Η σαφώς πτωτική πορεία των οικονομικών αποτελεσμάτων των εισηγμένων εταιριών κατά το πρώτο εξάμηνο του 2010 (ζημία άνω του 1 δισ. έναντι κερδών άνω των 3 δισ. την αντίστοιχη περυσινή περίοδο) συνδυάστηκε και με μία ακόμη δυσμενή εξέλιξη:

Ενώ μέσα στο 2009 η πλειονότητα των εταιριών είχε καταφέρει να βελτιώσει κατά πολύ τις ταμειακές της ροές και να περιορίσει τον δανεισμό της, φέτος η επανάληψη μιας τέτοιας εξέλιξης φαντάζει πολύ πιο δύσκολη υπόθεση.

Οι βασικότεροι λόγοι για τους οποίους οι φετινές ταμειακές ροές των περισσότερων εισηγμένων έχουν επιδεινωθεί είναι οι εξής:

Πρώτον, τα υπάρχοντα περιθώρια για μειώσεις αποθεμάτων, για πίεση είσπραξης απαιτήσεων από πελάτες, για εξοικονόμηση κόστους κ.λπ. -παράγοντες που ενίσχυσαν τις περυσινές ταμειακές ροές- φαίνεται να έχουν περιοριστεί δραματικά για τις περισσότερες εταιρίες.

Δεύτερον, η άνοδος των τιμών του πετρελαίου και άλλων μετάλλων επηρέασαν αρνητικά τη ρευστότητα των εταιριών που διατηρούν τέτοιου είδους αποθέματα.

Τρίτον, κάποιες επιχειρήσεις υλοποίησαν σημαντικές επενδύσεις, στοχεύοντας σε μακροπρόθεσμη ανάπτυξη ή επιδιώκοντας να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες της κρίσης.

Τέταρτον, οι ζημίες στις οποίες υποχρεώθηκαν πολλές εταιρίες ήταν τόσο μεγάλες ώστε δεν κατέστη δυνατόν να αποφευχθούν και οι αρνητικές ταμειακές ροές, παρά τις όποιες παρεμβάσεις έγιναν από τις διοικήσεις των εταιριών.

Πέμπτον, η συνεχιζόμενη πρακτική του ελληνικού δημοσίου να καθυστερεί τις πληρωμές του προς τις προμηθεύτριες εταιρίες του (μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι, ιδιωτική υγεία, φαρμακευτικές κ.λπ.).

--- 30 ενδεικτικές περιπτώσεις

Στον παρατιθέμενο πίνακα παρουσιάζονται ενδεικτικά τριάντα όμιλοι, οι οποίοι υποχρεώθηκαν κατά το πρώτο φετινό εξάμηνο σε αρνητικές ταμειακές ροές. Κάποιοι από αυτούς σημείωσαν κερδοφόρο αποτέλεσμα, πλην όμως είδαν το "ταμείο¨" τους να μειώνεται και το υπόλοιπο προς τις τράπεζες να διογκώνεται.

Στον πίνακα επίσης παρουσιάζεται και η κατανομή των ταμειακών ροών σε λειτουργικές και επενδυτικές, με την επισήμανση ότι μπορεί μεν η υλοποίηση επενδύσεων να προκαλεί ταμειακό άνοιγμα, ωστόσο είναι πολύ πιθανό να φέρει αυξημένα έσοδα και κέρδη στο μέλλον.

Με σημαντικές αρνητικές ταμειακές ροές (318,8 εκατ. για τα ΕΛΠΕ και 239,3 εκατ. για τη Motor Oil) έκλεισαν το πρώτο εξάμηνο τα δύο διυλιστήρια, λόγω της εξέλιξης στην τιμή του "μαύρου χρυσού" αλλά και των σημαντικών επενδύσεων που υλοποίησαν το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (επένδυση στην Ελευσίνα, εξαγορά της Shell κ.λπ.).

Με 153 εκατ. απώλειες μετρητών έκλεισε το πρώτο μισό του έτους ο όμιλος Βιοχάλκο, επίδοση που δεν οφείλεται τόσο στις επενδύσεις (49 εκατ.) όσο στο αυξημένο κεφάλαιο κίνησης που απαιτήθηκε εξαιτίας της ανοδικής πορείας των τιμών των μετάλλων.
 
Οι καθυστερήσεις πληρωμών από το ελληνικό δημόσιο στον κλάδο της υγείας επέδρασε αρνητικά στις ταμειακές ροές αρκετών εισηγμένων.

Έτσι η Alapis παρουσίασε μεν αρνητικές λειτουργικές ροές ύψους 93,7 εκατ., πλην όμως κατάφερε να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος αυτών (69,8 εκατ.) από την πώληση κάποιων συμμετοχών της.

