Oι δύσκολες οικονομικές συνθήκες, το χαμηλό διαθέσιμο εισόδημα αλλά και η μικρή διείσδυση των νέων τεχνολογιών καθιστούν αφιλόξενο το επιχειρηματικό περιβάλλον της Βουλγαρίας για τις ελληνικές αλυσίδες του κλάδου ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών.

Μόλις πρόσφατα η αλυσίδα Public, η οποία αριθμεί επτά καταστήματα στην Ελλάδα και στην Κύπρο, αποφάσισε να διακόψει τις δραστηριότητές της στη γειτονική χώρα μόλις πέντε μήνες μετά την έναρξη λειτουργίας του καταστήματός της στη Βάρνα.

Η αλυσίδα, συμφερόντων του επιχειρηματία κ. Πάνου Γερμανού, είχε υλοποιήσει επένδυση ύψους 2 εκατ. ευρώ για το εν λόγω κατάστημα που ξεκίνησε να λειτουργεί τον Νοέμβριο.

Στα σχέδια της διοίκησης ήταν μάλιστα να επενδύσει συνολικά περί τα 10 εκατ. ευρώ στη βουλγαρική αγορά μέσα στην επόμενη τριετία. Η ζημία από τη διακοπή λειτουργίας του εν λόγω καταστήματος υπολογίζεται στο 1 εκατ. ευρώ, ενώ η απόφαση στηρίχτηκε κυρίως στο γεγονός ότι η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τη ζήτηση στη χώρα με τους 7,5 εκατομμύρια καταναλωτές.

Προς το παρόν, η «συγγενής» αλυσίδα Μultirama δεν προτίθεται να αποσυρθεί από την τοπική αγορά, όπου διατηρεί πλέον πέντε καταστήματα στις πόλεις Σόφια, Φιλιππούπολη, Μπουργκάς και Πλέβεν. Ωστόσο, οι προβλέψεις για περιορισμό της ζήτησης προϊόντων υψηλής τεχνολογίας αναπόφευκτα μειώνουν τις προσδοκίες της για την τρέχουσα χρήση.

Πτώση πωλήσεων στη βουλγαρική αγορά καταγράφει και η αλυσίδα Πλαίσιο, η οποία διατηρεί ένα μόνο κατάστημα στη Σόφια. Ειδικότερα, η οικονομική κρίση οδήγησε τις πωλήσεις στη Βουλγαρία σε υποχώρηση 13% το 2009, που έφτασαν στα 7,3 εκατ. ευρώ, όταν το 2008 είχαν ανέλθει σε 8,4 εκατ. ευρώ. Ήταν μάλιστα η πρώτη φορά από την ίδρυση του καταστήματος όπου σημειώθηκε μείωση του κύκλου εργασιών.

Το 2006 ο τζίρος είχε ξεπεράσει τα 4 εκατ. ευρώ και το 2007 τα 6,3 εκατ. ευρώ. Τον περασμένο Ιανουάριο, μάλιστα, η Πλαίσιο Βουλγαρίας προχώρησε σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά περίπου 2 εκατ. ευρώ, που καλύφτηκε εξ ολοκλήρου από τη μητρική εταιρεία Πλαίσιο Computers AEBE.

Άλλη μία ελληνική αλυσίδα που σχεδίαζε να επεκταθεί στη γειτονική αγορά αλλά τελικά δεν υλοποίησε τα σχέδιά της είναι η Hλεκτρονική. Η εν λόγω αλυσίδα λίγο πριν από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης είχε ανακοινώσει ότι προγραμματίζει πολύ σύντομα την είσοδό της στην αγορά της Βουλγαρίας και μετέπειτα σε εκείνες της Αλβανίας και των Σκοπίων.

Η Ηλεκτρονική, ωστόσο, λόγω του δυσμενούς κλίματος περιορίστηκε στην ανάπτυξη του δικτύου της στη Σερβία, όπου διαθέτει τρία καταστήματα με εμβαδόν 5.500 τετραγωνικών μέτρων, και δεν προχώρησε στην επέκτασή της στη βουλγαρική αγορά.

Γενική κάμψη

Η αγορά καταναλωτικών ηλεκτρονικών στη Βουλγαρία υπολογίζεται ότι την περασμένη χρονιά διαμορφώθηκε σε περίπου 1,3 δισ. δολάρια. Ωστόσο, όπως υπογραμμίζουν οι περισσότερες έρευνες, όσον αφορά στον συγκεκριμένο τομέα το 2009 ήταν μία από τις πιο δύσκολες χρονιές για τους καταναλωτές, καθώς οι πωλήσεις σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων παρουσίασαν ραγδαία πτώση.

Η οικονομική κρίση είχε σημαντικό αντίκτυπο σε κατηγορίες όπως οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές αλλά και τα προϊόντα ήχου και εικόνας. Ο όγκος των πωλήσεων ήταν αισθητά μειωμένος, ενώ οι καταναλωτές έκαναν στροφή σε προϊόντα χαμηλότερης τιμής. Ακόμη και κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου των Χριστουγέννων οι περισσότερες αλυσίδες λιανικής εμφάνισαν πτώση του τζίρου τους σε ποσοστό 30% συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα έναν χρόνο νωρίτερα.

Τα τελευταία στοιχεία για το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους δείχνουν πτωτική πορεία των πωλήσεων στον κλάδο των καταναλωτικών ηλεκτρονικών, γεγονός που αποδίδεται στη συνεχώς αυξανόμενη ανεργία, στη μείωση των μισθών αλλά και στην κρίση στην αγορά ακινήτων. Η αγορά των ηλεκτρονικών υπολογιστών υπολογίζεται να διαμορφωθεί φέτος σε επίπεδα ανάλογα με αυτά της περασμένης χρονιάς, στα 730 εκατ. δολάρια περίπου.

Η σταδιακή ανάκαμψη αναμένεται να έρθει σε βάθος πενταετίας, κυρίως από τα προϊόντα ήχου και εικόνας, που αντιστοιχούν σήμερα στο 27% της βουλγαρικής αγοράς καταναλωτικών ηλεκτρονικών. Ανάπτυξη αναμένεται να σημειωθεί και στον τομέα των συσκευών κινητής τηλεφωνίας, που σήμερα αντιστοιχούν στο 18% της αγοράς.

* Αναδημοσίευση από το 630ό φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ", 16 - 20 Απριλίου 2010.