Φορολογικές δηλώσεις: Υποβολή με τον... αραμπά, πονοκέφαλος ο ΕΝΦΙΑ

Με δραματικά αργούς ρυθμούς εξελίσσεται η υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων, καθώς μέχρι σήμερα ούτε ένας στους δέκα φορολογούμενους δεν έχει εκπληρώσει την υποχρέωσή του.

Τα στατιστικά στοιχεία της ΑΑΔΕ δείχνουν ότι έχουν υποβληθεί μόλις 612.087 φορολογικές δηλώσεις σε σύνολο 6,4 εκατομμυρίων και ενώ η πρώτη προθεσμία της 27ης Ιουλίου πλησιάζει, ο ημερήσιος ρυθμός υποβολής την περασμένη εβδομάδα ήταν στη ζώνη των 50.000-55.000. Μάλιστα, σχεδόν έξι στα δέκα εκκαθαριστικά είναι μηδενικά, δείχνοντας και ποιοι «βιάζονται». Αντίθετα, τα χρεωστικά εκκαθαριστικά αντιστοιχούν στο 25,52% των εκκαθαρισμένων δηλώσεων, με τον έξτρα φόρο στα 112,7 εκατ. ευρώ.

Η φετινή προθεσμία υποβολής των δηλώσεων είναι διπλή. Όσοι φορολογούμενοι υποβάλουν τη δήλωσή τους έως τις 27 Ιουλίου, μπορούν να εξοφλήσουν τον φόρο εισοδήματος σε οκτώ μηνιαίες δόσεις έως και τον Φεβρουάριο του 2022 και εφόσον εξοφλήσουν εφάπαξ έως το τέλος Ιουλίου, δικαιούνται έκπτωση 3%. Όσοι υποβάλουν τη δήλωσή τους έως τις 28 Αυγούστου, θα πρέπει να πληρώσουν διπλή δόση τον Αύγουστο ενώ με τα μέχρι σήμερα δεδομένα, χάνουν την έκπτωση στην περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης.

Λογιστές και φοροτεχνικοί πιέζουν ήδη για παράταση, εξέλιξη η οποία κάθε άλλο παρά μπορεί να αποκλειστεί αλλά ενσωματώνει προβλήματα, καθώς «σκοντάφτει» πάνω στην εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ. Για να τρέξει η εκκαθάριση του φόρου ακινήτων, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία εκκαθάρισης των φορολογικών δηλώσεων, ώστε να προκύψουν οι δικαιούχοι έκπτωσης 50% ή απαλλαγής από τον φόρο σε συνάρτηση με τα εισοδήματά τους. Φέτος μάλιστα, δεδομένου του όγκου των αναστολών εργασίας του 2020 και της υποκατάστασης του μισθού από το επίδομα των 534 ευρώ, οι δικαιούχοι απαλλαγών και εκπτώσεων από τον ΕΝΦΙΑ αναμένεται να είναι περισσότεροι.

Τυχόν παράταση της προθεσμίας υποβολής των φορολογικών δηλώσεων θα σήμαινε καθυστερήσεις στην έναρξη αποπληρωμής του ΕΝΦΙΑ, φέρνοντας την πρώτη δόση ακόμα και τον Οκτώβριο. Ένα άλλο ενδεχόμενο, αν δεν αποφευχθεί τελικά η παράταση των φορολογικών δηλώσεων, θα ήταν να επαναληφθεί το περυσινό σενάριο, όπου οι ιδιοκτήτες ακινήτων πήραν το εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ στο τέλος Σεπτεμβρίου και είχαν περιθώριο να πληρώσουν διπλή δόση, χωρίς προσαυξήσεις, έως το τέλος Οκτωβρίου.

Αλλαγές και «μπερδέματα»

Φέτος, στη σκιά της πανδημίας, το υπουργείο Οικονομικών έχει προχωρήσει σε σειρά αλλαγών και διευκολύνσεων για τους φορολογούμενους, προκειμένου να μην πληρώσουν έξτρα φόρο εάν επλήγησαν από την πανδημία και δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν το απαιτούμενο ύψος των e-αποδείξεων, ενώ αντίστοιχες προσαρμογές έχουν γίνει και στα τεκμήρια, με τα εισοδήματα τα οποία δόθηκαν ως ενισχύσεις από το κράτος να μη μετράνε στο φορολογητέο εισόδημα αλλά να συμβάλλουν στην κάλυψη τεκμηρίων.

Οι αλλαγές έχουν μπερδέψει τους φορολογούμενους και προ ολίγων ημερών η ΑΑΔΕ επανήλθε με νεότερες διευκρινίσεις, απαντώντας σε επιστολή του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος. Σύμφωνα με τις διευκρινίσεις της ΑΑΔΕ, όσον αφορά στους εξαιρούμενους από τις δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (κωδ. 023-024) και κωδικούς πληττομένων (κωδ. 985-986), φορολογούμενοι και λογιστές δεν πρέπει να περιμένουν προσυμπλήρωση.

