Κοινό μέτωπο από τις «ΡΑΕ του Νότου» για την ενεργειακή κρίση

Οι εθνικές Ρυθμιστικές Αρχές Ενέργειας του Ευρωπαϊκού Νότου έκαναν το πρώτο βήμα. Αποφάσισαν να αναπτύξουν «κοινό λόγο» για την ανάδειξη και επίλυση κρίσιμων ζητημάτων που ταλανίζουν την ενεργειακή αγορά, υπό την παρούσα συγκυρία, σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Και το πρώτο θέμα που αποφάσισαν να εξετάσουν είναι η δυνατότητα κοινής διαπραγμάτευσης από τις χώρες της περιοχής για την προμήθεια φυσικού αερίου.

Η πρώτη συνάντηση της Άτυπης Ομάδας των Νοτίων Ρυθμιστών (SRIG) πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, με πρωτοβουλία της ΡΑΕ και του Ρυθμιστή της Γαλλίας (CRE), στην οποία συμμετείχαν οι πρόεδροι από τις αντίστοιχες Αρχές της Κύπρου, της Ιταλίας και της Σλοβενίας, με φυσική παρουσία, ενώ της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, διαδικτυακά.

Σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από πρωτοφανή ενεργειακή κρίση, με τις τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας να καλπάζουν και τους καταναλωτές να βρίσκονται αντιμέτωποι με το φάσμα της ενεργειακής φτώχειας, οι πρόεδροι των Ρυθμιστικών Αρχών του Νότου αναγνώρισαν την αξία της στενής συνεργασίας σε κοινά ζητήματα και εξελίξεις και συζήτησαν τις προοπτικές και τα οφέλη που θα μπορούσε να έχει αυτή η συνεργασία σε υπάρχουσες ή πιθανές περιφερειακές ευκαιρίες. Ο απώτερος στόχος είναι να υποστηρίζονται με τεχνοκρατική βάση από τους Ρυθμιστές πρωτοβουλίες των κυβερνήσεων της περιοχής, ώστε να διεκδικούνται, κατά περίπτωση, λύσεις.

Μία πρώτη ανάλογη πρόκληση, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Euro2day.gr, που τέθηκε στο τραπέζι είναι η προώθηση κοινής διαπραγμάτευσης από τις χώρες του Νότου για την προμήθεια φυσικού αερίου.

Ανάλογη διαπραγμάτευση, αλλά από την Κομισιόν εκ μέρους όλων των κρατών-μελών της Ε.Ε., έχει προτείνει ήδη ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, χωρίς, όμως, να βρει ευήκοα ώτα στις Βρυξέλλες. Τώρα, οι Ρυθμιστές του Νότου αποφάσισαν να εξετάσουν πώς θα μπορούσε να συντονισθεί και να φορμαριστεί μια τέτοια προσπάθεια, με διμερείς επαφές κυβερνήσεων και σε συνεργασία με τις αντίστοιχες εταιρείες κάθε χώρας, ώστε να επιτευχθούν και ανταγωνιστικές τιμές για την αγορά φυσικού αερίου και για να αποσοβηθούν ζητήματα ομαλού εφοδιασμού.

Ένα δεύτερο θέμα που απασχόλησε τους προέδρους των Ρυθμιστών του Νότου ήταν η αύξηση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος. Πρόβλημα, ωστόσο, που δεν έχει ίδιες αιτίες πρόκλησης για όλες τις χώρες της περιοχής. Η Γαλλία, για παράδειγμα, έχει το πλεονέκτημα της πυρηνικής παραγωγής. Το μοντέλο της χονδρεμπορικής αγοράς (target model), το οποίο συμφωνούν να αλλάξει έστω και μερικώς υπό τις παρούσες συνθήκες Ισπανία, Γαλλία, ανέλαβε να επανεξετάσει, με εντολή της Κομισιόν, ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία των Ρυθμιστικών Αρχών (ACER), όμως, δεν αναμένονται ουσιαστικές παρεμβάσεις. Θεωρείται ισχυρό το λόμπι των Βόρειων χωρών της Ε.Ε., που «στυλώνουν τα πόδια» για να παραμείνει ως έχει.

Σε κάθε περίπτωση, οι Ρυθμιστές του Νότου συμφώνησαν η επόμενη συνάντηση να γίνει στη Γαλλία στις αρχές του επόμενου έτους και στο μεσοδιάστημα, στόχος είναι να συμφωνηθούν οι γενικές αρχές πάνω στις οποίες θα στηριχθεί η αμοιβαία συνεργασία και η προώθηση κοινών πρωτοβουλιών. Αν μη τι άλλο, για να επιδιώξουν με έναν τρόπο την κοινή διαχείριση της ενεργειακής μετάβασης.