Οι καθυστερήσεις πληρωμών από τα ασφαλιστικά ταμεία και η υλοποίηση επενδύσεων οδήγησαν σε αρνητικές ροές τη Euromedica (13,8 εκατ.), όμως μετά τη λήξη του εξαμήνου η εισηγμένη πουλώντας ίδιες μετοχές και μετατρέποντας ομολογίες σε μετοχές μείωσε τον τραπεζικό της δανεισμό.

Το Ιατρικό Αθηνών υποχρεώθηκε τόσο σε αρνητικές λειτουργικές ταμειακές ροές (-4,58 εκατ.) όσο και σε αρνητικές επενδυτικές ταμειακές ροές (-5,47 εκατ.). Σύνολο "τρύπας" 10 εκατ. ευρώ. Με αρνητικές ταμειακές ροές το ΙΑΣΩ (-7,7 εκατ.), αλλά όχι σε λειτουργικό επίπεδο.

Το ελληνικό δημόσιο, όμως, δεν πληρώνει ούτε… το ελληνικό δημόσιο, οπότε η κρατική ΕΥΔΑΠ παρά το κερδοφόρο της αποτέλεσμα (+2,8 εκατ.) υποχρεώθηκε σε αρνητικές ταμειακές ροές 20,4 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 5,4 εκατ. σε λειτουργικό επίπεδο.

Η Hellas On Line, μπορεί μεν να βελτίωσε το μερίδιο αγοράς της και τον όγκο των εργασιών της, αλλά οι συνεχείς επενδύσεις που επιχειρεί "τρώνε μετρητά με το τσουβάλι" (13,88 εκατ. στο εξάμηνο).  Η μητρική εταιρία της Hellas On Line, η Intracom, "έκαψε" 47,7 εκατ. ευρώ.
 
Στις τηλεπικοινωνίες είδαμε και ελαφρά αρνητικές ταμειακές ροές για τον ΟΤΕ, καθώς οι (πολύ θετικές) λειτουργικές ταμειακές ροές επηρεάστηκαν σε κάποιον βαθμό από την οικονομική κρίση και οι επενδύσεις συνέχισαν να κυμαίνονται σε υψηλά επίπεδα.

Στους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους, οι αρνητικές ταμειακές ροές της ΓΕΚΤΕΡΝΑ οφείλονται στις πολύ μεγάλες επενδύσεις (+38,8 εκατ. οι λειτουργικές ταμειακές ροές, -101,5 εκατ. οι επενδύσεις), ενώ στην J&P Άβαξ (-36,8 εκατ.) κυρίως στο λειτουργικό κομμάτι και ιδίως στη δραστική μείωση των μη δανειακών υποχρεώσεων.

Η έντονη επιδείνωση των συνθηκών στην αγορά ανάγκασε σε αρνητικές ταμειακές ροές και εταιρίες που εμφάνισαν κερδοφόρο αποτέλεσμα. Έτσι, αν και η "κάτω γραμμή" στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως ξεκινούσε από συν, το Πλαίσιο "έκαψε" ταμείο 11,18 εκατ. ευρώ, η ΑΓΕΤ Ηρακλής 18,9 εκατ., η Dionic 4,34 εκατ., η ΕΛΙΝΟΪΛ 3,5 εκατ., η Πετρόπουλος (22,4 εκατ., λόγω εξαγοράς και των λιπαντικών της Shell) κ.λπ.

Οι δυσμενείς συνθήκες στον κλάδο των media επηρέασαν τις ταμειακές ροές όλων των εταιριών του κλάδου. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα -11,6 εκατ. του ΔΟΛ και τα -16 εκατ. της Τηλέτυπος.

Με αρνητικές ροές έκλεισαν και οι τρεις μεγάλοι ιχθυοκαλλιεργητικοί όμιλοι, παρά το γεγονός ότι η πορεία τους σημειώνει τάσεις ανάκαμψης. Ενδεικτικά, στον πίνακα βλέπουμε τα -2,06 εκατ. ευρώ που "έκαψε" η Ιχθυοτροφεία Σελόντα.

Η έντονα αρνητική συγκυρία στον κλάδο του αυτοκινήτου επηρέασε τη Σφακιανάκης που εκτός από ζημίες 9,6 εκατ. γράφει και αρνητικές ταμειακές ροές ύψους 18,5 εκατ. ευρώ.

Με αρνητικές ταμειακές ροές και η Altec (-5,4 εκατ.), που προσπαθεί να ανακάμψει με τη στήριξη των τραπεζών.

Στην περίπτωση της Crown Hellas Can, οι αρνητικές ταμειακές ροές οφείλονται στη στροφή των πωλήσεων προς το εξωτερικό, προκειμένου να αντισταθμιστούν οι απώλειες της εγχώριας αγοράς. Η εισηγμένη έχει μηδενικό τραπεζικό δανεισμό.

* Ο σχετικός πίνακας που αφορά στις ταμειακές ροές εισηγμένων ροών δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".