Κάθετα αντίθετη σε ενδεχόμενο επιλεκτικής χρεοκοπίας δηλώνει η αγορά, ζητώντας από την κυβέρνηση, στην περίπτωση όπου καταστεί αναπόφευκτη, να εξασφαλίσει όλες τις τεχνικές λεπτομέρειες που θα μειώσουν τις επιπτώσεις της στην καθημερινή οικονομική δραστηριότητα.

Μετά τον θόρυβο που προκάλεσαν οι δηλώσεις του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργού Οικονομικών, κ. Ευάγγελου Βενιζέλου, ο πρωθυπουργός επιχείρησε χθες να απαλύνει τις εντυπώσεις, δηλώνοντας ότι μερική αδυναμία πληρωμών, ακόμη και σύντομη, θα προκαλούσε πολύ μεγαλύτερη ζημιά.

«Η δήλωση Βενιζέλου ήταν τουλάχιστον ατυχής σε αυτό το timing», εκτιμά κορυφαίο στέλεχος της αγοράς διαχείρισης κεφαλαίου. Και αυτό γιατί προέκυψε την ώρα όπου η Γερμανία προβάλλει ως ενδιαφέρουσα και συζητήσιμη την πρόταση της Commerzbank για ανταλλαγή ελληνικών κρατικών ομολόγων με ταυτόχρονο «κούρεμά» τους κατά 30%.

Οι πληροφορίες αναφέρουν, δε, ότι η πρόταση της Commerzbank έχει τις ευλογίες της γερμανικής κυβέρνησης.

Πρακτικά, η Ελλάδα εμφανίστηκε διατεθειμένη να συζητήσει την πρόταση της γερμανικής τράπεζας, που ο κ. Σόιμπλε έσπευσε να χαρακτηρίσει «ενδιαφέρουσα και συζητήσιμη», σε μια περίοδο όπου αυξάνεται η ευρωπαϊκή πίεση προς το Βερολίνο να αποδεχτεί τη χρήση των κεφαλαίων του προσωρινού μηχανισμού (EFSF) για επαναγορά ομολόγων χωρών-μελών της ζώνης του ευρώ από τη δευτερογενή αγορά.

Χρηματιστές και διαχειριστές κεφαλαίου θεωρούν ότι η πρόταση της Commerzbank είναι μη συμφέρουσα για την Ελλάδα και βολεύει μόνο τις ξένες τράπεζες, όπως οι γερμανικές, που κατέχουν μικρές θέσεις σε ελληνικά κρατικά ομόλογα.

«Αν αποφασίσεις να προχωρήσεις σε αναδιάρθρωση χρέους με "κούρεμα", υφιστάμενος τις μεγάλες αρνητικές συνέπειες, πρέπει να εξασφαλίσεις γενναία μείωση του χρέους. Και αυτό γιατί δεν μπορείς να το ξανακάνεις σε μερικά χρόνια», τονίζει επικεφαλής επενδύσεων εγχώριου οργανισμού, σημειώνοντας ότι ένα καθαρό και αναγκαστικό «κούρεμα» ενέχει τον κίνδυνο υποβάθμισης της Ελλάδας στη βαθμίδα default, δηλαδή χαμηλότερα και από την επιλεκτική χρεοκοπία.

Ο ίδιος προειδοποιεί ότι, παρά τα όσα λέγονται από την κυβέρνηση για τεχνητή κατάσταση που δεν πρέπει να τρομάζει, το risk premium της χώρας θα αυξηθεί περαιτέρω και, το κυριότερο, θα αργήσει σημαντικά να μειωθεί ακόμη και αν υπάρξει γρήγορη αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας.

«Ποιος θα έρθει να επενδύσει στην Ελλάδα, απευθείας ή αγοράζοντας προς ιδιωτικοποίηση εταιρίες με τον κίνδυνο χώρας να παραμένει στα ύψη και το χρέος πάνω από τα 300 δισ. ευρώ;».

Πιο μετριοπαθή στάση τηρούν οι τραπεζίτες, που είναι και οι πιο άμεσα ενδιαφερόμενοι, καθώς αφενός οι ελληνικοί και οι κυπριακοί όμιλοι κατέχουν κρατικά ομόλογα ύψους 55 δισ. ευρώ, αφετέρου η υποβάθμιση στη βαθμίδα επιλεκτικής χρεοκοπίας πλήττει κυρίως τις τράπεζες.

Ψύχραιμοι οι τραπεζίτες

Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι η Γερμανία δεν θα επιμείνει στην πρόταση της Commerzbank, σημειώνουν όμως ότι, ακόμη και στην περίπτωση όπου υπάρξουν υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας στην κατηγορία επιλεκτικής χρεοκοπίας, υπάρχουν λύσεις διατήρησης της ομαλότητας στο σκέλος της ρευστότητας.

Πρώτον, διότι κάποιος οίκος μπορεί να κρατήσει τα ελληνικά ομόλογα σε βαθμίδα «C» και, δεύτερον, διότι μπορεί η ΕΚΤ να αλλάξει τους κανόνες της για να αντιμετωπίσει το έκτακτο περιστατικό.

Ακόμη όμως κι αν σταματήσει να δέχεται τα ελληνικά κρατικά ομόλογα τηρώντας το καταστατικό της, υπάρχουν και πάλι λύσεις, είτε μέσω της χρηματοδότησης των τραπεζών από άλλους μηχανισμούς, όπως το EFSF (το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας), είτε και από έναν μηχανισμό ο οποίος υπάρχει στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα (κι έχει ήδη χρησιμοποιηθεί σε άλλες χώρες), που λέγεται ELA (Εmergency Liquidity Assistance) και επιτρέπει τον δανεισμό των τραπεζών τοπικά από την Κεντρική Τράπεζα της χώρας τους, με ενέχυρα διαφόρων ειδών.

Μεγάλα προβλήματα στη χρηματοδότηση του εμπορίου

Από την πλευρά τους οι επιχειρηματίες τονίζουν ότι ενδεχόμενη επιλεκτική χρεοκοπία θα προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στη χρηματοδότηση του εμπορίου και θα δυσχεράνει τις εξαγωγές.

Ειδικότερα, επισημαίνονται τα εξής:

- Οι εγγυητικές των ελληνικών τραπεζών δεν θα γίνονται αποδεκτές από προμηθευτές προϊόντων και πρώτων υλών των ελληνικών επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις είτε να πρέπει να καταβάλουν τοις μετρητοίς τις αγορές τους είτε όσες μπορούν να λάβουν εγγυητικές από ξένες τράπεζες. Αυτή η εξέλιξη θα έπληττε εμπορικές επιχειρήσεις, επίσημες αντιπροσωπείες, ακόμη και θυγατρικές ξένων ομίλων, όπως σημειώνουν κάποιοι παράγοντες της αγοράς.

- Στις συναλλαγές των εξαγωγικών επιχειρήσεων διαφαίνεται ο κίνδυνος αδυναμίας διατραπεζικής εξόφλησης των τιμολογίων από τους πελάτες εξωτερικού, λόγω των φόβων για τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών.

- Δραματική επίσης θεωρούν την επίπτωση στην εσωτερική ζήτηση, εκτιμώντας ότι η κατανάλωση θα εκδηλώνεται μόνο για είδη πρώτης ανάγκης, παγώνοντας ουσιαστικά τη ζήτηση για μια σειρά προϊόντα αλλά και υπηρεσίες.