Η μεγαλύτερη εποπτεία του τραπεζικού συστήματος και η ανάγκη αύξησης των εποπτικών κεφαλαίων όπως και η διατήρηση υψηλής ρευστότητας θα αποτελούν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της επόμενης ημέρας μετά την κρίση, τόνισε στη γενική συνέλευση των μετόχων ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, κ. Τάκης Αράπογλου.

Σχολιάζοντας τα πρώτα σημάδια σταθεροποίησης των αγορών, είπε: "Ήδη μπορούμε να πούμε με κάποια ασφάλεια ότι η χρηματοπιστωτική κρίση πέρασε. Οι αγορές δείχνουν να αποκτούν κάποια ισορροπία και οι τράπεζες αρχίζουν να μπορούν να αντλούν και εποπτικά κεφάλαια και σταδιακά πιο μακροπρόθεσμη ρευστότητα από τις αγορές. Αυτό τους επιτρέπει να είναι σε θέση να στηρίζουν την πραγματική οικονομία, ακριβώς τη στιγμή που αυτή το χρειάζεται περισσότερο".

"Προσδοκούμε ότι οι λίγες πρόσφατες ενδείξεις σταθεροποίησης της παγκόσμιας οικονομίας να πληθύνουν στο δεύτερο μισό του 2009, προετοιμάζοντας μια αργή αλλά σταθερή ανάκαμψη μέσα στο 2010. Δεν πρέπει όμως ακόμα να εφησυχάζουμε".

Ο πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας δήλωσε επίσης ότι "οι αγορές της ΝΑ. Ευρώπης και της Τουρκίας προβλέπεται να επιστρέψουν και αυτές σε αναπτυξιακή πορεία το 2010".

Σε ό,τι αφορά την επεκτατική στρατηγική του ομίλου ο κ. Αράπογλου τόνισε ότι «έχουμε τα μάτια μας δεκατέσσερα και πιστεύουμε ότι μπαίνουμε σε μια φάση στην οποία πρέπει να βρισκόμαστε σε εγρήγορση για τη λελογισμένη επέκταση στο εξωτερικό».

Για την ελληνική αγορά υπογράμμισε πως "δεν υπάρχει τίποτα, αλλά δεν μπορώ και να προβλέψω".

---Δεν διανέμει μέρισμα σε μετοχές

"Και μπορούσαμε και θα θέλαμε να διανείμουμε μέρισμα σε μετρητά στους μετόχους μας", υπογράμμισε ο κ. Αράπογλου. 

"Δυστυχώς ο νόμος δεν μας το επιτρέπει καθώς αποφασίσαμε να μπούμε στο πακέτο στήριξης γιατί πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλες οι τράπεζες με ομοιομορφία τα προβλήματα της οικονομίας. Να είστε βέβαιοι, ότι εφόσον μας δοθεί η δυνατότητα, θα το κάνουμε. Συμμερίζομαι προσωπικά όλους τους μετόχους", πρόσθεσε ο επικεφαλής της ΕΤΕ.

"Αναφορικά με τη διανομή μερίσματος με τη μορφή μετοχών πέρσι το εφαρμόσαμε, φέτος δεν θα το κάνουμε, διότι εκτιμούμε ότι η συγκυρία δεν ευνοεί το τύπωμα νέων μετοχών.
 
Επίσης εάν συνέβαινε αυτό οι μετοχές αυτές φορολογούνται με 10%, φόρο που θα πλήρωνε ή ο μέτοχος ή η τράπεζα" υπογράμμισε ο κορυφαίος τραπεζίτης.

---Προσήλωση σε 4 στόχους

Όπως τόνισε ο κ. Αράπογλου, ο όμιλος της ΕΤΕ, ακολουθώντας με συνέπεια τη στρατηγική που έχει χαράξει, διαχειρίζεται τον αυξημένο κίνδυνο αλλά και τις νέες χρηματοδοτικές ανάγκες των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, διατηρώντας αμείωτη την προσήλωσή του σε τέσσερις άξονες:

1ον Διατήρηση και ενίσχυση των βασικών πηγών κερδοφορίας

Η ορθολογική ανάπτυξη των τραπεζικών εργασιών του Ομίλου, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις αγορές της Τουρκίας και της ΝΑ Ευρώπης, συντέλεσε στη διατήρηση της κερδοφορίας του κατά το 2008. Η υγιής επέκταση των χορηγήσεων και η αποτελεσματική διαχείριση των καταθέσεων είχαν σαν αποτέλεσμα την ενίσχυση του καθαρού επιτοκιακού αποτελέσματος που αποτελεί τη βάση της κερδοφορίας.

