Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παραπέμπει την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο γιατί έχει καθυστερήσει να ενσωματώσει στο ελληνικό δίκαιο τις οδηγίες σχετικά με την αγορά ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου 2003/54/ΕΚ και 2003/55/ΕΚ.

Η απόφαση αυτή της Κομισιόν, που ελήφθη τον περασμένο Μάιο, αφορά κυρίως στην καθυστέρηση προώθησης από τη χώρα μας του διαχωρισμού της παραγωγής και της μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς ο αντίστοιχος γα την αγορά φυσικού αερίου έχει ήδη πραγματοποιηθεί (με το μοντέλο ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑ).

Σύμφωνα με το υλικό που διαθέτει αποκλειστικά το euro2day, η Κομισιόν από το 2006 είχε στείλει προειδοποιητική επιστολή στη χώρα μας, με την οποία της εφιστούσε την προσοχή γιατί δεν προχώρησε στην απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, στο πλαίσιο της κοινοτικής οδηγίας 2003/54/ΕΚ και παρά το γεγονός ότι είχε ψηφιστεί ο Ν. 3426/2005.

Με το έγγραφο αυτό η Κομισιόν εκτιμούσε, ύστερα από τη μελέτη του Ν. 3426 και με βάση πραγματικά γεγονότα, ότι χρήζουν περαιτέρω διευκρίνισης θέματα σχετικά με:

1. Τον διαχωρισμό του Διαχειριστή Δικτύου Μεταφοράς.

2. Τον λογιστικό και λειτουργικό διαχωρισμό του Διαχειριστή του Δικτύου Διανομής.

3. Τα κριτήρια χορήγησης αδειών προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.

4. Την παροχή Υπηρεσιών Κοινής Ωφελείας.

Επί της ουσίας, η χώρα μας εγκαλείται τώρα για την καθυστέρηση που έχει επιδείξει στην προώθηση του β΄ πακέτου απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όταν ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η συζήτηση για την προώθηση του γ΄ πακέτου, που αφορά στον πλήρη ιδιοκτησιακό διαχωρισμό της παραγωγής και της μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Κορυφαίοι παράγοντες της αγοράς ενέργειας, που μίλησαν στο euro2day, εκτιμούν ότι η Κομισιόν «ξεθάβει» εκκρεμότητες του β΄ πακέτου, επιχειρώντας να πιέσει με τον τρόπο αυτόν κράτη-μέλη που δεν έχουν προχωρήσει στις ρυθμίσεις αυτές, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η διαβούλευση μεταξύ Συμβουλίου Υπουργών και Ευρωκοινοβουλίου για τον τρόπο με τον οποίο θα προχωρήσει τελικά ο διαχωρισμός παραγωγής και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Η Ελλάδα μαζί με άλλες επτά χώρες είχε πετύχει να περάσει από το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας η τρίτη λύση για την εσωτερική αγορά ενέργειας, που προέβλεπε τον λειτουργικό διαχωρισμό και τη διατήρηση της παραγωγής και της μεταφοράς στο ίδιο ιδιοκτησιακό καθεστώς και όχι αυτό που πρότεινε αρχικά η Κομισιόν η οποία επιθυμούσε πλήρη ιδιοκτησιακό διαχωρισμό.

Ωστόσο, το Ευρωκοινοβούλιο απέρριψε στη συνέχεια τη συμβιβαστική λύση στην οποία είχε καταλήξει το Συμβούλιο Υπουργών. Η γαλλική προεδρία ενδιαφέρεται σφόδρα να ολοκληρωθεί το θέμα αυτό, ωστόσο φαίνεται ότι η όλη προσπάθεια έχει «βραχυκυκλώσει», οπότε η Κομισιόν ανασύρει τις παραπομπές για τις «απείθαρχες» χώρες.

Η χώρα μας θα μπορούσε έγκαιρα να κλείσει τις εκκρεμότητες του β΄ πακέτου με την ανάθεση στον ΔΕΣΜΗΕ και των αρμοδιοτήτων του δικτύου διανομής, κάτι το οποίο προέβλεπε ο Ν. 3426/2005. Μάλιστα, είχε οριστεί ότι θα μετονομαζόταν σε ΔΕΣΔΗΕ και θα λειτουργούσε υπό τη νέα μορφή του από τον Ιούλιο του 2007.

Η ρύθμιση αυτή δεν προχώρησε ποτέ, γιατί ο ίδιος νόμος εμπεριείχε διατάξεις με τις οποίες καταργούνταν η άσκηση των δραστηριοτήτων του Διαχειριστή του Συστήματος και του Δικτύου, ώστε να τηρούνται οι όροι των αδειών τους και η μετοχική «ισορροπία» Δημοσίου (51%) και ΔΕΗ (49%) στο κεφάλαιο του ΔΕΣΜΗΕ.

Επί της ουσίας άνοιγε ο δρόμος για τον λειτουργικό διαχωρισμό της παραγωγής και της διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, αποκλείοντας τον πλήρη ιδιοκτησιακό διαχωρισμό. Με άλλα λόγια, ευνοούνταν μια λύση ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑ και στον τομέα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Πέρυσι η διοίκηση της ΔΕΗ επιχείρησε να προχωρήσει στην ίδρυση κατά 100% θυγατρικής εταιρίας που θα αναλάμβανε τη διανομή ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά τη «φρέναρε» η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ.

Τώρα, σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες του euro2day, η ΔΕΗ, έχοντας και την πλήρη υποστήριξη του υπουργείου Ανάπτυξης, επαναφέρει τον σχεδιασμό αυτόν, που επιδιώκει να προχωρήσει αφού ολοκληρωθεί και η δεύτερη μελέτη την οποία έχει αναθέσει σε ξένο οίκο για την προσαρμογή της δομής της, που βρίσκεται στο τελικό στάδιο.

Τα σχέδια αυτά περιλαμβάνουν την ίδρυση δύο κατά 100% θυγατρικών εταιριών της ΔΕΗ, η μία για τη διανομή και η δεύτερη για τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας, κάθε μία εκ των οποίων θα διαθέτει την κυριότητα του δικτύου και τον ρόλο του Διαχειριστή του Συστήματος.

Σε αυτό το πλαίσιο που σχεδιάζεται, ο ρόλος του ΔΕΣΜΗΕ προτείνεται να περιοριστεί στη λειτουργία της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ως market operator.

Κύκλοι της ΔΕΗ που μίλησαν στο euro2day εκτιμούν ότι αν τελικά υλοποιηθεί ο σχεδιασμός αυτός θα αποσοβηθεί ο κίνδυνος παραπομπής της Ελλάδας, άποψη με την οποία συντάσσεται και το ΥΠΑΝ.