Αλεξόπουλος: Οι προϋποθέσεις για ενεργειακές επενδύσεις

Τις βασικές προϋποθέσεις προκειμένου να υπάρξουν νέες ενεργειακές επενδύσεις στην Ελλάδα και να αξιοποιηθούν οι υφιστάμενες, περιέγραψε ο Γενικός Διευθυντής Στρατηγικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης των ΕΛΠΕ κ. Γιώργος Αλεξόπουλος, κατά την ομιλία του στο ετήσιο Συνέδριο του Ελληνο-Αμερικανικού Επιμελητηρίου «Η ώρα της Ελληνικής Οικονομίας».

Σύμφωνα με τον κ. Αλεξόπουλο, απαιτείται νομοθετική, ρυθμιστική και φορολογική σταθερότητα, πρόσβαση σε χρηματοδότηση με ανταγωνιστικούς όρους και αξιοποίηση όλων των δυνατών πηγών, εκμετάλλευση της εμπειρίας άλλων χωρών, απλοποίηση των διαδικασιών στο Δημόσιο, καθώς και ταχύτητα και συνέπεια στη εφαρμογή νόμων και διοικητικών πράξεων, αλλά και στην απονομή της δικαιοσύνης.

Ενόψει του ενεργειακού μετασχηματισμού και της μετάβασης στην οικονομία χαμηλού άνθρακα, ο κ. Αλεξόπουλος εξέφρασε τη βούληση του Ομίλου ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ συνεχίσει να διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο, παραμένοντας ένας ανταγωνιστικός και καινοτόμος πάροχος ενεργειακών προϊόντων και υπηρεσιών.

Ο Γενικός Διευθυντής Στρατηγικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης των ΕΛΠΕ, εξέφρασε την εκτίμηση ότι θα υπάρξουν σημαντικές επενδυτικές προοπτικές στην Ελλάδα τα επόμενα δέκα χρόνια ιδιαίτερα στους τομείς των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και της Έρευνας και Εκμετάλλευσης Υδρογονανθράκων.

Τα Ελληνικά Πετρέλαια έχουν αποφασίσει να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην Έρευνα & Εκμετάλλευση Υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, ισχυροποιώντας και διευρύνοντας τις στρατηγικές του συμμαχίες με μεγάλες διεθνείς εταιρίες του κλάδου. Αναφερόμενος ειδικότερα στις έρευνες στον Πατραϊκό, ο κ. Αλεξόπουλος υποστήριξε πως εντοπίστηκαν γεωλογικές δομές που επιβεβαιώνουν ότι η περιοχή είναι «πετρελαιοπιθανή».

Για τις επενδύσεις στον τομέα των ΑΠΕ, υπογράμμισε ότι τα ΕΛΠΕ προωθούν έργα ηλεκτροπαραγωγής έχοντας 200 MW σε διάφορα στάδια ανάπτυξης και σε λειτουργία, συμμετεχουν στον πρώτο διαγωνισμό της ΡΑΕ για την κατασκευή Φ/Β σταθμών ισχύος 40 MW, ενώ υλοποιούν πρόγραμμα εγκατάστασης Φ/Β σταθμών σε πρατήρια και εγκαταστάσεις του Ομίλου, στο πλαίσιο του συστήματος αυτοπαραγωγής (net metering).

Το πλήρες κείμενο της ομιλίας Αλεξόπουλου

«Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αποτελεί μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις του 21ου αιώνα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι εδώ και χρόνια πρωτοπόρος στο θέμα αυτό, συχνά δρώντας μονομερώς και επωμιζόμενη δυσανάλογο κόστος. Η πρόσφατη συμφωνία του Παρισιού με συμμετοχή 195 κρατών, υπεύθυνων για το σύνολο σχεδόν των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, έθεσε ως στόχο την συγκράτηση της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας έως 2οC το 2100. Η συμφωνία προβλέπει Εθνικά Σχέδια Προσαρμογής, τακτικές αξιολογήσεις και αναπροσαρμογές στόχων, καθώς και $100 δισ. ανά έτος ενίσχυση από τον πλούσιο Βορρά στον φτωχό Νότο μετά το 2020. Η ιστορική αυτή συμφωνία δεν είναι παρά ένα πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση ενός εξαιρετικά σύνθετου προβλήματος, που απαιτεί συντονισμένη δράση σε παγκόσμιο επίπεδο.