Χάρη στη συνετή πολιτική διαχείρισης του κόστους, η επέκταση του δικτύου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Τουρκία και η προσεκτική λειτουργική ενσωμάτωση των θυγατρικών δεν επιβάρυναν ουσιωδώς τα αποτελέσματα, καθώς οι λειτουργικές δαπάνες διατηρήθηκαν σχεδόν στα ίδια επίπεδα με το 2007.

Την χρονιά που διανύουμε, η ανάγκη διατήρησης των βασικών πηγών κερδοφορίας μας είναι ακόμα πιο επιτακτική. Προς αυτή την κατεύθυνση εστιάζουμε σε περιορισμένη αλλά θετική εξέλιξη των δανειακών υπολοίπων, βέλτιστη χρήση της αυξανόμενης ρευστότητας που χαρακτηρίζει τον Όμιλο της ΕΤΕ και συγκράτηση των λειτουργικών δαπανών μέσω και του προσωρινού «παγώματος» της επέκτασης του δικτύου καταστημάτων στο εξωτερικό.

2ον Συνετή διαχείριση κινδύνων

Η διατήρηση της υψηλής ποιότητας των χορηγήσεων του Ομίλου οφείλεται στην ακολουθούμενη συντηρητική προσέγγιση όσον αφορά την έγκριση των δανείων και το σχηματισμό προβλέψεων, καθ’ όλη τη διάρκεια του ανοδικού οικονομικού κύκλου. Παρά την ταχεία επιδείνωση του μακροοικονομικού κλίματος, η ακολουθούμενη πιστοδοτική πολιτική αλλά και οι εντεινόμενες προσπάθειες βελτίωσης της ποιότητας του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων οδήγησε και το 2008 στη διαμόρφωση του ποσοστού μη εξυπηρετούμενων δανείων σε επίπεδο παρόμοιο με το τέλος του 2007.

Παρά τις επιπτώσεις της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας, από την αρχή του τρέχοντος έτους έως και σήμερα, η αύξηση των επισφαλειών παραμένει συγκρατημένη ενώ εστιάζεται σε τομείς που παραδοσιακά η ΕΤΕ παραμένει σε κατάσταση περιορισμένης έκθεσης.

Ο προσανατολισμός του χαρτοφυλακίου σε χορηγήσεις χαμηλού κινδύνου, με άνω του 86% του συνόλου να αντιστοιχεί σε στεγαστικά δάνεια και σε δάνεια προς μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις, θα συνεχίσει να αποτελεί εχέγγυο για τη διατήρηση της ποιότητάς του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων.

Προς την κατεύθυνση αυτή συμβάλλει η μηδαμινή έκθεση του Ομίλου σε λιανικές χορηγήσεις, χωρίς εξασφαλίσεις, σε ξένο νόμισμα και το σταθμισμένο ποσοστό χορηγήσεων σε άμεσα πληττόμενους από την κρίση κλάδους, όπως η ναυτιλία, ο τουρισμός και οι κατασκευές.

3ον Ισχυρή ρευστότητα

Παρά της δραματικές συνθήκες έλλειψης ρευστότητας που εκδηλώθηκαν κυρίως το δεύτερο μισό του προηγούμενου έτους, η ήδη ευρεία καταθετική βάση μας ενισχύθηκε περαιτέρω, χάρη στην εμπιστοσύνη των καταθετών στην ικανότητα της ΕΤΕ να αντεπεξέλθει στις επιπτώσεις της κρίσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το μερίδιο των καταθέσεων όψεως και ταμιευτηρίου στην εσωτερική αγορά βελτιώθηκε, ενώ η Τράπεζα συγκαταλέγεται μεταξύ των λίγων πλέον ευρωπαϊκών τραπεζών όπου το σύνολο των καταθέσεων υπερκαλύπτει τις χορηγήσεις.

Η ομαλή συνέχιση της χρηματοδοτικής λειτουργίας του Ομίλου στην παρούσα συγκυρία, για την υποστήριξη των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, είναι δεδομένη. Σε αυτό συμβάλλουν το χαμηλό ύψος αναχρηματοδότησης υποχρεώσεων που λήγουν κατά το 2009, καθώς και τα μη χρησιμοποιημένα αποθέματα ρευστότητας. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η ΕΤΕ εισήλθε στην κρίση ρευστότητας χωρίς να έχει πραγματοποιήσει τιτλοποιήσεις δανείων.

