"Παγώνουν" προς το παρόν και για άγνωστο διάστημα οι σχεδιασμοί για τον διαχωρισμό των εταιριών παραγωγής ηλεκτρισμού σε εταιρίες παραγωγής και διανομής, στο πλαίσιο του τρίτου κύματος απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας.

Το Ευρωκοινοβούλιο με "καθαρή" πλειοψηφία 378 ψήφων έναντι 267 κατά και με 22 αποχές απέρριψε χθες τη συμβιβαστική λύση στην οποία είχε καταλήξει προ δεκαημέρου το συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας για λειτουργικό διαχωρισμό και για διατήρηση της παραγωγής και της διανομής στο ίδιο ιδιοκτησιακό καθεστώς.
 
Η Ευρωβουλή ουσιαστικά πέρασε την αρχική πρόταση της Κομισιόν που μιλούσε για πλήρη ιδιοκτησιακό διαχωρισμό.

Η εισηγήτρια της έκθεσης στο Ευρωκοινοβούλιο κ. Eluned Morgan, που προέρχεται από το Ηνωμένο Βασίλειο, μια χώρα όπου υπάρχει πλήρης απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, και της οποίας συνεπώς οι θέσεις για το θέμα αυτό είναι αρκετά σκληρές, δήλωσε μετά το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας. "Χρειαζόμαστε αναδιοργάνωση της αγοράς, προκειμένου να λειτουργήσει πραγματικά ο ανταγωνισμός". Η ίδια εξάλλου εξέφρασε την άποψη ότι "οι Ευρωπαίοι καταναλωτές πληρώνουν ήδη ακριβά το ηλεκτρικό ρεύμα και ο καλύτερος τρόπος προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας περνά μέσα από έναν πολύ δυνατό διαχωρισμό της παραγωγής και της μεταφοράς".

Η απόφαση του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου χαρακτηρίζεται "χαστούκι" από παράγοντες της αγοράς ενέργειας στην Ελλάδα στις 8 χώρες που πέτυχαν τη συμβιβαστική λύση στο συμβούλιο των υπουργών, ανάμεσά τους η Γαλλία και η Γερμανία και με τη συμμετοχή και της χώρας μας.

Ωστόσο, η επόμενη ημέρα δεν φαίνεται να είναι εύκολη. Η απόφαση της Ευρωβουλής θα πρέπει να σταλεί στο συμβούλιο των υπουργών, καθώς απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του για την οριστικοποίησή της. Με δεδομένο ότι η Γαλλία αναλαμβάνει την προεδρία της Ε.Ε. για το επόμενο 6μηνο, πιστεύεται ότι δεν θα επιδείξει ιδιαίτερη σπουδή να στείλει την απόφαση της Ευρωβουλής στο συμβούλιο, γεγονός που σημαίνει ότι το όλο θέμα θα καθυστερήσει τουλάχιστον για έξι μήνες.

Το ερώτημα που διατυπώνεται είναι τι θα γίνει στο συμβούλιο των υπουργών όταν έρθει σε αυτό η απόφαση της Ευρωβουλής. Θα επιδιωχθεί και πάλι ένα είδος συμβιβασμού, καθώς τα συμφέροντα της Γαλλίας και της Γερμανίας είναι πολύ ισχυρά και προφανώς δεν είναι εύκολο να αγνοηθούν ή θα αναγκαστεί το συμβούλιο να προχωρήσει σε έκδοση οδηγιών με βάση την απόφαση της Ευρωβουλής; Πηγές που μίλησαν στο euro2day.gr εξέφρασαν την άποψη ότι ακόμη και αν επιτευχθεί νέος συμβιβασμός δεν θα είναι τόσο ρόδινος για τις χώρες που διαχώρισαν τη θέση τους από την αρχική θέση της Κομισιόν.

Σε κάθε περίπτωση, καταγράφεται ήδη σοβαρή ενδοκοινοτική αντίφαση για ένα θέμα για το οποίο υπάρχουν, όπως επισημαίνεται, πολλά και διαφορετικά συμφέροντα.

Σε αυτή τη χρονική στιγμή το υπουργείο Ανάπτυξης έχει υποδεχτεί με σκεπτικισμό την απόφαση της Ευρωβουλής. Άλλωστε, η χώρα μας υποστήριξε και θα συνεχίσει να υποστηρίζει σθεναρά τον λειτουργικό διαχωρισμό που αφορά εν προκειμένου στη ΔΕΗ και στη μεταφορά των δικτύων της σε θυγατρική εταιρία, στην οποία την πλειοψηφία των μετοχών θα έχει η Επιχείρηση. Το μοντέλο που προέκρινε η ελληνική πλευρά ήταν αυτό της ΔΕΠΑ και της ΔΕΣΦΑ. Σε αυτήν την περίπτωση η θυγατρική εταιρία θα απορροφούσε και τον ΔΕΣΜΗΕ.

Πηγές του ΥΠΑΝ που μίλησαν στο euro2day.gr εξέφρασαν την άποψη ότι η ΔΕΗ, ανεξάρτητα από τη χθεσινή απόφαση της Ευρωβουλής, μπορεί να προχωρήσει στον νομικό διαχωρισμό, που προβλέπεται ήδη από το κοινοτικό δίκαιο. Να συστήσει, δηλαδή, εταιρία θυγατρική 100% στην οποία θα περάσει η μεταφορά. Ο σχεδιασμός αυτός άλλωστε περιλαμβάνεται και στο στρατηγικό πλάνο ανάπτυξης της Επιχείρησης.

Το ερώτημα βέβαια που ανακύπτει είναι τι θα γίνει όταν θα ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση ανάμεσα στα κοινοτικά όργανα και τι αποτέλεσμα θα προκύψει. Η ΔΕΗ τότε θα χρειαστεί να προσαρμοστεί στο κοινοτικό δίκαιο που θα ισχύσει;

Σε κάθε περίπτωση, οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι είναι πολύ πρόωρο να μιλήσει κανείς για την επομένη ημέρα της διαπραγμάτευσης.

Ο Έλληνας ευρωβουλευτής και μέλος της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής ITRE (Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας) κ. Νίκος Βακάλης σε δηλώσεις του μετά την ψηφοφορία εξέφρασε την εξής άποψη: "Από τον συσχετισμό δυνάμεων που προέκυψε από την ψηφοφορία ενισχύεται αδιαμφισβήτητα η θέση των οκτώ κρατών-μελών στο συμβούλιο, που συνιστούν και μειοψηφία αρνησικυρίας (blocking minority), δηλαδή έχουν τη δύναμη να μπλοκάρουν συνολικά την υιοθέτηση του γ΄ ενεργειακού πακέτου αν δεν καταλήξουμε σε αμοιβαίο συμβιβασμό. Προσβλέπω τώρα με μεγάλο ενδιαφέρον στη δεύτερη ανάγνωση στο κοινοβούλιο, οπότε και θα φανεί αν υπάρχει ειλικρινής διάθεση για αμοιβαίες υποχωρήσεις και για συμβιβασμό από όλα τα μέρη, ή αντιθέτως, αν εμμένει η πλειοψηφία σε μία δογματική ιδεολογική θέση, που είναι ικανή ακόμα και να κοστίσει την ψήφιση αυτής της τόσο απαραίτητης νομοθεσίας".