Οι έως τώρα δεσμεύσεις των συμμετεχόντων για μείωση των εκπομπών, εκτιμάται ότι απέχουν αρκετά από την επίτευξη του στόχου των 2 οC. Όμως, η κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσουμε προς μια κοινωνία χαμηλού αποτυπώματος άνθρακα είναι πλέον προδιαγεγραμμένη και σχεδόν καθολικά αποδεκτή. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η πορεία αυτή να πραγματοποιηθεί ομαλά και με το ελάχιστο δυνατό κοινωνικό κόστος.

Αυτό μπορεί να επιτευχθεί ως εξής:

1. Με συμμετοχή όλων των τομέων της οικονομίας που συνεισφέρουν στην εκπομπή αερίων θερμοκηπίου χωρίς διακρίσεις αλλά με τεχνολογική ουδετερότητα.
2. Χρησιμοποιώντας συστήματα αγορών δικαιωμάτων εκπομπών με στόχο την επιλογή λύσεων με το χαμηλότερο κόστος μείωσης των εκπομπών.
3. Συνδέοντας τα ευρωπαϊκά συστήματα με αυτά άλλων περιοχών και προσφέροντας σχετική προστασία σε κλάδους που είναι εκτεθειμένοι σε παγκόσμιο ανταγωνισμό μέχρι αυτή η σύνδεση επιτευχθεί.

Καθώς οι στόχοι μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου θα αυστηροποιούνται με την πάροδο του χρόνου, το κόστος των εκπομπών άνθρακα (carbon price) θα αυξάνεται, καθιστώντας τα ορυκτά καύσιμα όλο και λιγότερο ανταγωνιστικά και μεταβάλλοντας το ενεργειακό μίγμα προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, των οποίων το κόστος αξιοποίησης θα βαίνει μειούμενο. Το όραμα του Παρισιού είναι μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, στο δεύτερο μισό του 21ου αιώνα.

Ο ενεργειακός μετασχηματισμός θα απαιτήσει τεράστιες επενδύσεις σε έρευνα και καινοτομία, νέες παραγωγικές μονάδες και υποδομές και θα διαρκέσει δεκαετίες. Η συνολική ζήτηση ενέργειας αναμένεται να αυξηθεί κατά 30% έως το 2040, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενεργείας.

Για την κάλυψη των παγκόσμιων ενεργειακών αναγκών για την ίδια περίοδο θα απαιτηθούν επενδύσεις ύψους $44 τρισ. Ένα σημαντικό μέρος των κεφαλαίων αυτών αφορά τον ενεργειακό μετασχηματισμό, ενώ ένα μεγαλύτερο τις συμβατικές πηγές ενέργειας, που είναι απαραίτητες για την κάλυψη των παγκόσμιων ενεργειακών αναγκών και την ομαλή μετάβαση στην οικονομία χαμηλού άνθρακα.
Στο πλαίσιο του ενεργειακού μετασχηματισμού, ο 'Όμιλος των Ελληνικών Πετρελαίων, ένας ισχυρός περιφερειακός ενεργειακός Όμιλος με παρουσία σε 6 χώρες και δραστηριότητες σε όλο το ενεργειακό φάσμα, σκοπεύει να συνεχίσει να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο και να παραμένει ένας ανταγωνιστικός και καινοτόμος πάροχος ενεργειακών προϊόντων και υπηρεσιών.

Θέλω να εστιάσω σε δυο (2) ενεργειακούς τομείς, που θεωρώ ότι έχουν σημαντικές επενδυτικές προοπτικές στην Ελλάδα τα επόμενα δέκα χρόνια: την Έρευνα Υδρογονανθράκων και τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Μπορεί οι 2 τομείς σε πρώτη ανάγνωση να φαίνονται ασύμβατοι μεταξύ τους, όμως, όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, ο ενεργειακός μετασχηματισμός και η υιοθέτηση των ΑΠΕ δεν μπορεί να επιτευχθεί ομαλά και με εύλογο κόστος για την κοινωνία χωρίς την υπεύθυνη αξιοποίηση των συμβατικών πηγών ενέργειας κατά τη μεταβατική περίοδο.

