Επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε αναπτυξιακή πορεία από το 2012 και εξής προβλέπει η Alpha Bank στην εβδομαδιαία οικονομική της μελέτη. Ωστόσο, προσθέτει η τράπεζα, για να συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να συντρέξει μια σειρά παραγόντων όπως η αξιοποίηση των επενδύσεων από την Ε.Ε. και από άλλες πηγές (Κατάρ, Κινα) και η εκλογίκευση της λειτουργίας των ΔΕΚΟ και του δημόσιου τομέα.

Για να δοθεί σοβαρή προοπτική εξόδου της χώρας από τη μεγάλη κρίση στην οποία έχει περιέλθει, τονίζεται, θα πρέπει να επιταχυνθούν οι επενδύσεις του ΕΣΠΑ (η είσπραξη των σχετικών επιχορηγήσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση διαμορφώθηκε σε εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο για 2ο συνεχόμενο έτος) και να προωθηθούν οι συμπράξεις δημοσίου-ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), οι ιδιωτικοποιήσεις και η εκμετάλλευση της δημόσιας περιουσίας.

Η Alpha Bank αναφέρει ότι η πτώση του ΑΕΠ το 2011 είναι ήδη μια εξαιρετικά οδυνηρή εξέλιξη για την ελληνική οικονομία και θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην απασχόληση σε πολλούς παραγωγικούς κλάδους.

Το τμήμα μελετών της τράπεζας επισημαίνει διάφορα στοιχεία της πορείας της ελληνικής οικονομίας των τελευταίων μηνών όπως την πτώση του όγκου των λιανικών πωλήσεων η οποία έφθασε το -11,8% σε ετήσια βάση τον Αύγ.’10, έναντι -10% τον Ιούλ.’10, την πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης, πιθανότατα άνω του -6,0% στο 3ο 3μηνο’10 όπως και τη μικρή βελτίωση του οικονομικού κλίματος στη χώρα τον Οκτ.’10 και ιδιαίτερα τη βελτίωση των επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία, τις κατασκευές και τις υπηρεσίες.

Ωστόσο, η μεγάλη υποχώρηση του όγκου των λιανικών πωλήσεων, καθώς και των πωλήσεων αυτοκινήτων και κατοικιών οφείλεται κυρίως στην σημαντική εξασθένιση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης στη χώρα μας, με τον σχετικό δείκτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να διαμορφώνεται στο υπέρμετρα χαμηλό επίπεδο του -72 τον Οκτ.’10 έναντι -11 στη Ζώνη του ευρώ.

Η εκτιμώμενη πτώση στο πραγματικό εγχώριο διαθέσιμο εισόδημα κατά 4%-5% το 2010 (μετά από τη συνεχή αύξησή του με υψηλότερους ρυθμούς στην περίοδο 1996-2009) δεν δικαιολογεί μια τόσο μεγάλη εξασθένιση στην κατανάλωση. Αρκεί να σημειωθεί ότι οι εισπράξεις από άμεσους φόρους (εκτός της έκτακτης εισφοράς) ήταν μειωμένες στο 9μηνο.’10 κατά -13,0% από τα πολύ χαμηλά επίπεδά τους στο 9μηνο.’09.

Επίσης, ανακοινώθηκε ότι τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ήταν μειωμένα στο 10μηνο.’10 κατά -3,0% έναντι του 10μήνου του 2008. Οι εξελίξεις αυτές δεν δείχνουν υπέρμετρη φορολογική επιβάρυνση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και δεν δικαιολογούν τη μεγάλη πτώση των λιανικών πωλήσεων στο 2ο και στο 3ο 3μηνο.’10.

Αντίθετα, η σημαντική μείωση της κατανάλωσης και των επενδύσεων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αβεβαιότητα που προκαλείται στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις από τη συνεχή προβολή επίσημων εκτιμήσεων για αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη και την απασχόληση στην προσπάθεια της χώρας μας για επίτευξη της αναγκαίας δημοσιονομικής προσαρμογής.

Επισήμως προβλέπεται πτώση του πραγματικού ΑΕΠ κατά -4,0% το 2010
και επιπλέον κατά -3,0% και το 2011, με πολύ μεγάλη περαιτέρω αύξηση της ανεργίας. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον είναι φυσιολογικό το κάθε νοικοκυριό με ορθολογική συμπεριφορά να σπεύσει από την τρέχουσα περίοδο να περιορίσει ανάλογα την κατανάλωσή του και κάθε επιχειρηματίας τις επενδύσεις του για να προσαρμοσθεί σε αυτό το αρνητικό κλίμα.

Η πρόβλεψη για μείωση του ΑΕΠ κατά -3,0% το 2011 δεν συμβαδίζει, όμως, με τα πραγματικά δεδομένα της οικονομίας. Η πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά -3,4% το 2010, θα αποτελέσει μια πολύ χαμηλή βάση που θα περιορίσει το ποσοστό περαιτέρω υποχώρησης το 2011. Για παράδειγμα, ο όγκος των λιανικών πωλήσεων τον Αύγ.’10 διαμορφωνόταν σε επίπεδα κατά -15,5% χαμηλότερα από το 2005.

Πόσο χαμηλότερα θα πέσει; Έτσι, η πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης το 2011 εκτιμάται στο -2,5%. Επίσης, η αύξηση των εξαγωγών θα είναι πολύ μεγαλύτερη το 2011, μετά τη μικρή αύξησή τους (κατά 1,0%) το 2010, και θα έχει μεγαλύτερη θετική επίπτωση στην αύξηση του ΑΕΠ. Αντίθετα, η πτώση των επενδύσεων σε πραγματικές τιμές στην περίοδο 2008-2010 ήταν τόσο μεγάλη (από € 42 δις το 2007 σε € 29 δις το 2010) ώστε η περαιτέρω πτώση τους το 2011 να είναι φυσιολογικά περιορισμένη.

Η πτώση αυτή θα περιορισθεί και λόγω της αναγκαίας εντατικοποίησης της προσπάθειας για υλοποίηση του ΕΣΠΑ 2007-2013, τη σταδιακή προώθηση των ΣΔΙΤ και την αύξηση των επενδύσεων στην ενέργεια και σε άλλους τομείς. Τέλος, η πτώση των εισαγωγών θα συνεχισθεί και κατά το 2011. Τα ανωτέρω σηματοδοτούν τη σημαντική επιβράδυνση της πτωτικής πορείας του ΑΕΠ στο -1,0% το 2011 (ονομαστικό ΑΕΠ: +0,5%), από -3,2% το 2010 (ονομαστικό ΑΕΠ: + 0,4%).