Tις επιπτώσεις από την ύφεση στην εσωτερική αγορά αλλά και από τις αυξήσεις σε κοστοβόρους παράγοντες όπως οι πρώτες ύλες, τα χρηματοοικονομικά κόστη και οι συναλλαγματικές διαφορές αντιμετωπίζουν οι μεγαλύτεροι εισηγμένοι εμπορικοί όμιλοι της χώρας.

Κοινό χαρακτηριστικό για όλους η πίεση στο μικτό περιθώριο κέρδους, ως απόρροια τόσο των προσπαθειών απορρόφησης των αυξήσεων στον ΦΠΑ όσο και των αυξήσεων στις πρώτες ύλες.

Οι διοικήσεις των περισσότερων αποφεύγουν να διατυπώσουν προβλέψεις για το σύνολο του έτους, εξετάζοντας την πορεία όλων των παραμέτρων τρίμηνο με τρίμηνο, στοχεύοντας στο να διατηρούν τις απώλειές τους σε χαμηλότερο επίπεδο από τον μέσο όρο της αγοράς, να προφυλάσσουν τη χρηματοοικονομική τους ευρωστία και να δημιουργούν προϋποθέσεις ανάπτυξης στις ξένες αγορές, όπου η επιχειρηματική δραστηριότητα υπόσχεται αναπλήρωση.

Αρκετές επιχειρήσεις του εμπορίου, ωστόσο, παραδέχονται ότι τα μικτά περιθώρια κέρδους που είχαν έως το 2008 και πριν από το ξέσπασμα της κρίσης δεν πρόκειται πλέον να τα ξανασημειώσουν.

* Στο α΄ εξάμηνο ο όμιλος Φουρλή παρουσίασε μικρή πτώση στον ενοποιημένο κύκλο εργασιών του από συνεχιζόμενες δραστηριότητες, με την ΙΚΕΑ -που καταλαμβάνει και το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών του- να παρουσιάζει μείωση τζίρου κατά 2,4%, παρά την αύξηση της επισκεψιμότητας κατά 7,8% στα έξι καταστήματα του ομίλου.
 
Η πτώση της μέσης απόδειξης εξηγεί, σύμφωνα με τον όμιλο, τη μείωση των πωλήσεων του κλάδου, ενώ οι αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών, άρα και στις τιμές των προϊόντων της αλυσίδας, επηρέασαν και το περιθώριο κέρδους του τομέα. Αντίστροφα, η Intersport κινήθηκε ανοδικά από τη συγκυρία του Πάσχα στο β΄ τρίμηνο αλλά και από τις επεκτάσεις του δικτύου της.

Σύμφωνα με τη διοίκηση του ομίλου Φουρλή, και οι δύο αλυσίδες του συνεχίζουν να κερδίζουν μερίδια αγοράς, γεγονός που στη συγκυρία είναι ένδειξη μεγάλων αντοχών. Σημειώνεται μάλιστα πως, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ομίλου, η αγορά επίπλου και οικιακού εξοπλισμού έχει υποχωρήσει κατά 45% στα μέσα του 2011 από τα υψηλά επίπεδα του 2008.

Ο όμιλος συνεχίζει τις επενδύσεις εκτός Ελλάδος, με έμφαση στη Βουλγαρία (όπου εγκαινίασε το πρώτο ΙΚΕΑ), στη Ρουμανία (όπου τρέχει την Intersport και ξεκινά τη δραστηριότητα της New Look) και στην Τουρκία (μέσω της Intersport). Παράλληλα, καταφέρνει να συγκρατεί τον καθαρό του δανεισμό, αλλά και να εκμεταλλεύεται τις θετικές ταμειακές ροές που δημιουργούν οι δραστηριότητες στη λιανική και η απεμπλοκή από τη χονδρική ηλεκτρικών (Samsung), η οποία απαιτούσε υψηλά κεφάλαια κίνησης.

* Με θετικό πρόσημο έκλεισε το εξάμηνο ο όμιλος Folli Follie κυρίως λόγω της καλής πορείας των πρώην ΚΑΕ αλλά και των πωλήσεων στο εξωτερικό που πραγματοποιούν τα δίκτυα της Folli Follie και της Links of London.
 
Πίεση ωστόσο δέχθηκε ο κλάδος της χονδρικής και λιανικής, που παρουσίασε πτώση 4,7%, και των πολυκαταστημάτων, με μείωση τζίρου κατά 9,7%. Τα λειτουργικά κέρδη του ομίλου υποχώρησαν 7%, τα κέρδη EBITDA 5,4%, ενώ το περιθώριο κέρδους σημείωσε πτώση και αυτό στο 20% από 22,2%.

