Σκληρό χτύπημα σε κακό timing τόσο για την Ελλάδα όσο και για την ευρωζώνη χαρακτηρίζουν στελέχη της αγοράς την απόφαση της Moody's να "κουρέψει" την αξιολόγηση της χώρας σε επίπεδο "junk", μειώνοντας την πιστοληπτική ικανότητα της ελληνικής οικονομίας κατά τέσσερις ολόκληρες βαθμίδες.

Ο διεθνής οίκος αξιολόγησης υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της ελληνικής οικονομίας στο "Βa1" από "Α3", αναφέροντας λακωνικά ότι η νέα του αξιολόγηση αντανακλά τις εκτιμήσεις του για τα θεμελιώδη στοιχεία της ελληνικής οικονομίας μεσοπρόθεσμα. Ο οίκος διατηρεί σταθερό το outlook.

Μετά και τη νέα μείωση πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας και από τη Moody's, η Ελλάδα εξαρτάται πλέον από τις προθέσεις της Fitch, η οποία είναι η μόνη που διατηρεί την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας μία βαθμίδα πάνω από τα επίπεδα του "junk" και, όπως δήλωσε χθες ο κ. Chris Pryce, δεν σκοπεύει να υποβαθμίσει εκ νέου την Ελλάδα στο άμεσο μέλλον.

Η Fitch αξιολογεί την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας στο "ΒΒΒ-", ενώ η S&P στο "BB+" και η Moody's σε αντίστοιχο επίπεδο ("Ba1"). Το γεγονός ότι οι δύο μεγαλύτεροι από τους τρεις μεγάλους οίκους αξιολογούν πλέον την ελληνική οικονομία σε επίπεδα "junk" καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη την επάνοδο της Ελλάδας στις αγορές ακόμη και μεσοπρόθεσμα.

Τα ελληνικά ομόλογα βγαίνουν από τους δείκτες των S&P και Moody's κι αν συμβεί το ίδιο και από τη Fitch, τότε θα ενταθεί έτι περαιτέρω η προσδοκία για ελεγχόμενη αναδιάρθρωση χρέους και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα αναγκαστεί να εντείνει τις αγορές ελληνικών ομολόγων για να διατηρήσει τα spreads σε ομαλά -για τη συγκυρία- επίπεδα.

Τραπεζικοί κύκλοι τονίζουν στο euro2day ότι η υποβάθμιση στενεύει ακόμη περισσότερο τα περιθώρια άντλησης ρευστότητας για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα καθώς μειώνει περαιτέρω την αξία των κρατικών ομολόγων ως ενεχύρων, ενώ καθιστά ακόμη πιο δύσκολη την επιστροφή των τραπεζών στις αγορές και μεγαλύτερη την εξάρτησή τους από την ΕΚΤ ως προς τη ρευστότητα.

Αυτήν τη στιγμή οι ελληνικές τράπεζες χρηματοδοτούνται απρόσκοπτα χάρη στα έκτακτα μέτρα της ΕΚΤ, θα πρέπει όμως το αργότερο μέχρι τις αρχές του επόμενου έτους να έχει υπάρξει αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από έναν τουλάχιστον οίκο, εκτιμά στέλεχος ξένης επενδυτικής τράπεζας, ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες για να μειωθεί εντός του 2011 η ρευστότητα που αντλούν οι ελληνικές τράπεζες από την ΕΚΤ.

Σημειώνεται ότι τα index funds που επενδύουν σε κρατικά ομόλογα ανεπτυγμένων αγορών δεν μπορούν να διακρατούν ομόλογα με αξιολόγηση χαμηλότερη του "BBB-", ενώ όσα τοποθετούνται σε αναδυόμενες αγορές και δεν έχουν αντίστοιχους περιορισμούς εκ του καταστατικού ή των επενδυτικών πειθαρχιών τους αποφεύγουν να πάρουν ελληνικό ρίσκο.

Αιφνιδιασμός και ερωτήματα για την ένταση και το timing της υποβάθμισης

Οι τραπεζίτες εγείρουν ερωτήματα για το timing της κίνησης τονίζοντας ότι το κλιμάκιο της Moody's είχε έρθει στην Αθήνα το Πάσχα και η υποβάθμιση διενεργήθηκε σε μια περίοδο όπου τα στοιχεία του 5μήνου δείχνουν ότι η Ελλάδα πιάνει τον στόχο μείωσης του ελλείμματος, ενώ διατυπώνονται και ελπίδες για χαμηλότερη ύφεση από αυτήν που προβλέπει (σ.σ. 4% μείωση του ΑΕΠ) το μνημόνιο.

Αντίστοιχη είναι και η αντίδραση κύκλων της Τραπέζης της Ελλάδος οι οποίοι χαρακτηρίζουν "ύποπτη και αδικαιολόγητη" την ένταση της υποβάθμισης από τη Moody's αυτήν την περίοδο.

Οι ίδιοι κύκλοι αναρωτιούνται κατά πόσον η υποβάθμιση της ελληνικής οικονομίας αντικατοπτρίζει την τωρινή κατάσταση της οικονομίας, πόσο μάλλον τώρα που βρίσκεται υπό την ομπρέλα του μηχανισμού στήριξης από το ΔΝΤ και την Ε.Ε.

«Εάν δεν υπήρχε ο μηχανισμός και η χώρα δεν είχε μπει σε μια ρότα, τουλάχιστον ως προς τις δανειακές της ανάγκες, πόσες βαθμίδες θα μας υποβάθμιζε η Moody's;» διερωτάται γνωστός τραπεζίτης.

Τα εγχώρια στελέχη δεν έκρυψαν τον αιφνιδιασμό τους για την υποβάθμιση κατά τέσσερις ολόκληρες βαθμίδες, αποδίδοντάς τη στις εσωτερικές αλλαγές εντός της Moody's και εκτιμώντας ότι αυξάνει την πίεση στην ελληνική κυβέρνηση για λήψη επιπρόσθετων μέτρων.

Ταυτόχρονα επιδεινώνει το κλίμα και για την ευρωζώνη σε μια περίοδο όπου το κόστος δανεισμού αυξάνεται για όλες τις χώρες-μέλη πλην της Γερμανίας και οι ευρωπαϊκές τράπεζες αρνούνται να δανειοδοτήσουν η μία την άλλη προτιμώντας την ασφάλεια των καταθέσεων στην ΕΚΤ.