Το 2016 φαίνεται ότι είναι κρίσιμο μεταβατικό έτος για τα περισσότερα βασικά προϊόντα και εμπορεύματα. Η μειούμενη οικονομική ανάπτυξη της Κίνας, με τις διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία της να την καθιστούν ολοένα και λιγότερο εξαρτημένη από τα εμπορεύματα, και η επιβράδυνση της ανάπτυξης σε άλλες αναδυόμενες αγορές αποτελούν τον πυρήνα του προβλήματος που αντιμετωπίζει η αγορά των εμπορευμάτων.
Η αύξηση της ισοτιμίας του δολαρίου με το ευρώ θα συνεχίσει να αποτελεί μια συνεχή πηγή αδυναμίας για τα εμπορεύματα που τιμολογούνται σε δολάρια, αν και οι επιπτώσεις σε κάθε τομέα διαφέρουν.
Με δεδομένη την ισχυρή υποαπόδοση της αγοράς των εμπορευμάτων το 2015 και ειδικά το δεύτερο εξάμηνο του έτους και πολλά από αυτά να βρίσκονται κοντά στα επίπεδα του κόστους παραγωγής τους ή εξόρυξής τους και πολλές εγκαταστάσεις να έχουν σταματήσει τη λειτουργία τους, δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που εκτιμούν ότι οι τιμές μπορεί να κινούνται κοντά ή αρκετά κοντά στο κάτω όριό τους.
Η γενική τάση και οι εκτιμήσεις
Οι αναλυτές πάντως είναι πεπεισμένοι πως η ζήτηση για πρώτες ύλες θα μειωθεί το 2016 και σε πολλές περιπτώσεις η πλευρά της προσφοράς θα καθορίσει το πρόσημο για το επόμενο έτος.
• Η παγκόσμια ανάπτυξη, σύμφωνα με την Goldman Sachs, αν και αναμένεται να αυξηθεί στο 3,5% το 2016 από 3,2% φέτος, δεν φαίνεται να επηρεάζει θετικά τις αγορές των εμπορευμάτων. Οι συνθήκες στην πλευρά της προσφοράς θα οδηγήσουν τις τιμές χαμηλότερα και διατηρούν underweight στα εμπορεύματα, με αρνητική προσδοκώμενη απόδοση τους επόμενους δώδεκα μήνες. Ενδεικτικά, οι εκτιμήσεις του οίκου για το τέλος του 2016 κάνουν λόγο, μεταξύ άλλων, για επιστροφή των τιμών του πετρελαίου WTI στα 50 δολ./βαρέλι, του χρυσού στα 1.000 δολ./ουγκιά και του χαλκού στα 4.500 δολ./τόνο.
• Σύμφωνα και με τους αναλυτές της Citigroup, οι τιμές των εμπορευμάτων θα έχουν δύσκολες συνθήκες μπροστά τους το 2016, με τις προοπτικές να βελτιώνονται το 2017.
Η Citigroup υποστηρίζει ότι (σχεδόν) μία δεκαετία υπερβολικών επενδύσεων σε παραγωγή, που υποστηρίχθηκε από τις υψηλές τιμές και την αύξηση της ζήτησης από τις αναδυόμενες οικονομίες, δίνει τη θέση της σε έναν φαύλο κύκλο επιδείνωσης των τιμών και αποπληθωρισμού κόστους, καθώς οι παγκόσμιες προμήθειες εκτινάχθηκαν στα ύψη και οι προσδοκίες για τη ζήτηση μετριάζονται από τις εξελίξεις στην οικονομία της Κίνας.
Η απότομη πτώση των τιμών του πετρελαίου μπορεί να λειτούργησε ως καταλύτης, αλλά το sell-off είχε ευρεία βάση σε κάθε τομέα. Η ανατίμηση του δολαρίου επιδεινώνει περαιτέρω τις τιμές των εμπορευμάτων σε δολάρια μέσα σε αρνητικό περιβάλλον των θεμελιωδών δυνάμεων. Οι τιμές του «μαύρου χρυσού» θα συνεχίσουν να μειώνονται προκειμένου να ευθυγραμμιστεί η ζήτηση με την προσφορά. Για το πετρέλαιο WTI, η εκτίμηση είναι τα 48 δολ./βαρέλι και για το brent τα 51 δολ./βαρέλι.
Η τάση στον χρυσό παραμένει καθαρά πτωτική, και η τιμή για το 2016 είναι τα 995 δολ./ουγκιά. Πτωτικές είναι οι εκτιμήσεις και για τον άργυρο αλλά και τα άλλα πολύτιμα μέταλλα. Τα αγροτικά εμπορεύματα που θα σημειώσουν καλύτερες αποδόσεις στη διάρκεια του 2016 είναι ο καφές, το καλαμπόκι και η ζάχαρη. Τέλος, για τον χαλκό, η τιμή τοποθετείται στα 5.240 δολ./τόνος και για το αλουμίνιο, στα 1.510 δολ./τόνος.