Οι κωδικοί 023-024 αφορούν τα πρόσωπα που γενικώς απαλλάσσονται από την υποχρέωση επίκλησης δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, καθώς και, ειδικά για φέτος, τους φορολογουμένους άνω των 60 ετών (ειδικά για τους τελευταίους, η σχετική πληροφορία λαμβάνεται από το αρχείο του μητρώου της ΑΑΔΕ). Οι κωδικοί αυτοί δεν συμπληρώνονται από πληττόμενους από την πανδημία. Γι’ αυτούς, προστέθηκαν επιπλέον κωδικοί στον πίνακα 9 (κωδ. 985-986), οι οποίοι προσυμπληρώνονται με βάση τα διαθέσιμα αρχεία και οι φορολογούμενοι αυτοί απαλλάσσονται φέτος τόσο από την υποχρέωση επίκλησης δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής όσο και, υπό προϋποθέσεις, από για τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης.

Συνεπώς, δεν υπάρχει κάποια περίπτωση δικαιούχων εξαίρεσης από την επίκληση δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής που δεν έχει αντιμετωπιστεί μέσα από την εφαρμογή υποβολής δηλώσεων Ε1.4. Ως προς τα αναφερόμενα στην επιστολή σας για τις δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (κωδ. 049-050), όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, και φέτος οι κωδικοί 049-050 δεν προσυμπληρώνονται από την ΑΑΔΕ, καθώς την πλήρη εικόνα των εν λόγω δαπανών έχει ο ίδιος φορολογούμενος.

Για τη διευκόλυνση των φορολογουμένων, υπάρχει σχετικό πεδίο όπου ο κάθε φορολογούμενος μπορεί να δει τα ποσά ετήσιων δαπανών που έχει αποστείλει γι’ αυτόν η τράπεζά του. Εφόσον συμφωνεί με αυτά, μπορεί να μεταφέρει το άθροισμά τους στους παραπάνω κωδικούς. Εφόσον διαπιστώσει κάποιο σφάλμα, μπορεί να συμπληρώσει το ορθό κατά την κρίση του ποσό. Συνεπώς, η διαδικασία αυτή είναι από ετών γνωστή και δεν αποτελεί ειδικό ζήτημα ή πρόβλημα των φετινών δηλώσεων.

Όσον αφορά στην προσυμπλήρωση ποσών που αποτελούν εισόδημα ή αποζημίωση (κωδ. 617-618 και κωδ. 781-782, αντίστοιχα), η ΑΑΔΕ έχει προχωρήσει στην προσυμπλήρωση με τις ενισχύσεις που καταβλήθηκαν από το υπουργείο Οικονομικών (όπως η επιστρεπτέα προκαταβολή) αλλά συνεχίζει να περιμένει στοιχεία από άλλους φορείς, οι οποίοι κατέβαλαν ενισχύσεις στο πλαίσιο της πανδημίας.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, «για τα ποσά που υπόκεινται σε φόρο ή αποτελούν εισόδημα που όμως απαλλάσσεται από φόρο και εισφορά αλληλεγγύης (κωδ. 617 -618), διενεργείται προσυμπλήρωση από την ΑΑΔΕ, με βάση τα στοιχεία που αποστέλλουν οι φορείς που τα χορήγησαν.

Αν δεν έχει αποσταλεί σχετικό αρχείο από τον αρμόδιο φορέα, μπορούν να συμπληρωθούν από τον ίδιο τον φορολογούμενο (κωδ. 657-658). Τα ποσά που δεν αποτελούν εισόδημα αλλά αποζημίωση συμπληρώνονται προαιρετικά από τον φορολογούμενο στους κωδικούς 781-782 και χρησιμεύουν μόνο στην κάλυψη τεκμηρίων διαβίωσης ή απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. Στην κατηγορία αυτή ανήκει και η συντριπτική πλειονότητα των ενισχύσεων που δόθηκαν εντός του 2020 για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Όπως γνωρίζετε, τα ποσά των κωδικών 781-782 συμπληρώνονται από τον ίδιο τον φορολογούμενο, ο οποίος τα γνωρίζει και τα επικαλείται. Ωστόσο, για την περαιτέρω διευκόλυνση των φορολογουμένων, για πρώτη φορά φέτος, η ΑΑΔΕ προχώρησε σε προσυμπλήρωση των κωδικών 781-782. Ειδικότερα, από την προηγούμενη εβδομάδα, έχει προσυμπληρώσει στους κωδικούς αυτούς ποσά Επιστρεπτέας Προκαταβολής και Αποζημιώσεων Ειδικού Σκοπού που καταβλήθηκαν από το Υπουργείο Οικονομικών μέσω της ΑΑΔΕ και είναι σε διαρκή συνεργασία με τους λοιπούς φορείς που χορήγησαν αντίστοιχες ενισχύσεις αποζημιωτικού χαρακτήρα, ώστε να τις συμπεριλάβει και αυτές στους κωδικούς 781-782».