Πολλές δουλειές για... όλους στην πληροφορική

Ήταν το 2016, όταν διευθύνων σύμβουλος εισηγμένης εταιρείας πληροφορικής είχε εκφράσει τον έντονο προβληματισμό του για την τότε πορεία των πραγμάτων, σημειώνοντας: «τα έργα του δημοσίου είναι ανύπαρκτα, ενώ η ζήτηση από τον ιδιωτικό τομέα είναι περιορισμένη και συνοδευόμενη από χτυπημένα περιθώρια κέρδους. Στην εταιρεία έχουμε προσωπικό που υποαπασχολείται, αλλά δεν το διώχνουμε γιατί χρειάζονται χρόνια προκειμένου να ξαναχτίσεις στελέχη με τέτοιες δεξιότητες. Τι θα κάνουμε λοιπόν, αν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα αρχίσει να δημιουργείται ζήτηση;».

Σήμερα, η εικόνα στον κλάδο είναι εντελώς διαφορετική, με τη ζήτηση να είναι υψηλή τόσο από το δημόσιο, όσο και από τον ιδιωτικό τομέα- πριν καν ξεκινήσουν τα έργα του νέου ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης- και τις εταιρείες πληροφορικής να αγωνιούν για το αν θα καταφέρουν να έχουν πρόσβαση στο απαιτούμενο στελεχιακό δυναμικό.

Ενδεικτική άλλωστε είναι η κίνηση της Entersoft να προχωρήσει σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών στη δημιουργία Κέντρου Ανάπτυξης και Υλοποίησης Λογισμικού.

«Σήμερα υπάρχει πλήθος πελατών που ζητά λύσεις λογισμικού. Η ανοδική αυτή τάση θα συνεχιστεί με έντονους ρυθμούς κατά τα επόμενα χρόνια και βασική πρόκληση για τον κλάδο είναι η ανεύρεση και η ενσωμάτωση στελεχών», ανέφερε χαρακτηριστικά ο CEO της εισηγμένης Αντώνης Κοτζαμανίδης.

Άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα που περιγράφει το κλίμα ευφορίας στον κλάδο πληροφορικής, αποτελεί η πρόσφατη ανακοίνωση της Epsilon Net ότι η προσφερόμενη λύση για την ηλεκτρονική τιμολόγηση και τη διασύνδεση με την πλατφόρμα MyData της ΑΑΔΕ ξεπέρασε τις 50.000 συνδρομές, καθώς και ότι ο φετινός κύκλος εργασιών της εισηγμένης θα ξεπεράσει τα 50 εκατ. ευρώ, όταν πχ πριν από μόλις δύο χρόνια (το 2019) είχε διαμορφωθεί στα 18 εκατ. ευρώ! (+180%).

Όσο για την Profile, πέρα από το ιστορικά υψηλό κύκλο εργασιών που θα καταγράψει το 2021, ενισχύει συνεχώς το υπόλοιπο των ανεκτέλεστων συμβάσεών της και είναι έτοιμη να διεκδικήσει ένα πολύ σημαντικό τμήμα των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης που θα «τρέξουν» μέσα στην επόμενη τετραετία.

Οι μετοχές στο Χρηματιστήριο

Περιγράφοντας την κατάσταση στον κλάδο, υψηλόβαθμο στέλεχος γνωστής ΑΕΔΑΚ σημειώνει: «Τα κονδύλια του Ταμείου Ανάπτυξης είναι πολύ μεγάλα και η μερίδα του λέοντος θα εκτελεστεί από περίπου δέκα εταιρείες. Επίσης, τα ιδιωτικά έργα του νέου ΕΣΠΑ θα ξεκινήσουν σχετικά σύντομα. Εξ’ ίσου σημαντικό όμως είναι το γεγονός ότι έχει αλλάξει ο τρόπος με τον οποίον η κυβέρνηση, οι επιχειρήσεις και οι πολίτες γενικότερα, αντιλαμβάνονται πλέον την πληροφορική. Οι δράσεις ψηφιοποίησης στο δημόσιο τομέα, οι επενδύσεις μεγάλων πολυεθνικών ομίλων στην Ελλάδα, οι ανάγκες που προέκυψαν από την έλευση της πανδημίας, τα οφέλη που διαπιστώνουν οι επιχειρήσεις σε ότι αφορά την αύξηση της παραγωγικότητάς τους μέσα από τη χρήση τεχνολογιών, έχουν διαμορφώσει μια νέα κουλτούρα γύρω από τα προϊόντα και τις υπηρεσίες πληροφορικής. Αυτό είναι πολύ θετικό για τις προοπτικές των εταιρειών του κλάδου».

