενικής αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων για φέτος (στο 3% την προβλέπει το 2012) και εξαιτίας των κινδύνων που συνδέονται με την ποιότητα του χαρτοφυλακίου και τη ρευστότητα.

Η ουσία είναι πως στην τρέχουσα περίοδο οι Έλληνες τραπεζίτες δεν έχουν ως πρώτη προτεραιότητα την κερδοφορία τους, αλλά την αποφυγή πολύ μεγάλων επισφαλειών και τον τρόπο με τον οποίο θα αντλήσουν πρόσθετα κεφάλαια, προκειμένου να παραμείνουν ιδιωτικές και να πληρούν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις της Βασιλείας ΙΙΙ. Ούτε και η αποτίμησή τους στο ταμπλό του Χ.Α. αποτελεί προτεραιότητα για τους τραπεζίτες, ωστόσο γνωρίζουν ότι όσο πιο κάτω πέσει η αποτίμησή τους στη Σοφοκλέους τόσο δυσκολότερα και τόσο επαχθέστερα θα αντλήσουν τα πρόσθετα κεφάλαια που απαιτούνται.

Οι δηλώσεις, άλλωστε, του υπουργού Οικονομικών κ. Ευάγγελου Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη άφησαν να εννοηθεί ως σχεδόν βέβαιο πως οι τράπεζες θα κατευθυνθούν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, πως θα εκδοθούν νέες κοινές μετοχές και πως θα γίνουν κρατικές για κάποιο χρονικό διάστημα… Μετά;

Σε κάθε περίπτωση, οι τράπεζες μπορεί να προσφέρουν πολύ γερές... συγκινήσεις στο ταμπλό, λόγω των έντονων μεταβολών που συχνά παρουσιάζουν, ωστόσο δεν βρίσκονται στη «χρηματιστηριακή μόδα» από τους αναλυτές.

--- Δεύτερη ταχύτητα

Καλύτερη αντιμετώπιση από πλευράς αναλυτών έχει μια σειρά εισηγμένες εταιρίες που φαίνεται να αντιμετωπίζει περιορισμένο κίνδυνο και που είναι από αρκετά έως πολύ πιθανό μέσα στο 2012 να βελτιώσει την κερδοφορία της. Στις εταιρίες αυτές εντάσσονται κυρίως οι παρακάτω κατηγορίες: 

* Εταιρίες που έχουν μεγάλη έκθεση σε πωλήσεις εκτός Ελλάδας και Βαλκανίων, όπως για παράδειγμα η Frigoglass, η Coca Cola Τρία Έψιλον, η Folli Follie Group, η Μέτκα, η S&B Βιομηχανικά Ορυκτά, αλλά και από μικρότερου μεγέθους εταιρίες η ΕΛΒΑΛ, η Ικτίνος, η Αφοί Καράτζη, τα Ελληνικά Καλώδια, η Eurodrip κ.ά.

* Παραγωγικές εταιρίες με σημαντική θέση στον κλάδο της ενέργειας, όπως η Τέρνα Ενεργειακή, η Μυτιληναίος κ.ά.

* Οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι (ΓΕΚΤΕΡΝΑ, Ελλάκτωρ, J&P Άβαξ) που μέσα στο 2011 είδαν την εγχώρια κατασκευαστική δραστηριότητά τους να συρρικνώνεται δραματικότατα και για τους οποίους ελπίζεται πως από το 2012 θα δούμε κάποιο rebound στο συγκεκριμένο πεδίο.

* Πέρα από τον ΟΠΑΠ, που βρίσκεται εδώ και τουλάχιστον έναν χρόνο στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος (λόγω επικείμενης οριστικοποίησης του θεσμικού πλαισίου για την αγορά των τυχερών παιχνιδιών), άλλα «κρατικόχαρτα» που εν όψει ιδιωτικοποίησής τους (όποτε και αν γίνει αυτή) θα προχωρήσουν σε κάποιο... λίφτινγκ δραστηριοτήτων και λειτουργίας.

Για παράδειγμα, θα συνεχιστούν οι κινήσεις για περιορισμό του κόστους εργασίας, ενώ θα επιχειρηθούν και κάποιες επιμέρους κινήσεις, όπως π.χ. στην ΕΥΔΑΠ να αλλάξει η συνεργασία της εταιρίας με τους δήμους και να μετατραπεί σε απευθείας συνεργασία με τους καταναλωτές (πολύ μικρότερες καθυστερήσεις πληρωμών, μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους κ.λπ.). Άλλες τέτοιες περιπτώσεις είναι η ΔΕΗ (θα επηρεαστεί από το νέο θεσμικό πλαίσιο για την ενέργεια), ο ΟΛΠ, ο ΟΛΘ, η ΕΥΑΘ κ.ά. 

