Με το χέρι απλωμένο βρίσκεται ακόμη μια φορά η κυβέρνηση, ζητώντας «ελεημοσύνη» από έχοντες και μη έχοντες, πλουσίους και φτωχούς, τίμιους και μη φορολογουμένους, για να καλύψει τις τρύπες που προκαλεί η αδυναμία της, ή καλύτερα η παράλυση των εισπρακτικών μηχανισμών, σε συνδυασμό με την ασχετοσύνη των υπουργών της.

Το μέτρο της έκτακτης εισφοράς στα ακίνητα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 1992 από την κυβέρνηση Μητσοτάκη και με υπουργό Οικονομικών τον Γιάννη Παλαιοκρασσά. Τότε, το ΚΕΠΥΟ (υπ. Οικονομικών) ετοίμασε σημειώματα προς τους υπόχρεους, με αξιοποίηση του αρχείου της ΔΕΗ για τα ακίνητα και τους ιδιοκτήτες τους. Δεν υπήρξαν ιδιαίτερα προβλήματα στην είσπραξη, γιατί οι φορολογούμενοι, σε πολύ μεγάλο ποσοστό, ανταποκρίνονταν στην υποχρέωση καταβολής των κάθε είδους χαρατσιών.

Σήμερα, τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι. Ο φορολογούμενος, που τα τελευταία 2,5 χρόνια δέχεται τη φορολογική λαίλαπα με την επιβολή έκτακτων φόρων - χαρατσιών, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα προσέλθει στα γκισέ των ΔΟΥ και των τραπεζών για να καταβάλει τις υποχρεώσεις του.

Έτσι, η κυβέρνηση επιλέγει τη λύση της είσπραξης του χαρατσιού μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, ώστε να διακόπτεται η ηλεκτροδότηση του ακινήτου σε περίπτωση μη πληρωμής. Η επιβολή του τέλους με μέσο όρο 5 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο θα απέφερε περίπου 7 δισ. ευρώ στα δημόσια ταμεία.

Τα σαΐνια της κυβέρνησης σκέφτηκαν το απλούστερο, ότι δηλαδή, αφού η τρύπα του ελλείμματος είναι περίπου 2 δισ. ευρώ, έχουν τα περιθώρια αφενός για τη διαμόρφωση χαμηλότερου μέσου όρου και αφετέρου για τη δημιουργία «μαξιλαριού» αρκετών εκατοντάδων ευρώ με στόχο την αντιμετώπιση προβλημάτων μη ανταπόκρισης των υπόχρεων.

Η προχειρότητα με την οποία ελήφθη το μέτρο αποδεικνύεται από το γεγονός ότι την ημέρα της ανακοίνωσής του δεν διευκρινίστηκε καν το απλούστερο. Δηλαδή αν το χαράτσι αφορά στον ιδιοκτήτη ή στον ενοικιαστή του ακινήτου.

Η διευκρίνιση του αυτονόητου, ότι δηλαδή το μέτρο αφορά στον ιδιοκτήτη, έγινε τη Δευτέρα από μη αρμόδιο υπουργό, τον κ. Μόσιαλο.

Επί της ουσίας, τώρα, μια προσέγγιση στα προβλήματα που προκαλεί η εφαρμογή του μέτρου:

1. Κατ' αρχάς, πρέπει να διευκρινιστεί κατά πόσον νομιμοποιείται η ΔΕΗ να εισπράττει, ή το Δημόσιο να αναθέτει στη ΔΕΗ την είσπραξη φορολογικών εισφορών που δεν έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα. Τα τέλη που μέχρι στιγμής εισπράττονται μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού είτε είναι ανταποδοτικά (δημοτικά, ΕΡΤ), είτε αποτελούν πόρους των ΟΤΑ. Τι θα γίνει λοιπόν αν προσφύγει κάποιος στη Δικαιοσύνη και εκδώσει απόφαση παράνομης είσπραξης φορολογικών εσόδων;