Ως αιτίες για την παραπάνω πίεση η διοίκηση του ομίλου ξεχώρισε τόσο την αρνητική πορεία του κλάδου ένδυσης (λόγω μειωμένου τζίρου αλλά και των εκπτώσεων που πραγματοποιήθηκαν) όσο και την επίπτωση από την αύξηση στις τιμές των πρώτων υλών (ασήμι, χρυσός), οι οποίες επιβάρυναν κυρίως τη Links of London και δευτερευόντως τη Folli Follie.

Στους στόχους του ομίλου παραμένουν η ανάπτυξη στη διεθνή αγορά και κυρίως στην Ασία, η ανάπτυξη των δραστηριοτήτων των ΚΑΕ στην εσωτερική αγορά και η ενδυνάμωση της λιανικής έναντι της χονδρικής στον τομέα της ένδυσης προκειμένου να αποφευχθούν οι επισφάλειες, να ευνοηθεί το cash flow και να αυξηθούν τα μερίδια του ομίλου.

Η διοίκηση απέδωσε σε συγκυριακή επίπτωση από τις συναλλαγματικές διαφορές τις αρνητικές ταμειακές ροές των 21 εκατ. ευρώ στο εξάμηνο και εκτίμησε ότι τα χρηματοοικονομικά της κόστη θα περιοριστούν περισσότερο όσο μειώνεται και ο καθαρός δανεισμός του ομίλου, που υπολογίζεται να υποχωρήσει στα 545 εκατ. ευρώ.

* Σημαντική πίεση στο περιθώριο κέρδους EBITDA (στο 6,15% από 9,62% πέρυσι) και πτώση στα λειτουργικά κέρδη παρουσίασε ο όμιλος Σαράντη, ως αποτέλεσμα της αύξησης του κόστους παραγωγής (εξαιτίας της ανόδου των τιμών στις πρώτες ύλες), των αυξημένων εξόδων προώθησης και διαφήμισης, καθώς και των χαμηλότερων εσόδων που παρουσίασε η συγγενής εταιρία Estee Lauder JV.

Ο όμιλος το ΄ εξάμηνο του 2011 παρουσίασε υψηλές απαιτήσεις από πελάτες, γεγονός που οδήγησε σε αυξημένο κεφάλαιο κίνησης. Το κεφάλαιο κίνησης ως προς τις πωλήσεις από συνεχιζόμενες δραστηριότητες ανήλθε στο 33,19% έναντι του 28,77% το 2010. Η αύξηση αυτή αποδίδεται στην εποχικότητα και εκτιμάται ότι είναι παροδική, ενώ αναμένεται εξισορρόπηση στα προσεχή τρίμηνα.

Οι πωλήσεις στο εξωτερικό συνέχισαν να αυξάνονται κατά 3,88%, επιτρέποντας έτσι μια έστω μικρή αύξηση κατά 2,34% στον ενοποιημένο τζίρο του ομίλου. Το εξωτερικό, που απορροφά και τα επενδυτικά κεφάλαια του ομίλου, αποτελεί το αντιστάθμισμα στην εσωτερική κρίση, καθώς καταλαμβάνει σήμερα το 61% των πωλήσεών του.

* Σημαντική πίεση στο μικτό περιθώριο κέρδους της, που μειώθηκε κατά 4,6% σε σχέση με το περυσινό α΄ εξάμηνο εξαιτίας τόσο της απορρόφησης των αυξήσεων του ΦΠΑ όσο και του αυξημένου κόστους των προϊόντων (λόγω της σημαντικής ανατίμησης του βαμβακιού), παρουσίασε και η Sprider.

Η εταιρία προσπαθεί να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα της ζήτησης, παγώνοντας οποιαδήποτε επέκταση και συνεχίζοντας να μετρά κάθε γραμμή κόστους. Μετά τη μείωση μισθών κατά 20% στο προσωπικό του ομίλου -από την οποία αναμένει εξοικονόμηση περίπου 5 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση-, συνεχίζει να εξετάζει τον εξορθολογισμό του δικτύου της.

Σύντομα αναμένεται το κλείσιμο ενός ακόμη καταστήματος στην Ελλάδα (έχει ήδη προηγηθεί το κλείσιμο δύο μη αποδοτικών σημείων μέσα στο 2011), ενώ αξιολογείται και η παρουσία στη Βουλγαρία και στη Ρουμανία, όπου οι αγορές παρουσιάζουν σημαντική υποχώρηση.