4ον Προστασία της κεφαλαιακής βάσης

Τα τελευταία χρόνια ο Όμιλος προέβη σε ενεργή διαχείριση των εποπτικών κεφαλαίων, με την αποχώρησή του από δραστηριότητες, που είτε διέθεταν περιορισμένες αναπτυξιακές προοπτικές είτε ήταν μη στρατηγικού χαρακτήρα. Επιπλέον, οι πρωτοβουλίες ενίσχυσης των κεφαλαίων με την έκδοση προνομιούχων μετοχών από εξωτερικό και την επανεπένδυση του μεγαλύτερους μέρους των μερισμάτων της χρήσης 2007 ήταν απαραίτητα μέτρα που ελήφθησαν πριν η κρίση βαθύνει το φθινόπωρο του 2008 και αποτέλεσαν ασπίδα προστασίας των κεφαλαίων του Ομίλου.

Οι πρωτοβουλίες αυτές, σε συνδυασμό με την υψηλή κερδοφορία που εξακολουθεί να ενισχύει συνεχώς την κεφαλαιακή βάση, έχουν σαν αποτέλεσμα τη διαμόρφωση του δείκτη Βασικών Κεφαλαίων στο 10% περίπου στο τέλος του έτους, κατατάσσοντας τον Όμιλο μεταξύ των καλύτερα κεφαλαιοποιημένων ευρωπαϊκών τραπεζών.

Αναγνωρίζοντας το ρόλο που καλούμαστε να διαδραματίσουμε για την εξομάλυνση των δυσκολιών στην ομαλή χρηματοδότηση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, συμμετέχουμε στο πρόγραμμα ενίσχυσης ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας, στοχεύοντας στον περιορισμό των επιπτώσεων από την κρίση.

Υλοποιούμε την επιδίωξη αυτή έμπρακτα, με συγκεκριμένες δέσμες μέτρων για τη στήριξη των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα των μικρομεσαίων, οι οποίες λόγω του αριθμού και του μεγέθους τους αποτελούν ουσιαστικό κομμάτι της οικονομικής δραστηριότητας και αντιμετωπίζουν, παράλληλα, τις μεγαλύτερες δυσκολίες όσον αφορά τη χρηματοδότησή τους. 

---Η πορεία των χορηγήσεων

Θεωρούμε χρέος μας τη στήριξη της Ελληνικής οικονομίας και υλοποιούμε τις δεσμεύσεις μας για την απρόσκοπτη χρηματοδότηση της, συμμετέχοντας με τη μερίδα του λέοντος στις νέες χορηγήσεις τόνισε ο κ. Αράπογλου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Εθνική Τράπεζα εκταμίευσε νέα στεγαστικά δάνεια ύψους € 870 εκατ. σε περίπου 11.000 δανειολήπτες κατά το διάστημα Ιανουαρίου – Απριλίου 2009. Όσον αφορά τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, η καθαρή αύξηση των υπολοίπων του τετραμήνου ανήλθε σε €417 εκατ.

Οι εγκρίσεις νέων δανείων σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις έχουν φτάσει από την αρχή του τρέχοντος έτους τα € 700 εκατ. που αντιστοιχεί σε 6.000 περίπου επιχειρήσεις και επαγγελματίες. Καθιερώσαμε πρόγραμμα €100 εκατ. για χρηματοδότηση νέων επιχειρήσεων που είχε μεγάλη ανταπόκριση.

Ήδη έχουμε χορηγήσει σε νέες επιχειρήσεις πάνω από το μισό ποσό του προγράμματος αυτού. Πληροφορήθηκα εχθές ότι οι εκταμιεύσεις του προγράμματος ΤΕΜΠΜΕ ξεπέρασαν το τέλος Μαΐου το €1δισ., ποσό που εκπροσωπεί πάνω από το 40% του συνολικού δανεισμού μέσω ΤΕΜΠΜΕ.

Η συνολική αύξηση όλων των κατηγοριών χορηγήσεων ανήλθε κατά το α΄ τρίμηνο σε €1,3 δισ., και προβλέπουμε αύξηση χορηγήσεων σε ετήσια βάση πάνω από 12% για το 2009.

Για το 2009 ετοιμαζόμαστε να ανακοινώσουμε σύντομα νέες μεγάλες χορηγικές πρωτοβουλίες στηρίζοντας την παιδεία, τον πολιτισμό και το περιβάλλον, πρόσθεσε.

* Το πλήρες κείμενο της ομιλίας του κ. Τ. Αράπογλου δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".