Καυτές εξελίξεις στην ελληνική ασφαλιστική αγορά

Καυτές είναι οι εξελίξεις που δρομολογούνται στην εγχώρια ασφαλιστική αγορά, καθώς πέρα από τις αλλαγές ισορροπιών που φέρνουν τα συνεχιζόμενα deals στον κλάδο, έντονο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα τεκταινόμενα στις καλύψεις υγείας και στα επενδυτικά προϊόντα του κλάδου ζωής.

Από τη μια πλευρά, όλοι προβλέπουν για φέτος ανοδική πορεία της παραγωγής (η οποία θα ξεπεράσει ενδεχομένως τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ) αλλά και έντονες μεταβολές, καθώς:

• Οι εξαγορές, που είτε ολοκληρώθηκαν είτε δρομολογούνται, αναμένεται να μεταβάλουν ισορροπίες στον κλάδο. Για παράδειγμα, μετά την εξαγορά της MetLife, η NN Hellas κατέστη η μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία της χώρας, ενώ η επικείμενη εξαγορά της Εθνικής θα καταστήσει την Ευρωπαϊκή Πίστη τη μόνη ουσιαστικά ελληνική εταιρεία που θα δραστηριοποιείται στις καλύψεις ζωής.
• Έμφαση θα δοθεί φέτος στον κλάδο υγείας και στα επενδυτικά προϊόντα του κλάδου ζωής, ιδίως ενόψει του επικείμενου μηδενισμού των τραπεζικών επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις.
• Με ενδιαφέρον αναμένονται οι εξελίξεις από τον Μάρτιο και μετά στα τιμολόγια του κλάδου οχημάτων, καθώς τα loss ratio πολλών εταιρειών έχουν ανεβεί σε ανησυχητικό βαθμό.

Τις επιδράσεις που θα επιφέρει τόσο στον ίδιο τον κλάδο όσο και στην ευρύτερη οικονομία η συγκέντρωση της εγχώριας αγοράς σε σαφώς μικρότερο αριθμό ασφαλιστικών εταιρειών προσπαθούν να εκτιμήσουν επιχειρηματικά στελέχη και αναλυτές, ενώ το θέμα έχει απασχολήσει ακόμη και πολιτικά κόμματα.

Κοινή πεποίθηση στην αγορά αποτελεί ότι ο χορός των deals στην ασφαλιστική βιομηχανία μετά τις περυσινές ηχηρές συμφωνίες (Generali-ΑΧΑ, ΝΝ-MetLife που τυπικά ολοκληρώθηκε πρόσφατα και CVC-Εθνικής Ασφαλιστικής η οποία αναμένεται να λάβει το ΟΚ της DG Comp σε λίγους μήνες) θα συνεχιστεί μέσα στο 2022 και θα αφορά τόσο μικρές όσο και μεγάλες εταιρείες.

Αν και υπάρχουν πολιτικά κόμματα που βλέπουν με σκεπτικισμό τη συγκέντρωση της εγχώριας ασφαλιστικής αγοράς σε μικρότερο αριθμό επιχειρήσεων, παράγοντες του κλάδου μιλούν για μια παγκόσμια και αναπόφευκτη τάση, η οποία επιταχύνεται μετά τις αλλαγές που έφερε η τρέχουσα πανδημία. Σε κάθε περίπτωση πάντως, τα βασικότερα αίτια είναι η αναγκαιότητα για σημαντικές επενδύσεις, προκειμένου οι εταιρείες να προχωρήσουν σε ψηφιοποίηση του τρόπου λειτουργίας τους, καθώς και η στάση που έχει κρατήσει ο Ευρωπαίος επόπτης (EIOPA).

«Μετά τα φαινόμενα τύπου Lehman Brothers το 2008, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως προτεραιότητα την αξιοπιστία του ευρύτερου χρηματοοικονομικού συστήματος, επιλέγοντας πολύ αυστηρό -ενίοτε σε υπερβολικό βαθμό- εποπτικό πλαίσιο. Από τη μια πλευρά, ένα τέτοιο πλαίσιο διασφαλίζει τους πελάτες ακόμη και σε ακραία αρνητικές μελλοντικές καταστάσεις, από την άλλη πλευρά, ωστόσο, περιορίζει δραστικά τις επενδυτικές επιλογές των ασφαλιστικών εταιρειών, αυξάνει το λειτουργικό τους κόστος και γενικότερα ψαλιδίζει την αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων τους. Είναι αναμενόμενο πως μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, ορισμένες εταιρείες θα επιλέξουν είτε να αποχωρήσουν από την αγορά εντασσόμενες σε ευρύτερα σχήματα, είτε να περιορίσουν τη γεωγραφική τους παρουσία», υποστηρίζει γνωστός παράγοντας του κλάδου.

Ποιες όμως θα μπορούσαν να είναι οι επιδράσεις των deals στην ασφαλιστική αγορά; Μια πρώτη αντίδραση, η οποία ξεκίνησε και αναμένεται να ενταθεί στο μέλλον, είναι η τάση συγκέντρωσης και στον χώρο των διαμεσολαβούντων, οι οποίοι τώρα θα έχουν να διαπραγματεύονται με μικρότερο αριθμό ασφαλιστικών εταιρειών. Επίσης, αρκετοί είναι εκείνοι που θεωρούν πως θα επηρεαστεί σημαντικά και ο κλάδος των καλύψεων υγείας, καθώς μετά τη συγκέντρωση των κλινικών σε μικρό αριθμό «παικτών» (τουλάχιστον στην Αττική), ανάλογη κινητικότητα επικρατεί και στο μέτωπο των ασφαλιστικών εταιρειών, καθώς πέντε εξ αυτών ελέγχουν περίπου το 90% της συγκεκριμένης αγοράς.

Δεν λείπουν επίσης και αυτοί που φοβούνται πως η συγκέντρωση της αγοράς θα μπορούσε να λειτουργήσει σε βάρος του ανταγωνισμού, μέσα από τη δημιουργία ολιγοπωλιακών σχημάτων και μέσα από αυξήσεις τιμολογίων σε βάρος των καταναλωτών. Σύμφωνα πάντως με κύκλους της αγοράς, κάτι τέτοιο κάθε άλλο παρά συμβαίνει στις μέρες μας, καθώς ο παρατηρούμενος ανταγωνισμός στις ασφαλιστικές καλύψεις είναι οξύς και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ. αστική ευθύνη οχημάτων) γίνεται λόγος και για υποτιμολογημένα ασφάλιστρα.

Αντίθετα, υπάρχουν παράγοντες του κλάδου που θεωρούν ότι μέσα από τα deals θα προκύψουν όμιλοι με πολύ ισχυρή κεφαλαιακή επάρκεια, δυνατότητα για προσαρμογή στο νέο απαιτητικό-ψηφιακό περιβάλλον και τεχνογνωσία ικανή να αναβαθμίσει τις προσφερόμενες υπηρεσίες προς τους πελάτες.