Σε δραστική μείωση των επενδύσεών τους στη διετία 2011-2012, λόγω της αβεβαιότητας αλλά και των προβλημάτων ρευστότητας που αντιμετωπίζουν, στρέφονται οι ελληνικές επιχειρήσεις, ακόμη και εκείνες που διακρίνονται για το μέγεθος και την εξαγωγική τους δραστηριότητα.

Σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ και του ΕΜΠ σε δείγμα των 2.000 μεγαλύτερων επιχειρήσεων της χώρας, αν και οι επενδύσεις συνδέονται άμεσα με τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους, την εξαγωγική δραστηριότητα, άρα και με την αύξηση των πωλήσεων και των κερδών, οι περισσότερες εξ αυτών αποφασίζουν να περιστείλουν τα επενδυτικά τους προγράμματα.
 
Ειδικότερα, αν και τη διετία 2009-2010 οι συγκεκριμένες 2.000 επιχειρήσεις προχώρησαν σε επενδυτικές δαπάνες που αθροιστικά άγγιζαν τα 5,16 δισ. ευρώ, την τρέχουσα διετία αναφέρουν ότι αυτές θα μειωθούν.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, τα επενδυτικά σχέδια μειώνονται στο μισό για το 2011-2012 έναντι της προηγούμενης διετίας, ενώ η αξία τους περιορίζεται κατά 40%. Πάντως, μικρότερη εκτιμάται η μείωση (κατά 29%) στον τομέα της μεταποίησης.

Ως κυριότερο αντίκτυπο της κρίσης, πέραν της ύφεσης και της πτώσης στη ζήτηση, οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν την έλλειψη ρευστότητας, που τις καθιστά ευάλωτες αλλά και τις παγιδεύει όσον αφορά τις επενδυτικές πρωτοβουλίες που τυχόν θα αναλάμβαναν.

Το 48% ανέφερε ότι είναι εκτεθειμένο στην έλλειψη ρευστότητας κυρίως λόγω αντίστοιχου προβλήματος που αντιμετωπίζουν οι πελάτες - προμηθευτές τους, ενώ το 36,5% ανέφερε ως πρόβλημα την περιορισμένη έως ανύπαρκτη χρηματοδότηση από το τραπεζικό σύστημα.

Η μείωση του τραπεζικού δανεισμού είναι ιδιαίτερα καθοριστική στον κατασκευαστικό κλάδο (πάνω από το 60% των κατασκευαστικών εταιριών δηλώνει πως αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα), όπου άλλωστε σημειώνεται και η ισχυρότερη έκθεση στην κρίση, μεταξύ άλλων και λόγω του περιορισμού πληρωμών - εργασιών από βασικό πελάτη (συρρίκνωση των δημοσίων έργων).

Οι επιχειρήσεις της μεταποίησης αντιμετωπίζουν εντονότερα προβλήματα ρευστότητας εξαιτίας αμεσότερων πληρωμών σε προμηθευτές του εξωτερικού και πίεσης από ανταγωνιστές χαμηλού κόστους, ενώ η μετατόπιση αγοραστικού προτύπου σε φθηνότερες κατηγορίες είναι αιτία για προβλήματα που αντιμετωπίζουν κυρίως τα ξενοδοχεία - εστιατόρια.

Οι ίδιες επιχειρήσει εκτιμούν ότι μετά τη μείωση πωλήσεων κατά 11% στη διετία 2009-2010 το 2011 θα εμφανίσουν περαιτέρω μείωση του κύκλου εργασιών τους κατά 7%. Μόνο το 18% του δείγματος των 2.000 επιχειρήσεων αναμένει κάποια αύξηση πωλήσεων.

Στην πλειονότητά τους οι συγκεκριμένες εταιρίες εμφάνισαν μικρότερα κέρδη τη διετία 2009-2010, ενώ μικρός είναι ο αριθμός εκείνων που σχημάτισαν μεγάλες ζημίες. Σε ό,τι αφορά την εξαγωγική δραστηριότητα, το 45% του δείγματος παρουσιάζει εξωστρέφεια, και από αυτό το 54% δηλώνει πως αναμένει αύξηση εξαγωγών το 2011.

Η πλειονότητα, ωστόσο, υπογραμμίζει ότι αυτή η αύξηση δεν αναμένεται να ξεπεράσει το 10%, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι οι απαντήσεις δόθηκαν το διάστημα άνοιξη - καλοκαίρι 2011, πριν αναζωπυρωθεί η κρίση χρέους στην ευρωζώνη και η διεθνής ζήτηση, επομένως, υποστεί το πλήγμα των τελευταίων μηνών.