«Παγωμένη» η εγχώρια αγορά θεσμικών επενδυτών

«Kοκαλωμένη» είναι η αγορά των εγχώριων θεσμικών επενδύσεων, μετά την ψήφιση της πρόσφατης φοροκαταιγίδας, η οποία -μεταξύ άλλων- πολλαπλασιάζει τις ετήσιες επιβαρύνσεις σε ΑΕΕΧ, αμοιβαία κεφάλαια και ΑΕΕΑΠ.

Το πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο στο ότι αυξάνονται κατά πολύ οι φορολογικές επιβαρύνσεις, αλλά επεκτείνεται και στο ότι αυτό έρχεται σε μια ιδιαίτερα δυσμενή συγκυρία.

Όταν για παράδειγμα τα επιτόκια των καταθέσεων είναι από αρνητικά έως και οριακά θετικά, πώς είναι δυνατόν ένα αμοιβαίο κεφάλαιο διαχείρισης διαθεσίμων να προσφέρει ικανοποιητικές αποδόσεις στους μεριδιούχους του, οι οποίοι πέρα από τα έξοδα διαχείρισης θα επιβαρύνονται και με μια κατ' ελάχιστον φορολογία 0,05% επί του ύψους της επένδυσής τους (η ελάχιστη φορολόγηση ήταν 0,005%, ή κατά 90% χαμηλότερη από την τρέχουσα);

Πόσο μειώνεται η προσδοκώμενη απόδοση ενός μεριδιούχου μετοχικού αμοιβαίου κεφαλαίου, που πέρα από τις προμήθειες διαχείρισης θα επιβαρύνεται κάθε χρόνο και με 0,75% επί του ποσού που επενδύει; (η προηγούμενη φορολόγηση ανερχόταν σε 0,105%).

Παρόμοια αύξηση ελάχιστης φορολογίας (από το 0,105% στο 0,75%) ισχύει και για την περίπτωση των ΑΕΕΑΠ, ενώ στα ομολογιακά Α/Κ έχουμε μεταβολή από το 0,03% στο 0,35% (υπερδεκαπλασιασμός)!

Γνωστός παράγοντας της αγοράς σημειώνει: «Αν δεν υπήρχαν τα capital controls, φοβάμαι ότι αρκετοί μεριδιούχοι θα προχωρούσαν σε εξαγορές των μεριδίων τους και θα τοποθετούνταν σε αμοιβαία κεφάλαια που έχουν έδρα στο εξωτερικό και αποδίδουν φόρους σε άλλες χώρες».

Σύμφωνα μάλιστα με τον ίδιο παράγοντα, ο φόβος σημαντικών εκροών δεν υπάρχει μόνο σε περίπτωση πλήρους άρσης των κεφαλαιακών ελέγχων, αλλά ακόμη και αν επιτραπεί η ελεύθερη διαχείριση του «νέου χρήματος» και παράλληλα ως «νέο χρήμα» θεωρηθούν και τα ποσά που προέρχονται από πωλήσεις μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων.

Ανάλογο κλίμα δυσφορίας επικρατεί και στον χώρο των ΑΕΕΧ, όπου μόνο δύο εταιρείες του κλάδου (Αιολική και Alpha Trust Ανδρομέδα) έχουν παραμείνει στην εγχώρια αγορά.

«Οι εταιρείες αυτές, μετά την πρόσθετη φορολογία, έχουν κίνητρο να απορροφηθούν από άλλες που είναι εισηγμένες σε ξένα χρηματιστήρια», εκτιμά παράγοντας της χρηματιστηριακής αγοράς, συμπληρώνοντας πως «ο πολλαπλασιασμός της φορολογίας έρχεται να προστεθεί στο γεγονός ότι οι ΑΕΕΧ διαπραγματεύονται εδώ και πολλά χρόνια κάτω, ή και πολύ κάτω, από την εσωτερική τους αξία. Ο μέτοχος λοιπόν μιας ΑΕΕΧ μπορεί να επωφελείται από μια επαγγελματική διαχείριση των χρημάτων του, ωστόσο επιβαρύνεται από τα έξοδα διαχείρισης, από την υψηλή φορολογία και από το discount με το οποίο διαπραγματεύονται οι εταιρείες αυτές στο ταμπλό του Χρηματιστηρίου της Αθήνας. Φοβάμαι πως όλος αυτός ο συνδυασμός δεν μπορεί να κρατήσει για πολλά χρόνια ακόμη».

