Την πρώτη "κίτρινη κάρτα" επί των προβλέψεων του οικονομικού επιτελείου για την εξέλιξη των βασικών μακροοικονομικών μεγεθών δείχνει σήμερα η Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ την Τετάρτη το καμπανάκι των Βρυξελλών αναμένεται να σημάνει την έναρξη μιας νέας βασανιστικής περιόδου για την ελληνική οικονομία.

Η βασική "διαφωνία" κυβέρνησης - ΤτΕ και Κομισιόν εδράζεται στο μέτωπο της ανάπτυξης. Από αυτή όμως επηρεάζεται άμεσα και η πρόβλεψη για το δημοσιονομικό έλλειμμα, που απειλεί την ελληνική οικονομία με πρόσθετα μέτρα έως και 3,5 δισ. ευρώ.

Η κυβέρνηση στο αισιόδοξο σενάριο του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης θέτει τον πήχη της ανάπτυξης στο 1,1% , η Τράπεζα της Ελλάδος κοντά στο 0,5% και η Κομισιόν σε μόλις 0,2%.

Κι αν οι προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος είναι ικανές να προκαλέσουν εντυπώσεις στο εσωτερικό, οι εκτιμήσεις της Κομισιόν κρίνονται ικανές να προκαλέσουν επιπτώσεις διεθνώς για την Ελλάδα και ουσιαστικές πιέσεις σε Ασφαλιστικό - εργασιακό, φόρους και μισθολογικές αυξήσεις.

*** Μέτρα 3,5 δισ. ευρώ

Οι πιέσεις για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις κρίνονται εκ των ων ουκ άνευ στις συστάσεις που θα απευθύνει η Κομισιόν στην Ελλάδα. Δείγμα προθέσεων αναμένεται κατά τη συνεδρίαση του Κολλεγίου των Επιτρόπων, μεθαύριο Τετάρτη. Δεδομένη θεωρείται η υπαγωγή της χώρας σε καθεστώς επιτήρησης, υπό διαπραγμάτευση παραμένει ο χρόνος προσαρμογής (αν θα είναι διετία ή τριετία) και η εξειδίκευση των μέτρων για αύξηση εσόδων και περικοπές δαπανών.

Οι αποφάσεις του Κολλεγίου θα αποτελέσουν εισήγηση της Κομισιόν προς το Ecofin στις 9 Μαρτίου και οι υπουργοί Οικονομίας είναι αυτοί που τελικά θα αποφασίσουν. Επομένως, και με δεδομένα τα δημοσιονομικά προβλήματα σε πολλές άλλες και μεγάλες χώρες της ευρωζώνης, δεν θα πρέπει να αποκλειστούν συμμαχίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ευνοϊκότερες -ενδεχομένως- αποφάσεις και για την Ελλάδα.

Οι παραδοχές της Κομισιόν είναι καθοριστικές για τον προσδιορισμό του ύψους των επιπλέον μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν, καθώς οι διαφορές έναντι των προβλέψεων του οικονομικού επιτελείου είναι τεράστιες.

Με βάση τις τελευταίες εκτιμήσεις της Κομισιόν, ο ρυθμός ανάπτυξης στη χώρα μας θα είναι φέτος 0,2% για να υπάρξει οριακή επέκταση κατά 0,7% το επόμενο έτος. Την ίδια ώρα, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης προβλέπει με βάση το αισιόδοξο σενάριο του ΠΣΑ ρυθμό ανάπτυξης 1,1% φέτος και 1,6% το 2010.

Στο απαισιόδοξο σενάριο ο ρυθμός ανάπτυξης υποχωρεί στο 0,5% φέτος και θα υπάρξει επέκταση κατά 1,3% το 2010.

Οι σημαντικές αυτές διαφορές στις προβλέψεις ανάπτυξης κρίνουν εν πολλοίς και την τύχη του ελλείμματος αφού το δημοσιονομικό έλλειμμα ορίζεται ως ποσοστό του ΑΕΠ. Όσο περισσότερο αυξηθεί το ΑΕΠ, τόσο θα περιοριστεί ο λόγος ελλείμματος προς ΑΕΠ.

Τα δεδομένα της Κομισιόν, με την πρόβλεψη για έλλειμμα 4,2% του ΑΕΠ το 2010 εφόσον έχουν βάση, οδηγούν σε αναγκαστικές προσαρμογές της τάξεως των 3,5 δισ. ευρώ προκειμένου να μειωθεί το έλλειμμα σε 2,9% του ΑΕΠ τουλάχιστον.

*** Άσος η αναθεώρηση

Με δεδομένο ότι οι πιθανότητες στο μέτωπο των δαπανών για περικοπές είναι ιδιαίτερα περιορισμένες (αλλεπάλληλες προσπάθειες περιορισμού των δαπανών τα τελευταία χρόνια έχουν πέσει στο κενό και κάθε χρόνο οι υπερβάσεις δαπανών σημαδεύουν τον προϋπολογισμό), οικονομικοί αναλυτές στρέφουν αναγκαστικά τους προβολείς στο μέτωπο των φόρων, εκτιμώντας ότι η επόμενη μέρα από τη σταδιακή ανάκαμψη της οικονομίας το 2010 θα συνοδευτεί από καταιγίδα φόρων.

Παραβλέπουν όμως ένα ακόμα κλειδί που κρατά ανά χείρας η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία. Αφορά στην αναθεώρηση του ΑΕΠ.

Η ΕΣΥΕ έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία αναθεώρησης, με έτος βάσης το 2005, διαδικασία την οποία αναμένεται να ολοκληρώσει το αργότερο έως το τέλος του έτους.

Η διαδικασία παρακολουθείται στενά από τη Eurostat για να μην επαναληφθούν τα γνωστά παρατράγουδα της τελευταίας αναθεώρησης, όταν προσδιορίστηκε από τις ελληνικές αρχές σε 25% και η Eurostat ψαλίδισε την αναθεώρηση στο 9,6%.

Δεδομένο είναι όμως ότι το ΑΕΠ έστω και κατά τι θα προκύψει υψηλότερο, ασκώντας μειωμένες επιδράσεις στο δημοσιονομικό έλλειμμα ως ποσοστό του ΑΕΠ.