Ρωτήσαμε το ίδιο στέλεχος για το πώς βλέπει από χρηματιστηριακής άποψης τις μετοχές πληροφορικής, των οποίων οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά πολύ, καθώς και το αν φοβάται ότι μπορεί στον κλάδο να επαναληφθούν τα φαινόμενα της φούσκας του 2000.

«Πρώτα απ’ όλα, κάθε εταιρεία αποτελεί διαφορετική περίπτωση και θα πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά. Πέραν αυτού, είναι αλήθεια ότι οι μετοχές του κλάδου εκτινάχθηκαν, ωστόσο οι επενδυτές θα πρέπει να συνεκτιμήσουν και τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζουν πολλές από αυτές τις εταιρείες. Θα ήταν λοιπόν λάθος να συγκρίνεται το P/E μιας τέτοιας εταιρείας με αυτό μια άλλης που δραστηριοποιείται π.χ. στο εμπόριο ή τη βιομηχανία.

Για παράδειγμα, σε πολλές εταιρείες πληροφορικής, ένα μεγάλο ποσοστό των εσόδων τους είναι εξασφαλισμένο λόγω των εργασιών που έχουν αναλάβει σε παρελθόντα χρόνο. Επίσης, η πληροφορική δεν αντιμετωπίζει φλέγοντα προβλήματα της εποχής, όπως η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους, τα ζητήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα και άλλα σχετικά. Τελευταίο και σπουδαιότερο είναι ότι οι εταιρείες του κλάδου έχοντας ήδη προχωρήσει σε σημαντικές επενδύσεις, μπορούν να αυξάνουν τα κέρδη τους με πολύ μεγαλύτερο ποσοστό σε σχέση με το ρυθμό ανόδου των εσόδων τους, κάτι που ήδη φαίνεται στις λογιστικές καταστάσεις τόσο του 2020, όσο και σε αυτές του εννεαμήνου του 2021.

Ο κλάδος είναι αλήθεια ότι έχει στιγματιστεί από τα φαινόμενα του 2000. Όσο και αν η ιστορία έχει αποδείξει ότι ο άνθρωπος επαναλαμβάνει κατά καιρούς τα ίδια λάθη, θεωρώ ότι τα μέχρι τώρα δείγματα είναι πολύ ενθαρρυντικά. Οι εισηγμένες εταιρείες είναι χρηματοοικονομικά υγιείς σε μια περίοδο που τα επιτόκια είναι χαμηλά και φαίνεται να υπάρχει πολύ δουλειά για όλους. Πέραν αυτού, μιλάμε κατά κύριο για μια νέα γενιά στελεχών-επιχειρηματιών που φαίνεται να έχει διδαχτεί από τα λάθη των προκατόχων της. Με χαρά βλέπω τις εταιρείες να μην επεκτείνονται όπου να ναι, αλλά να επικεντρώνονται σε τομείς στους οποίους διαθέτουν συγκριτικό πλεονέκτημα. Βλέπω επίσης τα τιμήματα των εξαγορών να είναι εύλογα και επίσης διαπιστώνω ότι τα κέρδη στις λογιστικές καταστάσεις συνοδεύονται από αντίστοιχα θετικές λειτουργικές ταμειακές ροές» αναφέρεται χαρακτηριστικά.