Ευχέρεια να αποφασίσουν αυξήσεις κεφαλαίου ή άλλες μορφές κεφαλαιακής ενίσχυσης στη χρονική συγκυρία που θα κρίνουν καταλληλότερη απέκτησαν οι τράπεζες χάρη στην άνοδο των ομολόγων και στην αβάντα του Δημοσίου, με την οποία απεικόνισαν τα ποσά που πήραν έναντι προνομιούχων μετοχών στην καθαρή τους θέση.

Οι τράπεζες, προεξοφλώντας ότι το υπουργείο Οικονομίας θα προχωρήσει σε επιμέρους τροποποιήσεις του Νόμου 32139 ως προς το σκέλος των προνομιούχων τίτλων, απεικόνισαν τα περίπου 4 δσ. ευρώ που έλαβαν από το Δημόσιο ως κεφαλαιακή ενίσχυση έναντι προνομιούχων μετοχών στην καθαρή τους θέση.

Όπως έχει γράψει ήδη το Euro2day, οι τράπεζες στηρίχτηκαν σε έγγραφο που απέστειλε το υπουργείο Οικονομίας στην Τράπεζα της Ελλάδος, με το οποίο δηλώνει ότι προτίθεται να επιβάλει προσαύξηση στο επιτόκιο επί των προνομιούχων μετοχών στην περίπτωση που μετά την παρέλευση πενταετίας οι τράπεζες δεν τις έχουν επαναγοράσει ή αυτές δεν έχουν μετατραπεί σε κοινές μετοχές.

Με τον τρόπο αυτό ενίσχυσαν τα εποπτικά τους κεφάλαια, ενώ δεν επιβάρυναν τα αποτελέσματά τους με τους τόκους που αναλογούσαν στο επιτόκιο 10% επί των προνομιούχων μετοχών. Με δεδομένο ότι τα ποσά δόθηκαν στις τράπεζες στις 21/5/09 οι τόκοι -προ φόρων- που αναλογούν έως το τέλος της χρήσης θα κινηθούν στα επίπεδα των 235 εκατ. ευρώ.

Η ενίσχυση των αποτελεσμάτων τους δημιουργεί τις προυποθέσεις για να προβούν οι τράπεζες σε αυξήσεις κεφαλαίου. Οι μόνες ενδείξεις για το αν βιάζονται ή όχι προκύπτουν σύμφωνα με τους διαχειριστές από τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκαν στις 30/6 τις υπεραξίες από το χαρτοφυλάκιο ομολόγων και δευτερευόντως μετοχών και λοιπών προϊόντων.

Η Alpha Bank και η Τράπεζα Πειραιώς προτίμησαν να εγγράψουν στο β΄ τρίμηνο υψηλά έσοδα trading, ενώ αντίθετα η EFG Eurobank προτίμησε να εγγράψει μικρά έσοδα διατηρώντας υπεραξία της τάξης των 200 εκατ. ευρώ στα βιβλία της, η οποία ενισχύθηκε μάλιστα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο από την άνοδο των τιμών στα ομόλογα και στις μετοχές.

Από μόνος του, βέβαια, ο τρόπος με τον οποίο χειρίστηκαν τις υπεραξίες από τις μετοχές και τα ομόλογα οι πλην της Εθνικής μεγάλες τράπεζες δεν αρκεί για να δηλώσει πρόθεση άμεσης ή μη προσφυγής σε αύξηση κεφαλαίου. Το γεγονός ότι κλιμάκια επενδυτικής τραπεζικής της Goldman Sachs, της Credit Suisse και της Merrill Lynch επισκέπτονται συχνά εσχάτως τα κεντρικά ελληνικών τραπεζών ενισχύει τις ενδείξεις.

Οι ξένοι πιέζουν σύμφωνα με πληροφορίες τις διοικήσεις των τραπεζών να επισπεύσουν τις αποφάσεις τους, προγραμματίζοντας αυξήσεις κεφαλαίου εντός του διμήνου Σεπτεμβρίου -  Οκτωβρίου.

Η κίνηση της Πειραιώς να προαναγγείλει πρόωρη εξόφληση τίτλων μειωμένης εξασφάλισης (Lower Tier II), ύψους 400 εκατ. ευρώ στις 29 Σεπτεμβρίου, ενισχύει τις υποψίες της αγοράς ότι θα είναι πιθανότατα η επόμενη τράπεζα μετά την Εθνική που θα προχωρήσει σε αύξηση.

Ο "κορσές" των προνομιούχων

Αν η κυβέρνηση δεν υλοποιήσει, τελικά, την πρόθεσή της να προβεί σε ριζική τροποποίηση του πακέτου στήριξης των τραπεζών στο σκέλος των προνομιούχων μέχρι το τέλος του 2009, τότε τα πιστωτικά ιδρύματα θα αναγκαστούν, σύμφωνα με κορυφαίο τραπεζίτη, να προχωρήσουν σε λογιστική αναστροφή και να απεικονίσουν τα 4 δισ. ευρώ, που έχουν λάβει, ως υποχρέωση.

Αν βέβαια μέχρι τότε δεν τις έχουν εξοφλήσει! Το σύνολο της αγοράς προεξοφλεί ότι μέχρι τον Ιανουάριο ή το αργότερο τον Φεβρουάριο του 2010, πριν δηλαδή από τη δημοσίευση ισολογισμών του 2009, οι τράπεζες θα έχουν αποπληρώσει το Δημόσιο.

Μέχρι τότε θα έχουν εγγράψει και το μεγαλύτερο μέρος από τις υπεραξίες των ομολόγων και των μετοχών και θα έχουν δει την πορεία δημιουργίας νέων επισφαλών δανείων στο β΄ μισό του 2009, γνωρίζοντας με μεγαλύτερη ακρίβεια τις ανάγκες τους σε κεφάλαια.