Εικόνα χάους είδε ο ΟΟΣΑ όταν εξέτασε την κατάσταση που επικρατεί αναφορικά με τα κτίρια που στεγάζουν κρατικές υπηρεσίες.

Σε έκθεσή τους, τα στελέχη του διεθνούς οργανισμού συνιστούν να ξεκινήσει αμέσως έρευνα για το ποιος φορέας του δημοσίου, με τις ανάλογες δυνατότητες και ανεξαρτησία, θα τεθεί υπεύθυνος για τον εξορθολογισμό, και ποιος για τη μακροπρόθεσμη διαχείριση των κυβερνητικών κτιρίων.

Όπως αναφέρεται στην έκθεση του ΟΟΣΑ, η κεντρική κυβέρνηση καταλαμβάνει συνολικά 1.552 κτίρια, συμπεριλαμβανομένων 348 μόνο για τις κεντρικές υπηρεσίες. Η καταγραφή αποκάλυψε μια σειρά ανωμαλίες: Μαζί με τις περιφερειακές υπηρεσίες (ΔΟΥ κ.λπ.), το υπουργείο Οικονομικών χρησιμοποιεί 674 κτίρια, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης περί τα 140, το υπουργείο Εργασίας περί τα 130 και το πρώην υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού επίσης 130.

Σύμφωνα με την έκθεση, οι γεωγραφικά διασκορπισμένοι χώροι εγκατάστασης γραφείων συντελούν στον κατακερματισμό της διοικητικής δραστηριότητας και στη δημιουργία λογικής «σιλό». Αυτό επιτείνει την περιπλοκότητα της επικοινωνίας και του συντονισμού μεταξύ των διοικητικών υπηρεσιών, ενώ αυξάνει τεχνητά την ανάγκη για υπηρεσίες υποστήριξης.

Σαφώς επηρεασμένοι από τις συνθήκες εργασίας στο εξωτερικό, οι αναλυτές του ΟΟΣΑ υποστηρίζουν: «Πάνω από το 90% των κτιρίων δεν έχουν χώρο για μεσημεριανό γεύμα(!) και έτσι οι δημόσιοι υπάλληλοι αναγκάζονται να φύγουν από τον χώρο εργασίας τους κατά την ώρα μεσημεριανού φαγητού. Επιπλέον, σχεδόν το 83% των κτιρίων δεν έχουν χώρο συνεδριάσεων. Έτσι, υπάρχει έλλειψη χώρων άτυπων ή τυπικών συναντήσεων για το προσωπικό, πράγμα που παρεμποδίζει την ανάπτυξη ομαδικού πνεύματος και καθιστά δυσκολότερο τον συντονισμό και την ανταλλαγή πληροφοριών εντός και μεταξύ των υπηρεσιών».

Περισσότερα από τα μισά κυβερνητικά κτίρια είναι ενοικιασμένα. «Το ετήσιο ενοίκιο που καταβάλλεται από την κυβέρνηση για στέγαση μόνο των κεντρικών υπηρεσιών της, που ανέρχεται σχεδόν στα 50 εκατ. ευρώ, είναι υπέρογκο», σύμφωνα με την έκθεση. Το ποσό αυτό είναι 25 φορές υψηλότερο από όσο καταβάλλεται για τα περιφερειακά γραφεία, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν 3 φορές περισσότερα κτίρια στην περιφέρεια και ένας συγκρίσιμος αριθμός υπαλλήλων.

Αυτό υποδηλώνει ισχυρή ανισορροπία ακόμη και αν οι τιμές των ακινήτων και των ενοικίων είναι εκ φύσεως υψηλότερες στην πρωτεύουσα.

Η τάση στα κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ είναι η ενθάρρυνση της χρήσης των τιμών της αγοράς για τα κυβερνητικά κτίρια. Αυτό καθιστά τις δαπάνες διαφανείς, ενώ βρίσκονται και σε μια σωρευτική βάση (π.χ. σπάνια γίνονται ξαφνικά τεράστιες ανακαινίσεις καθώς τέτοιου είδους κόστη συμπεριλαμβάνονται στο ενοίκιο). Πολλές χώρες έχουν ιδρύσει έναν φορέα ακίνητης περιουσίας (υπό το υπουργείο Οικονομικών), όπου «ανήκουν» όλα τα κυβερνητικά κτίρια και ο οποίος είναι υπεύθυνος για: i) την πώλησή τους, αν απαιτείται, ii) την ενοικίαση στην κυβέρνηση (ή στον ιδιωτικό τομέα) σε τιμές αγοράς, iii) τη διατήρηση και τη διαχείριση των διατηρητέων μνημείων.

Προ εβδομάδων η κυβέρνηση προχώρησε σε μία ακόμα ρύθμιση για τη μείωση του κόστους για τα ενοίκια, το οποίο είναι τετραπλάσιο των 50 εκατ. ευρώ που αναφέρει η έκθεση του ΟΟΣΑ αν συμπεριληφθούν ασφαλιστικά ταμεία, δήμοι κ.λπ.