2. Σύμφωνα με τις εξαγγελίες των αρμόδιων υπουργών, από το μέτρο θα εξαιρεθούν οι πολύτεκνοι και ειδικές κατηγορίες πολιτών που είναι καταχωρισμένες στα αρχεία της ΔΕΗ ως πολύτεκνοι και δικαιούχοι Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου. Εάν ο ιδιοκτήτης του ακινήτου ανήκει σε μία από τις δύο κατηγορίες, έχει καλώς. Θα απαλλαγεί από την υποχρέωση. Αν όμως στην κατηγορία αυτή ανήκει ο ενοικιαστής του ακινήτου στο όνομα του οποίου εκδίδεται ο λογαριασμός της ΔΕΗ, θα απαλλαγεί από την καταβολή του τέλους ο ιδιοκτήτης;

3. Τι θα γίνει επίσης με τις περιπτώσεις ακινήτου του οποίου ο ιδιοκτήτης παραχώρησε τη χρήση του στο άνεργο παιδί του, αλλά ο λογαριασμός εκδίδεται στο όνομα του ιδιοκτήτη;

4. Τι θα γίνει με τα ξενοίκιαστα διαμερίσματα; Θα πληρώσει το χαράτσι και ο ιδιοκτήτης που δεν χρησιμοποιεί ο ίδιος ή δεν νοικιάζει το ακίνητό του;

5. Αν σήμερα ή αύριο πάει κάποιος στη ΔΕΗ και διακόψει την ηλεκτροδότηση στο μη νοικιασμένο και ακατοίκητο ακίνητό του, απαλλάσσεται ή όχι από την πληρωμή;

6. Ας αφήσουμε κατά μέρος την επιβάρυνση που θα προκαλέσει σε επιχειρήσεις, ιδιαίτερα σε αυτές που αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας. Εν τέλει, δεν θα πρέπει να υπάρξει πρόνοια για τα ξενοδοχεία της Αθήνας, που εκτός από το ότι έχουν πληγεί όσο λίγες επιχειρήσεις από τα συνεχή και ανεξέλεγκτα επεισόδια της Αθήνας, τώρα θα πρέπει να καταβάλλουν και έκτακτο χαράτσι; Ή ακόμη και για προβληματικές επιχειρήσεις που με το ζόρι διατηρούνται στη ζωή;

7. Το μέτρο να χρησιμοποιείται ο λογαριασμός μιας ΔΕΚΟ για την είσπραξη τελών άλλων επιχειρήσεων (ΕΡΤ), ή φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα (ΟΤΑ), εκτός από το ότι είναι ανορθολογική τακτική, υπονομεύει και την ίδια την οικονομική υγεία της επιχείρησης. Έχει φτάσει πλέον το ποσό που αντιστοιχεί σε τέλη και εισφορές υπέρ τρίτων, στους περισσότερους λογαριασμούς, να είναι υψηλότερο από το ποσό της κατανάλωσης ηλεκτρικού. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα της οικονομικής κρίσης, έχει εκτινάξει σε πρωτοφανή επίπεδα τους ανεξόφλητους λογαριασμούς, των οποίων το ύψος φτάνει σε περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ.

Σε καμία περίπτωση δεν υποστηρίζουμε τις θέσεις της ΓΕΝΟΠ, ούτε και τις απειλές της ότι δεν θα επιτρέψει ή θα εμποδίσει την αξιοποίηση των λογαριασμών της ΔΕΗ για την είσπραξη του χαρατσιού, επειδή κρίνει το μέτρο αντικοινωνικό κ.λπ. κ.λπ. Λες και είναι δική της η επιχείρηση, ή όρισαν οι πολίτες τα «ρετιρέ» των εργαζομένων σε υπερασπιστές των συμφερόντων της εργατικής τάξης.

Ωστόσο, η τακτική αυτή θα πρέπει να εξεταστεί από την αρχή. Γιατί οδηγεί σε στρεβλώσεις κάθε είδους, ενώ δημιουργεί εφησυχασμό στις πολιτικές εξουσίες ότι, αφού δεν μπορούν (δηλαδή δεν θέλουν) να εισπράξουν τις φορολογικές απαιτήσεις, όπως ορίζει το Σύνταγμα, υπάρχει ο εύκολος τρόπος της φορολογικής επιδρομής επί δικαίων και αδίκων, μέσω της ΔΕΗ.