Αιφνιδιαστική ως προς την ταχύτητα εκδήλωσής της και υπερβολική ως προς την έκτασή της, θεωρούν παράγοντες της αγοράς τη χθεσινή «βουτιά» στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
Απώλειες 8,36% για τον Γενικό Δείκτη στις 818,35 μονάδες, που σε συνδυασμό με το 7,43% του FTSE25 (2.073,73 μον.), το 10,97% του Τραπεζικού (681,98 μον.) και την αξία συναλλαγών 2,5 φορές μεγαλύτερη του μέσου εβδομαδιαίου όρου, δικαιολογούν τον χαρακτηρισμό «μαζικό ξεπούλημα».
Το στοιχείο της υπερβολής εμφανές, κατά γενική εκτίμηση, με τη δε «ρηχότητα» της ελληνικής αγοράς σε συνδυασμό με τις αυξημένες θέσεις των ξένων funds να λειτουργούν πιεστικά, ακριβώς και λόγω της αδυναμίας ανάπτυξης ουσιαστικής αντίδρασης εγχώριων δυνάμεων.
Σε πτωτική τροχιά εδώ και εβδομάδες ο τραπεζικός κλάδος, καθώς κωλυσιεργεί η ενεργοποίηση του σχεδίου «Ηρακλής», με σταθερούς πωλητές αρκετά blue chips λόγω προεξόφλησης θετικών εξελίξεων, το ΧΑ ήταν σε αδυναμία να ακολουθήσει -μέχρι πρόσφατα- τη φρενήρη ανοδική πορεία των ξένων χρηματιστηρίων. Οι εξελίξεις στην Ιταλία ήταν απλά η αφορμή για να «κλείσουν» εσπευσμένα θέσεις τα ξένα funds.
Πέντε παράγοντες της αγοράς επιχειρούν μία πρώτη αποτίμηση του χθεσινού σοκ και τολμούν να εκτιμήσουν τι ακολουθεί.
Σπύρος Κυρίτσης (πρόεδρος ΣΜΕΧΑ, μέλος δ.σ. της Ελληνοαμερικανικής χρηματιστηριακής): Οι λόγοι της διόρθωσης
Ρηχή αγορά, πληθώρα hedge funds που με την πρώτη αφορμή στριμώχνονται στην έξοδο και αδύναμο μέτωπο εγχώριων επενδυτικών δυνάμεων, είναι οι λόγοι της χθεσινής ευρύτατης σε έκταση διόρθωσης. Το Μιλάνο διόρθωσε 5,43% εν μέσω πραγματικών γεγονότων και πανικού, βγάζοντας παρ' όλα αυτά ίχνη αντίδρασης. Φρανκφούρτη, Παρίσι, Λονδίνο και Μαδρίτη περίμεναν και πώς θα ξεκινήσει η Νέα Υόρκη, που μέχρι νωρίς το βράδυ διόρθωνε 3,35%.
Όμως τα ξένα χρηματιστήρια έρχονταν από ανοδική αντίδραση διαρκείας, με διαδοχικά ιστορικά υψηλά στη Wall και υψηλά στην Ευρώπη. Από αυτή τη σκοπιά, η «βουτιά» στο ΧΑ ήταν κάτι παραπάνω από υπερβολική. Αποδίδεται όμως στο μικρό «βάθος», στην υπεροπλία των ξένων και στο ότι δεν υπάρχει -όπως παλαιότερα- συγκροτημένο ισχυρό εσωτερικό μέτωπο. Η χρονική διάρκεια της κρίσης, η έκταση και η έντασή της θα καθορίσουν το αν θα βρεθούν, άμεσα, δυνάμεις για να αντιδράσει και εξισορροπηθεί η κατάσταση.
Δημήτρης Τζάνας (Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ): Μαύρος κύκνος η Ιταλία
Στο ναδίρ έφτασε χθες η διάθεση ανάληψης επενδυτικού ρίσκου στο Ελληνικό Χρηματιστήριο, με τη δομική ρηχότητα να αποτελεί τη βασική εξήγηση για την αυξημένη μεταβλητότητα. Με τους πωλητές να εκτοξεύουν τον ημερήσιο τζίρο και τις τιμές να υποχωρούν με ακραίο τρόπο, καθώς τα θύματα του κορωνοϊού στη γειτονική Ιταλία εκτοξεύουν τον φόβο για ανάλογες εξελίξεις και στην Ελλάδα. Την ίδια ώρα, ωστόσο, το αχαρτογράφητο των δεδομένων καθιστά δυσχερέστατη οποιαδήποτε βραχυχρόνια πρόβλεψη για τη χρονική περίοδο που θα απαιτηθεί, για να ξεπεραστεί αυτός ο «μαύρος κύκνος» για τις αγορές.
Ηλίας Ζαχαράκης (Fast Finance ΑΕΠΕΥ): Βασιλιάς η ρευστότητα
O τζίρος το τελευταίο διάστημα δεν βοηθούσε την αγορά, με αποτέλεσμα η καθοδική διάσπαση των 900 μονάδων να αυξήσει τη συναλλακτική δραστηριότητα και να έλθει το χθεσινό «ξεπούλημα», λόγω κορωνοϊού και διεθνών αγορών.
