Το πάγωμα των χρηματοδοτήσεων για επενδύσεις και τα ρυθμιστικά της αγοράς ενέργειας ήταν τα θέματα που κυριάρχησαν στη χθεσινή πρώτη μέρα του συνεδρίου Ενέργεια και Ανάπτυξη, που διοργανώνει κάθε χρόνο το ΙΕΝΕ.

Όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά, την πενταετία 2006 - 2010 οι επενδύσεις στην ενέργεια (πετρελαιοειδή, συμβατική ηλεκτροπαραγωγή, ΑΠΕ, δίκτυα) ξεπέρασαν τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ.

Η δυναμική που έχει ο τομέας μπορεί να διπλασιάσει τις επενδύσεις του, ωστόσο τα πάντα αναστέλλονται από τη χρηματοδοτική ένδεια του τραπεζικού συστήματος και την αβεβαιότητα. Πλέον, τα θέματα γραφειοκρατίας κ.λπ. έρχονται σε δεύτερη μοίρα.

Εκπρόσωπος εταιρίας ηλεκτροπαραγωγής χαρακτήρισε επιστημονική φαντασία τον δανεισμό φορέα για κατασκευή μονάδας ηλεκτροπαραγωγής.

Όπως δε είπε, το τελευταίο διάστημα οι προμηθευτές εξωτερικού, για την παράδοση του υλικού, ζητούν είτε προπληρωμή της παραγγελίας, είτε cash collateral, ενώ δεν δέχονται εγγυητικές ελληνικών τραπεζών.

Το κλίμα για τις ελληνικές ενεργειακές εταιρίες επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο καθώς οι καθυστερήσεις πληρωμών στους παραγωγούς, εκ μέρους του ΔΕΣΜΗΕ, προκαλούν φόβους για αδυναμία καταβολής των δόσεων δανείων, ενώ το ίδιο αποτέλεσμα έχουν και οι ημιεπίσημες προαναγγελίες για αλλαγή των εγγυημένων τιμών κιλοβατώρας για τις ΑΠΕ.

Το βήμα του συνεδρίου έδωσε αφορμή για άσκηση έντονης κριτικής σε κυβερνητικές επιλογές, όπως το μίγμα τεχνολογιών ΑΠΕ, προκειμένου να εκπληρωθούν οι στόχοι του 20-20-20.

Σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Περιστέρη, πρόεδρο του Συνδέσμου Παραγωγών από ΑΠΕ και επικεφαλής του ομίλου ΤΕΡΝΑ, παρά τις σοβαρές παρεμβάσεις υπέρ των ανανεώσιμων πηγών της τελευταίας διετίας, υπήρξαν και εμπόδια που ανέστειλαν την επενδυτική δραστηριότητα στους δύο τομείς με τη μεγαλύτερη εγχώρια προστιθέμενη αξία. Τα θαλάσσια αιολικά πάρκα και τα υδροηλεκτρικά έργα.

Έτσι, όπως είπε, ακόμη και σήμερα αν άλλαζε η πολιτική της κυβέρνησης, θα ήταν πολύ δύσκολο να υλοποιηθούν επενδύσεις εντάσεως κεφαλαίου, στο δυσμενές χρηματοοικονομικό περιβάλλον.

Και όλα αυτά όταν είναι γνωστό ότι στην περίπτωση των υδροηλεκτρικών το 70% του κατασκευαστικού κόστους είναι εγχώρια προστιθέμενη αξία και κυρίως εργατοώρες.

Ο κ. Περιστέρης αναφέρθηκε επί μακρόν και στο λεγόμενο τέλος ΑΠΕ. Όπως είπε χαρακτηριστικά, πρόκειται για μια φαρσοκωμωδία, για ένα φανταστικό νούμερο, που καμία σχέση δεν έχει με τις ΑΠΕ.

«Αυτή η απάτη θα πρέπει να λυθεί γρήγορα», τόνισε κι επανέλαβε τις προτάσεις του Συνδέσμου Παραγωγών από ΑΠΕ για την ανάγκη εφαρμογής αντικειμενικής μεθόδου υπολογισμού του τέλους.

Τόσο ο κ. Περιστέρης όσο και άλλοι ομιλητές, με δεδομένη τη δύσκολη πρόσβαση των δημόσιων επιχειρήσεων στον τραπεζικό δανεισμό, πρότειναν τη συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων στην κατασκευή νέων ενεργειακών δικτύων και τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων.

Όπως τονίστηκε, χωρίς δίκτυα δεν είναι δυνατόν να προστεθεί νέα ισχύς στο σύστημα.
Ως λύση για να ξεπεραστεί η κρίση, και έως ότου αρθούν οι αβεβαιότητες, αρκετοί ομιλητές πρότειναν την αξιοποίηση κεφαλαίων του ΕΣΠΑ που παραμένουν ανενεργά, ως εγγυήσεις για την πραγματοποίηση εισαγωγών κεφαλαιουχικού εξοπλισμού.

Τέλος, εκπρόσωποι του τραπεζικού τομέα επισήμαναν ότι η αντιστροφή του κλίματος στο τοπίο των χρηματοδοτήσεων δεν θα πρέπει να αναμένεται πριν από το τέλος του εξαμήνου του 2012, και αφού θα έχει ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών.

Εκ μέρους της Ν.Δ., στο συνέδριο μίλησε ο βουλευτής και πρώην υπουργός Σταύρος Καλαφάτης, ως υπεύθυνος του τομέα ενέργειας. Όπως είπε, η Ν.Δ. συμφωνεί με την πώληση λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ και τάχθηκε υπέρ της χάραξης αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (ΑΟΖ) με την Κύπρο, την Αίγυπτο, τη Λιβύη, την Τουρκία και την Αλβανία, στη βάση όσων προβλέπονται για τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας από το Διεθνές Δίκαιο.

Ο κ. Καλαφάτης τόνισε ότι δεν μπορεί η ενεργειακή πολιτική της χώρας να στηριχθεί μόνο στις ΑΠΕ και πρέπει να χαραχτεί ένα μοντέλο σταδιακής και προοδευτικής απεξάρτησης από τον λιγνίτη με αξιοποίηση των ΑΠΕ, των υδροηλεκτρικών, της γεωθερμίας, των φωτοβολταϊκών και του φυσικού αερίου.

Τέλος, στο συνέδριο μίλησε και ο κ. Βαν Χόιτε, εκπρόσωπος της task force, υπεύθυνος του τομέα της ενέργειας. Όπως είπε, σε αυτόν έχουν γίνει κάποια βήματα στο ρυθμιστικό πλαίσιο, υπάρχουν όμως και κάποια άλλα μέτρα που πρέπει να ληφθούν.

Τόνισε όμως με νόημα: «Άλλο πράγμα ο νόμος και άλλο η εφαρμογή του». Σύμφωνα με τον ίδιο, βασικοί στόχοι για τον ενεργειακό τομέα θα πρέπει να είναι ο εκσυγχρονισμός των δικτύων, η άρση των εμποδίων στις επενδύσεις και η διευκόλυνση της χρηματοδότησης των ενεργειακών σχεδίων.