Μπορεί μεν οι άμεσες απώλειες των ελληνικών τραπεζών από την πτώχευση της Lehman Brothers να περιορίζονται μόλις σε μερικές δεκάδες εκατ. ευρώ, ωστόσο στο στρατόπεδο των εγχώριων ομίλων επικρατεί έντονος προβληματισμός για τις πιθανές παρενέργειες που ενδέχεται να προκύψουν μέσα από την κρίση που ταλανίζει τον κλάδο στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το πρόβλημα έγκειται στο ότι η διεθνής κρίση δεν αγγίζει μεμονωμένες τράπεζες, αλλά επεκτείνεται, λίγο έως πολύ, σε ολόκληρο τον κλάδο. Άμεσες είναι οι επιπτώσεις στις τιμές όλων των εταιρικών ομολόγων και βεβαίως των ομολόγων που εκδίδουν οι ίδιες οι τράπεζες.

Οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν σημαντικές θέσεις σε τέτοια ομόλογα και εφόσον η κρίση ενταθεί, θα υποχρεωθούν πιθανότατα να καταγράψουν νέες σημαντικές απώλειες από το συγκεκριμένο μέτωπο.

Μεγαλύτερο ίσως πρόβλημα είναι ότι, σε περίπτωση που η κρίση ενταθεί, αναμένεται άνοδος του EURIBOR αλλά και του spread στα εταιρικά ομόλογα καθώς και στα δάνεια με τα οποία οι τράπεζες θα δανείζουν τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.

Τα αυξημένα επιτόκια δεν θα αντανακλούν τόσο το μεγαλύτερο κόστος άντλησης κεφαλαίων όσο κυρίως τον υψηλότερο κίνδυνο επισφαλειών που θα αντιμετωπίζουν οι τράπεζες.

Τα αυξημένα επιτόκια, όμως, με τη σειρά τους θα ανεβάσουν το χρηματοοικονομικό κόστος των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, θα ψαλιδίσουν δραστικά τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας και σε κάποιο βαθμό κινδυνεύουν να επιδράσουν ανοδικά στα καθυστερούμενα δάνεια και στις απώλειες των τραπεζών από επισφαλείς χορηγήσεις.

Κύκλοι της αγοράς φοβούνται ότι η κατάσταση αυτή δεν πρόκειται να μεταβληθεί ουσιαστικά, ακόμη και αν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (επηρεαζόμενη και από την πτώση της τιμής του πετρελαίου) μειώσει το βασικό επιτόκιο, καθώς η άνοδος του spread ενδεχομένως να είναι αρκετά ανώτερη από το 0,25% ή ακόμη και από το 0,50% που θα μπορούσε ίσως να περικόψει η ΕΚΤ από το βασικό επιτόκιο της Ευρώπης μέσα στο επόμενο εξάμηνο.

Όλα αυτά τα δεινά μπορούν να προκύψουν ακόμη και αν δεν δούμε μέσα στο επόμενο διάστημα την πτώχευση κάποιου μεσαίου ή μεγάλου χρηματοπιστωτικού ομίλου. Αν γίνει κάτι τέτοιο -και ιδίως αν πρόκειται για την AIG- τότε οι επιπτώσεις θα είναι πολλαπλάσιες.

Μεταξύ των άλλων παρενεργειών θα περιλαμβάνεται και ο μηδενισμός της αξίας των Credit Default Swaps που εξέδιδε η AIG, δηλαδή παράγωγων προϊόντων που πωλούνταν σε τράπεζες όλου του κόσμου (πιθανότατα και σε ελληνικές) προκειμένου οι τελευταίες να αποφύγουν τον κίνδυνο πτώχευσης σε εταιρικά ομόλογα…