Μετά από πολλά χρόνια απραξίας, η Έρευνα για Υδρογονάνθρακες στον Ελλαδικό χώρο έχει επανεκκινηθεί. Το διεθνές ενδιαφέρον στους πρόσφατους διαγωνισμούς θα ήταν μεγαλύτερο, εάν δεν υπήρχε κλίμα πολιτικής αστάθειας και εάν οι τιμές του πετρελαίου δεν κυμαίνονταν σε χαμηλά επίπεδα αποθαρρύνοντας έτσι τις επενδύσεις, ιδιαίτερα σε καινούργιες πετρελαιοπιθανές περιοχές. Σε κάθε περίπτωση, είναι πολύ σημαντικό να ολοκληρωθούν άμεσα οι διαδικασίες επιλογής αναδόχων και να διατηρηθεί σταθερό το νομικό πλαίσιο που διέπει την Έρευνα & Παραγωγή στην Ελλάδα.

Τα ΕΛΠΕ έχουν αποφασίσει να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην Έρευνα & Παραγωγή Υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, όπου απολαμβάνουν σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, έχοντας ερευνήσει 26 πετρελαιοπιθανές περιοχές στον ελλαδικό χώρο για περισσότερα από 40 χρόνια και κατά συνέπεια γνωρίζοντας σε βάθος την σχετική γεωλογία. Επιπλέον, η εμπειρία της ΕΛΠΕ από συμμετοχές σε κοινοπραξίες με διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες στη Λιβύη, Αίγυπτο, Αλβανία και Μαυροβούνιο αποτελεί ένα ακόμη εχέγγυο αξιοπιστίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, η εταιρεία ήδη:
• Ενεργούν ως διαχειριστής της κοινοπραξίας 50:50 με την Edison για την παραχώρηση του Πατραϊκού κόλπου, όπου πρόσφατα ολοκληρώθηκε με επιτυχία η απόκτηση σεισμικών δεδομένων 2 και 3 διαστάσεων. Ήδη έχει εντοπιστεί πετρελαιοπιθανή γεωλογική δομή, την οποία προτιθέμεθα να ερευνήσουμε με γεώτρηση. Εάν ανακαλυφθεί πετρέλαιο, εκτιμάται ότι το κοίτασμα θα έχει απολήψιμα αποθέματα περισσότερα από 100 εκατ. βαρέλια.
• Αναμένουν την κύρωση από τη Βουλή των Ελλήνων της Σύμβασης Μίσθωσης για 2 χερσαίες περιοχές της Δυτικής Ελλάδας (Άρτα-Πρέβεζα και ΒΔ Πελοπόννησος).
• Έχουν υποβάλλει προσφορές για 3 περιοχές του Ιονίου, κατά μόνας ή σε κοινοπραξία με μεγάλες διεθνείς εταιρίες. Η κοινοπραξία Total, Edison και ΕΛΠΕ έχει ανακηρυχθεί «προτιμητέος ανάδοχος» για το οικόπεδο 2 δυτικά της Κέρκυρας και περιμένουμε το ίδιο να γίνει από μέρα σε μέρα και για άλλες περιοχές.

Στο επόμενο χρονικό διάστημα, η εταιρεία θα υλοποιήσει τα προαναφερθέντα ερευνητικά προγράμματα, θα ισχυροποιήσουν και θα διευρύνουν τις στρατηγικές τους συμμαχίες με μεγάλες διεθνείς εταιρίες και θα εξετάσουν τυχόν νέες ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν.

Στον κλάδο των Ανανεώσιμων, η Ελλάδα είναι προικισμένη με σημαντικό δυναμικό και έχει αναπτύξει – δυστυχώς, συχνά με στρεβλό τρόπο – αξιόλογη παραγωγική βάση. Η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ έφτασε τα 5.200 MW, αποτελεί πλέον το 25% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος της χώρας και καλύπτει το 20% της εγχώριας ζήτησης. Εκτιμάται ότι, στην επόμενη πενταετία μπορούν να εγκατασταθούν 2.000 MW επιπλέον, με αντίστοιχες επενδύσεις ύψους άνω των 2 δισ. ευρώ.

