Τι δίνει ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός, πόσα προσφέρει η ΕΕ

Ο κύβος ερρίφθη. Η Ελλάδα έχει στη διάθεσή της ευρωπαϊκούς πόρους έως 2,250 δισ. ευρώ για να διαχειριστεί τις προκλήσεις της επόμενης μέρας από το καταστροφικό πέρασμα του «Daniel» στη Θεσσαλία και το ΥΠΕΘΟ δρομολογεί τις διαδικασίες συμπληρωματικού προϋπολογισμού για το 2023, ώστε να καλυφθούν οι έκτακτες δαπάνες.

Αδιαπραγμάτευτος στόχος στον δημοσιονομικό γρίφο που καλείται να λύσει σε λίγα 24ωρα το οικονομικό επιτελείο, η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος τουλάχιστον 0,7% του ΑΕΠ φέτος και ερώτημα παραμένει εάν σε αυτό τον στόχο χωράνε οι περιορισμένες παροχές που είχε σχεδιαστεί να εξαγγελθούν στη ΔΕΘ (επέκταση market pass και επίδομα σε συνταξιούχους με προσωπική διαφορά).

Επιπρόσθετα το οικονομικό επιτελείο θα πρέπει να διαχειριστεί μια ακόμα πρόκληση: η μέση τιμή της βενζίνης ξεπέρασε χθες πανελλαδικά το φράγμα των 2 ευρώ και εφόσον δεν λυγίσουν οι διεθνείς τιμές του μπρεντ από τα 91 (και βάλε) δολάρια το βαρέλι, το πετρέλαιο θέρμανσης θα βγει στην αγορά με τιμή ακόμα και πάνω από 1,5 ευρώ, δημιουργώντας εύλογες απαιτήσεις στήριξης από τα νοικοκυριά.

Πέμπτη και Παρασκευή, η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να κάνει ταμείο. Να έχει μια όσο το δυνατό πιο ξεκάθαρη εικόνα για το κόστος της καταστροφής, το οποίο επί του παρόντος χοντρικά υπολογίζεται πέριξ των 2,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1 δισ. ευρώ οι αποζημιώσεις σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις, αγρότες και κτηνοτρόφους.

Στο Ταμείο Φυσικών Καταστροφών που διαχειρίζεται ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας Χρήστος Τριαντόπουλος το αποθεματικό αγγίζει τα 350 εκατ. ευρώ, αλλά εάν αναλογιστεί κανείς ότι το δημοσιονομικό κόστος του «Ιανού» ήταν 750 εκατ. ευρώ και το μέγεθος της καταστροφής τώρα είναι πολλαπλάσιο, αντιλαμβάνεται ότι χρειάζεται ένεση διαθέσιμων πόρων από τον προϋπολογισμό.

Σε αυτό το πλαίσιο δρομολογούνται οι διαδικασίες κατάθεσης συμπληρωματικού προϋπολογισμού της τάξεως των 500-600 εκατ. ευρώ, με την κατηγορηματική διαβεβαίωση υψηλόβαθμων στελεχών του ΥΠΕΘΟ ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα τουλάχιστον 0,7% του ΑΕΠ φέτος είναι αδιαπραγμάτευτος.

Έχοντας ως μεγάλο ερώτημα, εάν θα συνεχιστεί η υπεραπόδοση των εσόδων του προϋπολογισμού, σταθμίζονται όλα τα δεδομένα για να διαπιστωθεί εάν χωράνε και πόσες παροχές έως το τέλος του έτους. Αποφάσεις αναμένονται λίγο πριν την ομιλία του πρωθυπουργού το Σάββατο στη ΔΕΘ.

Το ευρωπαϊκό πακέτο

Σε κάθε περίπτωση, οι ανακοινώσεις από την πλευρά της Κομισιόν για τη δυνατότητα που έχει η Ελλάδα να αξιοποιήσει κοινοτικά κονδύλια έως 2,25 δισ. ευρώ με ευέλικτους μηχανισμούς είναι καταλυτικής σημασίας. Από αυτά τα κεφάλαια, τα 250 εκατ. ευρώ συνιστούν «φρέσκο» χρήμα, υπό την έννοια ότι πρόκειται για κεφάλαια του προηγούμενου ΕΣΠΑ (2014-2020) τα οποία θα χάνονταν οριστικά στο τέλος του έτους λόγω μη απορρόφησης και τώρα, αντίθετα, θα είναι και πάλι διαθέσιμα έως το τέλος του έτους για να ριχτούν στη μάχη της επόμενης μέρας στον Θεσσαλικό Κάμπο. Σημειώνεται ότι είναι επιχορηγήσεις και όχι δάνεια.

Επιπρόσθετα, με μια νέα έκτακτη αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης θα συμπεριληφθούν έργα ύψους 500 εκατ. ευρώ για αποκατάσταση υποδομών ενώ συμφωνήθηκε και ανακατεύθυνση πόρων 1,5 δισ. ευρώ του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027 με επιλέξιμα έργα για τα επόμενα έτη. Πρακτικά τα 2 δισ. ευρώ του νέου ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης είναι πόροι οι οποίοι ήταν διαθέσιμοι στην Ελλάδα, αλλά χωρίς την ευελιξία που συμφωνήθηκε χθες στο Στρασβούργο δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε έργα που σχετίζονται με τον «Daniel».

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, μόλις καταγραφεί το ύψος της ζημίας, η χώρα θα αιτηθεί επιπλέον χρήματα από το αγροτικό αποθεματικό και το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο μπορεί να διαθέσει έως 400 εκατ. ευρώ, αναλόγως του ύψους της τελικής ζημίας.