Καλώς ή κακώς, η αγορά ανεβαίνει με λεφτά και πέφτει με «χαρτιά». Όλοι ψάχνουν να βρουν την αιτία της πτώσης, με τη διαφορά ότι τις περισσότερες φορές, οι αιτίες φαίνονται μετά την κίνηση.
Η χθεσινή υποχώρηση είχε μεγάλη δόση υπερβολής, καθώς η παρατεταμένη συσσώρευση του προηγούμενου διαστήματος, σε συνδυασμό με την αδυναμία κίνησης προς νέα βραχυπρόθεσμα υψηλά, έφερε την καθοδική εκτόνωση. Τα «margin calls» επιδείνωσαν την εικόνα στο ταμπλό και δεν αποκλείεται να συνεχιστούν στις αμέσως επόμενες συνεδριάσεις, αν σε αυτό συνηγορήσει και το διεθνές χρηματιστηριακό κλίμα.
Μεσοπρόθεσμα δεν έχει αλλάξει κάτι στην εικόνα του Χ.Α., όσο και αν απογοητεύει βραχυπρόθεσμα, με τους περισσότερους επενδυτές να περιμένουν το νέο εκείνο που θα αλλάξει σημαντικά τη ρότα και θα κάνει τη διαφορά, ειδικά στον τραπεζικό κλάδο. Από τη στιγμή που οι βασικοί δείκτες και οι περισσότερες μετοχές έχουν γυρίσει σε ημερήσιο «short», καλό θα είναι να περιμένουμε αυξημένη ρευστότητα, μέχρις ότου η αγορά μας πείσει για το αντίθετο.
Νίκος Καυκάς (Leon Depolas Sec.): Στάση αναμονής
Χαμηλή ορατότητα υπάρχει σχετικά με τη βραχυπρόθεσμη πορεία των αγορών, καθώς εντείνονται οι ανησυχίες για διάχυση του ιού. Συνολικά, τηρούμε στάση αναμονής προς το παρόν, καθώς δεδομένου ότι οι αποτιμήσεις είναι απαιτητικές, ενδέχεται να συνεχιστούν οι πιέσεις. Σημαντικές περιοχές στήριξης βρίσκονται στη ζώνη των 800 μονάδων ΓΔ. Εντός της εβδομάδας δημοσιεύονται τα στοιχεία για το ΑΕΠ της Γερμανίας (Τρίτη) και των ΗΠΑ (Πέμπτη), ενώ εταιρικά αποτελέσματα ανακοινώνουν τα EΛΠE την Πέμπτη, μετά τη συνεδρίαση.
Γιώργος Ανεζύρης (Solidus ΑΧΕΠΕΥ): Ρηχή η αγορά, υπερβολική η αντίδραση
Υπερβολική ως προς την έκτασή της η διόρθωση, καθώς το ΧΑ διόρθωσε περισσότερο και από το Μιλάνο, με την ιταλική αγορά να έχει το κατ' αρχήν πρόβλημα. Στο πρώτο ημίωρο, με τον ΓΔ στο μείον 4% φάνηκε πως θα μπορούσε να εξισορροπήσει η κατάσταση, πλην όμως, ήταν επίμονες οι πωλήσεις τόσο σε τραπεζικές όσο σε blue chips, και η αγορά «έφυγε», χωρίς αντιστάσεις, χαμηλότερα.
Το «γιατί» του μείον 8,36%; Αφενός, εσπευσμένες ρευστοποιήσεις -κυρίως από ξένους- σε μετοχές που έγραφαν κέρδη, αφετέρου, αναγκαστικές σε μετοχές που κινδύνευσαν margins και λειτούργησαν stop losses.
Ενα άλλο στοιχείο που φαίνεται να συνέβαλε στο να πιαστεί στον ύπνο η αγορά ήταν η διακύμανσή της σε στενό εύρος για σχεδόν δύο μήνες, χωρίς να δίνει τάση ούτε για πάνω από τις 950, ούτε για κάτω από τις 890 μονάδες.
Αδύναμος κλάδος ο τραπεζικός, που και λόγω της υπεραπόδοσης του 2019 άφηνε περιθώρια διαφυγής με κέρδη ακόμη και με τη διόρθωση της Παρασκευής. Το χθεσινό ήταν υπερβολικό, ωστόσο για εβδομάδες στην αγορά δεν έμπαινε φρέσκο χρήμα, σαφής ένδειξη πως οι ξένοι παρέμεναν θεατές και ότι σε μεγάλο ποσοστό είχαν προεξοφλήσει και ενσωματώσει τα όποια θετικά νέα.
Να συνεκτιμηθεί πως χθες Δευτέρα έγιναν πολλές συναλλαγές με βάση προγραμματισμό, κάτι που εξηγεί το φρένο για τον ΓΔ στο 38,2% της διόρθωσης από το 2018 ή η ενεργοποίηση αγορών σε περιοχές ΚΜΟ 200 ημερών.
Λογικά, το μεγαλύτερο μέρος της διόρθωσης πρέπει να βγήκε χθες. Ωστόσο η αδυναμία της Νέας Υόρκης και ο αυξημένος βαθμός αβεβαιότητας δεν επιτρέπει εφησυχασμό. Προφανώς μία ενδεχόμενη ισχνή αντίδραση σήμερα ή αύριο δεν θα πρέπει να μας ξεγελάσει.