Στο πλαίσιο του ενεργειακού μετασχηματισμού, η εταιρεία στοχεύει στην σταδιακή διαφοροποίηση του ενεργειακού τους χαρτοφυλακίου με ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και μείωση του αποτυπώματος άνθρακα του Ομίλου.

Τα Ελληνικά Πετρέλαια ήδη:
• Προωθούν έργα ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, έχοντας 200 MW σε διάφορα στάδια ανάπτυξης καθώς και σε λειτουργία.
• Συμμετέχουν στον πρώτο διαγωνισμό για την κατασκευή Φ/Β σταθμών ισχύος 40 MW.
• Υλοποιούν πρόγραμμα εγκατάστασης Φ/Β σταθμών σε πρατήρια και εγκαταστάσεις του Ομίλου, στα πλαίσια του συστήματος αυτοπαραγωγής (net metering).

Επίσης, με στόχο τη διερεύνηση των τεχνολογικών εξελίξεων σχετικά με τον ενεργειακό μετασχηματισμό, η εταιρεία συμμετέχει σε αντίστοιχα ερευνητικά προγράμματα, συνεργαζόμενα με πανεπιστημιακά ιδρύματα και ερευνητικούς φορείς. Τα γνωστικά αντικείμενα στα οποία επικεντρώνεται το ενδιαφέρον του Ομίλου αφορούν τα βιοκαύσιμα, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις εναλλακτικές τεχνολογίες κίνησης.
Τέλος, τα ΕΛΠΕ είναι πρωτοπόρος στον σχεδιασμό και την υλοποίηση εναλλακτικών ενεργειακών υποδομών στην χώρα μας.

Συγκεκριμένα:
• Εγκαταστήσαμε τα πρώτα σημεία φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων στην Ελλάδα, ήδη από τον Απρίλιο του 2011, σε επιλεγμένα πρατήρια καυσίμων.
• Αναπτύσσουμε από το 2013 στο δίκτυο πρατηρίων μας σημεία εφοδιασμού οχημάτων με συμπιεσμένο φυσικό αέριο, σε συνεργασία με την ΔΕΠΑ.
• Λειτουργούμε ήδη Πρότυπο Πρατήριο Παροχής Καυσίμων και Ενέργειας, το οποίο διαθέτει εκτός από τα συμβατικά καύσιμα, και όλα τα εναλλακτικά δηλαδή υγραέριο, συμπιεσμένο φυσικό αέριο, ηλεκτρική ενέργεια, ενώ εξετάζεται και η δυνατότητα διάθεσης υδρογόνου

Τι χρειάζεται όμως για να μπορέσουν να πραγματοποιηθούν νέες ενεργειακές επενδύσεις στην Ελλάδα και να αξιοποιηθούν οι υφιστάμενες;
Απαραίτητες προϋποθέσεις για επενδύσεις είναι οι εξής:

• Νομοθετική, ρυθμιστική και φορολογική σταθερότητα.
• Πρόσβαση σε χρηματοδότηση με ανταγωνιστικούς όρους και αξιοποίηση όλων των δυνατών πηγών (τραπεζικό σύστημα, διεθνείς χρηματοδοτικοί οργανισμοί όπως ΕIB/EBRD, κεφαλαιαγορές)
• Κοινή λογική και εκμετάλλευση της εμπειρίας άλλων χωρών – δεν χρειάζεται συνέχεια «να εφευρίσκουμε το τροχό»
• Απλοποίηση διαδικασιών στο Δημόσιο
• Ταχύτητα και συνέπεια στη εφαρμογή νόμων και διοικητικών πράξεων και στην απονομή της δικαιοσύνης

Εάν οι προαναφερθείσες προϋποθέσεις υλοποιηθούν, θεωρώ ότι ο κλάδος της ενέργειας είναι έτοιμος να ανταποκριθεί.»