• Πολύ διαφορετική είναι η εκτίμηση της Morgan Stanley για το 2016. Με την πλειονότητα των εμπορευμάτων να εμφανίζουν χαμηλότερες επιδόσεις τα τελευταία χρόνια και τα προϊόντα που σχετίζονται με την ενέργεια να αποτελούν τη βασική αιτία για τη «νότια» κίνηση, η Morgan Stanley εκτιμά ότι είναι πιθανόν το επόμενο έτος να έχουν καλύτερες επιδόσεις, καθώς η παγκόσμια ανάπτυξη επιταχύνεται και στην αγορά του «μαύρου χρυσού» βελτιώνεται το ισοζύγιο της προσφοράς και της ζήτησης.
Οι αναλυτές της αμερικανικής τράπεζας προτείνουν για το πετρέλαιο brent τιμή στα 55 δολάρια/βαρέλι και για τον χρυσό, στα 1.150 δολ./ουγκιά.
• Η ελβετική UBS αναμένει οι τιμές των εμπορευμάτων να σταθεροποιηθούν το 2016, με ανοδική κίνηση και μονοψήφια ποσοστά ανόδου. Το αργό πετρέλαιο θα οδηγήσει πιθανότατα το μεγαλύτερο μέρος της βελτίωσης, αν και η συνέχιση της επιβράδυνση της οικονομίας στην Κίνα θα διατηρήσει τα βασικά μέταλλα σε αδυναμία.
Η UBS προσδοκά ότι η προοπτική για τον χρυσό θα βελτιωθεί το επόμενο έτος, καθώς τα πραγματικά επιτόκια των ΗΠΑ θα κινηθούν χαμηλότερα σε αρνητικό έδαφος. Οι τιμές των γεωργικών βασικών εμπορευμάτων υποχώρησαν για τρίτη συνεχή χρονιά το 2015, τα χειρότερα είναι πίσω μας και αναμένει τη σταθεροποίηση των τιμών το 2016 και αποδόσεις κατά μέσο όρο της τάξεως του 2%-3%. Η UBS είναι ο contrarian για τις τιμές του πετρελαίου αφού εκτιμά ότι το brent θα κινηθεί στα 63 δολ. το βαρέλι στο τέλος του 2016 και ο χρυσός στα 1.100 δολάρια η ουγκιά. Ο μεγάλος χαμένος από τις συστάσεις της φαίνεται ότι θα είναι το κακάο.
• Για τη Scotiabank, η χαλάρωση στην ανησυχία σχετικά με την επιβράδυνση της οικονομίας της Κίνας και η πιθανή αύξηση της Fed στα επιτόκια προσωρινά βοήθησαν τις τιμές στα εμπορεύματα να κινηθούν ανοδικά. Ωστόσο, οι ανησυχίες επέστρεψαν σχετικά γρήγορα, με τα επενδυτικά κεφάλαια να αποτιμούν το πετρέλαιο και τα βασικά μέταλλα χαμηλότερα. Κατά την άποψη της εξιδεικευμένης τράπεζας, σε κάποια βασικά μέταλλα, οι τιμές έχουν υπερπωληθεί σε σχέση με τα θεμελιώδη στοιχεία της προσφοράς και της ζήτησης και η ψυχολογία έχει γίνει υπερβολικά αρνητική, ενώ η κινεζική ζήτηση συνεχίζει να αυξάνεται, παρά τη μείωση της ταχύτητας.
Οι αναλυτές της τράπεζας προτείνουν για το πετρέλαιο brent 50-55 δολάρια και για το WTI 45-50 δολάρια. Για τον χρυσό, τα 1.090 δολ./ουγκιά και για τον χαλκό, τα 4.200 δολάρια ανά τόνο.
• Τέλος, η Natixis, στην ετήσια στρατηγική της για το 2016, το στοιχείο που επισημαίνει είναι η καμπύλη συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης όπου επί του παρόντος, οι περισσότερες καμπύλες στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης είναι σε contango, δηλαδή έχουν μια θετική κλίση, και ως εκ τούτου οι μελλοντικές τιμές είναι χαμηλότερες από τις τρέχουσες.
Η πιο απότομη καμπύλη βρίσκεται στο πετρέλαιο και η Natixis το εξηγεί ως απόρροια της πλεονάζουσας προσφοράς και ως εκ τούτου παραμένει «underweighted». Η επιφυλακτική στάση για τα πολύτιμα μέταλλα και τον χρυσό σχετίζεται με τις φτωχές προοπτικές τους που προκύπτουν από τη σύσφιγξη της Fed και της έλλειψης του πληθωρισμού, που θα οδηγήσει τις τιμές του χρυσού κάτω από 1.000 δολάρια.
Σε σχετικούς όρους, η Natixis προτιμά τα βασικά μέταλλα, αφού μια πιθανή θετική έκπληξη από την Κίνα ή τις αναδυόμενες χώρες είναι πιθανό να οδηγήσει μια θετική απόδοση για τον χαλκό το 2016.