Οριστικό αποχαιρετισμό στη χρυσή επταετία 2002 - 2009, όπου η άνοδος της κατανάλωσης οδήγησε σε διπλασιασμό τις πωλήσεις καλλυντικών και ρούχων, δίνει το εγχώριο λιανεμπόριο την τελευταία διετία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις πρόσφατης σχετικής έρευνας του Economist Intelligence Unit, δεν θα ξανασυναντήσει αυτά τα υψηλά επίπεδα πωλήσεων ούτε το 2015.

O περιορισμός της τραπεζικής πίστωσης -η επέκταση της οποίας βαίνει διαρκώς μειούμενη- αλλά και η μείωση των εισοδημάτων έχουν σβήσει την καταναλωτική δυνατότητα των ελληνικών νοικοκυριών, τα οποία πλέον γίνονται αφενός επιφυλακτικότερα στις μεγάλης αξίας αγορές (έπιπλα, ηλεκτρικές συσκευές, αυτοκίνητα) κι αφετέρου ευαίσθητα ως προς την τιμή αναφορικά με τις υπόλοιπες διαρκείς καταναλωτικές τους ανάγκες.

Σύμφωνα με τη σχετική έρευνα, σε μεγάλες κατηγορίες προϊόντων (ένδυση, υπόδηση, καλλυντικά, είδη οικιακού εξοπλισμού, ηλεκτρικά) η πτώση των πωλήσεων θα συνεχιστεί έως και το 2013, ενώ τη διετία 2014 - 2015 θα υπάρξει σταθεροποίηση, η οποία ωστόσο δεν προοιωνίζεται ουσιαστική ανάκαμψη του τζίρου για το λιανεμπόριο, εκτός του χώρου των τροφίμων.

Συγκεκριμένα, η αγορά ένδυσης από τα 2,6 δισ. ευρώ του 2008 αναμένεται να υποχωρήσει στο 1,9 δισ. ευρώ το 2011, για να καταλήξει στα 2 δισ. ευρώ το 2015. Η αγορά επίπλου από το 1 δισ. ευρώ περίπου του 2009 αναμένεται να υποχωρήσει στα 700 εκατ. ευρώ στα τέλη του 2011, για να σταθεροποιηθεί το 2015. Για τα ηλεκτρικά η πρόβλεψη παραμένει επίσης αρνητική, με τη συνολική αγορά να συρρικνώνεται σε αξία στα 700 εκατ. ευρώ από 1,5 δισ. ευρώ τρία μόλις χρόνια πριν, και να ισορροπεί στο 1 δισ. ευρώ στα τέλη του 2015.

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, στους οποίους απευθύνθηκε το euro2day, η πτώση της αξίας πωλήσεων ανά κατηγορία καταναλωτικών ειδών θα ήταν σαφώς μεγαλύτερη αν δεν είχε μεσολαβήσει η άνοδος του ΦΠΑ κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες. Ωστόσο, σημειώνουν ότι η αύξηση της φορολογίας βλάπτει περισσότερο από την ίδια την ύφεση τις συναλλαγές στο εμπόριο, γιατί δεν επιτρέπει την πτώση των τιμών των αγαθών και αποθαρρύνει τους καταναλωτές.

Όσον αφορά στο μέλλον των επιχειρήσεων λιανικής, η έρευνα του Economist Intelligence Unit εκτιμά ότι θα υπάρξει συρρίκνωση των μικρών και των μεσαίων εταιριών προς όφελος των αλυσίδων, που ελέγχουν αποτελεσματικότερα τη ρευστότητά τους και έχουν τη δυνατότητα απορρόφησης των φορολογικών επιβαρύνσεων, πρόβλεψη που διατυπώνει ούτως ή άλλως και ο εγχώριος εμπορικός κόσμος.

Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι στη συγκυρία δημιουργούνται σημαντικές ευκαιρίες εισόδου ξένων παικτών στην Ελλάδα (οι οποίοι θα έλκονταν από τη στρατηγική θέση της χώρας και τη γειτνίαση με μεγάλες αγορές), όμως οποιεσδήποτε σκέψεις ακυρώνονται από την οικονομική αστάθεια, τη δρακόντεια φορολογική πολιτική και τη δαιδαλώδη γραφειοκρατία.

Σε γενικές γραμμές πάντως, οι ίδιοι, όπως και η έρευνα του Economist Intelligence Unit, θεωρούν ότι τα προσεχή χρόνια θα υπάρξει σχετική υποκατάσταση των πωλήσεων εισαγόμενων προϊόντων από εγχωρίως παραγόμενα, γεγονός που ίσως οδηγήσει (σε συνδυασμό με τη διατήρηση της αύξησης των εξαγωγών) σε έστω μικρό εμπορικό πλεόνασμα.