* Ο ΟΤΕ, όπου τόσο οι κινήσεις για περιορισμό του κόστους εργασίας όσο και η διαφαινόμενη χαλάρωση του οξύτατου ανταγωνισμού στην αγορά κινητής τηλεφωνίας πολύ πιθανόν να οδηγήσουν το 2012 σε αρκετά καλύτερη κερδοφορία από τα σαφώς χαμηλά τρέχοντα επίπεδα.

--- Τρίτη ταχύτητα

Η τρίτη κατηγορία εταιριών περιλαμβάνει αυτές που κυρίως απευθύνονται στην εγχώρια αγορά και οι οποίες όλα δείχνουν πως τόσο στο τελευταίο φετινό τετράμηνο όσο και μέσα στο 2012 θα αντιμετωπίσουν ένα αρκετά δυσκολότερο περιβάλλον, καθώς:

Πρώτον, η πιστωτική επέκταση (δάνεια τραπεζών προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις) θα συνεχίσει να υποχωρεί και ευχή των παραγόντων της αγοράς είναι η πτώση να γίνει σταδιακά, χωρίς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να πιέσει έντονα τις ελληνικές τράπεζες να της επιστρέψουν τα χρωστούμενα (πράγμα που δυστυχώς προτείνουν κύκλοι του εξωτερικού).

Δεύτερον, ο όγκος των λιανικών πωλήσεων προβλέπεται πως θα συνεχίσει να υποχωρεί μέσα στο 2012, με ρυθμό που μπορεί να φτάσει ακόμη και το 10% (εκτίμηση Alpha Finance).

Και τρίτον, ο ίδιος ο υφυπουργός Οικονομικών της Ελλάδας παραδέχτηκε για πρώτη φορά πως το ΑΕΠ θα συνεχίσει να υποχωρεί και μέσα στο 2012, ενώ η δήλωση του πρωθυπουργού για στόχο τουλάχιστον έναν εργαζόμενο σε κάθε νοικοκυριό δείχνει το μέγεθος των δυσκολιών που επίκεινται στην πραγματική οικονομία.

--- Είναι φθηνές οι μετοχές;

«Οι μετοχές δείχνουν φθηνές με βάση τόσο τα παραδοσιακά μέτρα αξιολόγησης όσο και τις μεθόδους κόστους αντικατάστασης. Όμως, αυτές οι εξετάσεις γίνονται εμπόδιο όταν οι ισολογισμοί χρειάζονται μεγάλες επιδιορθώσεις», αναφέρει η Eurobank Χρηματιστηριακή, η οποία σε άλλο σημείο της πρόσφατης έκθεσής της σημειώνει πως οι ελληνικές μετοχές αποτελούν και θα εξακολουθήσουν να αποτελούν μακροοικονομική υπόθεση.

Γενικότερα, πολλοί αναλυτές εντοπίζουν μετοχές που είναι υποτιμημένες στο ελληνικό χρηματιστήριο με βάση τις οικονομικές τους επιδόσεις και τους σχετικά περιορισμένους κινδύνους που αντιμετωπίζουν στην τρέχουσα συγκυρία, ωστόσο διαπιστώνουν πως πολλοί ξένοι θεσμικοί έχουν διαγράψει την Ελλάδα από τον επενδυτικό χάρτη, λόγω των γνωστών μακροοικονομικών θεμάτων της.

Χρηματιστηριακοί παράγοντες εντοπίζουν υποτιμημένες μετοχές και στη χαμηλή κεφαλαιοποίηση, πλην όμως δείχνουν ιδιαίτερα συγκρατημένοι όχι μόνο εξαιτίας του γενικότερου κινδύνου της χώρας αλλά και λόγω του ότι οι παραδοσιακοί επενδυτές της περιφέρειας, οι Έλληνες μικρομεσαίοι, σε μεγάλο βαθμό έχουν μετατραπεί από αποταμιευτές σε δανειολήπτες, ή σε άτομα που αγωνιούν για το αν έχουν υπόλοιπα οι επιταγές τρίτων που βρίσκονται στο συρτάρι τους…

Πάντως, παρά την έντονα πτωτική πορεία των τελευταίων μηνών, από το Χ.Α. δεν λείπουν και οι αγοραστές. Αχτίδα αισιοδοξίας αποτελεί το γεγονός πως σε αρκετές εταιρίες οι βασικοί μέτοχοι είναι αγοραστές και όχι πωλητές. Κάποιες άλλες αγοραστικές παρεμβάσεις γίνονται μέσα από προγράμματα αγοράς ιδίων μετοχών.

Όσο για τους λοιπούς αγοραστές, μπορούν σε γενικές γραμμές να χωριστούν σε δύο κατηγορίες: σε όσους επιχειρούν να εκμεταλλευτούν μια βραχυχρόνια ανοδική διόρθωση και σε όσους τοποθετούνται «στα χαμηλά» με χρονικό ορίζοντα κάποιων ετών. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, οι αγοραστές αποτελούν την εξαίρεση και όχι τον κανόνα, γεγονός που φαίνεται και από τον μέσο ημερήσιο όγκο συναλλαγών στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.