Αντίθετα, κάπως καλύτερα φαίνεται να είναι τα πράγματα στο μέτωπο των ΑΕΕΑΠ. Φυσικά, οι παράγοντες του κλάδου δεν είναι καθόλου ευχαριστημένοι με τις τελευταίες εξελίξεις, εξετάζοντας σενάρια για επιστροφές κεφαλαίου των μετρητών τους.

«Η επιδείνωση του φορολογικού περιβάλλοντος θα πλήξει όλα τα μέλη της αγοράς, από τους μετόχους των ΑΕΕΑΠ έως και τις τιμές των εμπορικών ακινήτων, που αναμφίβολα θα επηρεαστούν αρνητικά», ειπώθηκε χαρακτηριστικά.

Μάλιστα το γνωστό στέλεχος της αγοράς ακινήτων κ. Κων/νος Μαρκάζος αναρωτιέται για το αν συμφέρουν τελικά οι ΑΕΕΑΠ, για να συμπληρώσει: «Δεν υπάρχει προφανής απάντηση σε ένα τέτοιο ερώτημα. Είναι δύσκολη η άμεση συγκρισιμότητα με άλλες εταιρείες ακινήτων που φορολογούνται χωρίς ιδιαιτερότητες και προνόμια. Κάποιες από τις χώρες που επενδύουν σοβαρά στον θεσμό είναι άμεσοι ανταγωνιστές μας για υποδοχή επενδυτικών κεφαλαίων που εξειδικεύονται σε REITs. Κατά συνέπεια, οι ελληνικές κυβερνήσεις θα έπρεπε να αντιμετωπίζουν τον θεσμό με μεγαλύτερη σοβαρότητα».

Ωστόσο, το νέο τοπίο δεν φαίνεται να αποτρέπει τις διοικήσεις δύο υπό ίδρυση ΑΕΕΑΠ (αυτή του Ομίλου Viohalco και εκείνη που θα προέλθει από την απόσχιση ακινήτων της Quest Holdings) να προχωρήσουν το εγχείρημά τους.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Quest Holdings κ. Θεόδωρο Φέσσα, «τα τρέχοντα yields (αποδόσεις) της τάξεως του 7%-9% δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητα στην τρέχουσα εποχή των πολύ χαμηλών επιτοκίων, παρά την πρόσφατη αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης που επιβλήθηκε στον κλάδο».

Επίσης, σχετικά με την υπάρχουσα πρόθεση για την εκμετάλλευση της ακίνητης περιουσίας του Ομίλου Viohalco μέσω ΑΕΕΑΠ (θα συσταθεί στις αρχές του 2017 και ακολουθεί διετής περίοδος μέχρις ότου εισαχθεί στο Χρηματιστήριο της Αθήνας) και την επιβολή αυξημένης φορολόγησης, ο οικονομικός διευθυντής της εισηγμένης κ. Δημήτρης Κυριακόπουλος σχολίασε πως «στη ζωή, ό,τι είναι παράλογο διορθώνεται. Ίσως εφαρμοστεί για ένα-δύο χρόνια, αλλά δεν θα ισχύσει για πάντα».

Τέλος, μόλις την προηγούμενη έκλεισε το deal μεταξύ της Τράπεζας Πειραιώς και της Wert Red Sarl, μέσω του οποίου η τελευταία απέκτησε το 33,8% της Trastor ΑΕΕΑΠ και είναι διατεθειμένη επιπλέον να συμμετάσχει σε επικείμενη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της εισηγμένης εταιρείας.