«Ουραγός» η Ελλάδα στην ηλεκτροκίνηση

Η ηλεκτροκίνηση σε όλη την Ευρώπη, όπως και στην Ελλάδα, «κολλάει» στα σημεία φόρτισης. Μάλιστα η χώρα μας βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις της ΕΕ όσον αφορά της υποδομές φόρτισης, όπως προκύπτει από έρευνα του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Σύμφωνα με την έρευνα, οι διαφορές μεταξύ κρατών-μελών είναι σημαντικές, με την υψηλότερη πυκνότητα να καταγράφεται στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης και τη χαμηλότερη στις χώρες της Κεντρικής και Νότιας.

Στην ΕΕ των 27, η Γερμανία, η Γαλλία και οι Κάτω Χώρες από κοινού συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο μέρος (69%) του συνόλου των σημείων φόρτισης. «Αυτή η ανομοιογενής ανάπτυξη των υποδομών φόρτισης δεν διευκολύνει τις μετακινήσεις με ηλεκτρικά οχήματα στην ΕΕ», αναφέρει η έρευνα.

Με βάση τα στοιχεία της Eurostat τον Σεπτέμβριο του 2020, η Ελλάδα είναι η τρίτη χώρα από το τέλος στους σταθμούς φόρτισης ανά 100 τ.χλμ., κάτι που δείχνει πόσο αναγκαία είναι η υλοποίηση του σχεδίου των συναρμόδιων υπουργείων Ανάπτυξης και Υποδομών για ανάπτυξη σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων μέσα στο 2021.

Η Ελλάδα

Σήμερα λειτουργούν στην Ελλάδα περίπου 150 δημόσια προσβάσιμα σημεία φόρτισης Η/Ο, γεγονός που εξηγείται από τη χαμηλή ζήτηση που υπήρχε τα τελευταία χρόνια, καθώς ως και το 2019 η ηλεκτροκίνηση παρουσίαζε εξαιρετικά χαμηλή διείσδυση, με μόλις 1.300 ηλεκτρικά οχήματα ταξινομημένα.

Οι οδηγοί ηλεκτρικών οχημάτων σήμερα μπορούν να εντοπίσουν σημεία φόρτισης τόσο στην ΠΑΘΕ όσο και στην Ολυμπία Οδό, ενώ σε πολύ σύντομο χρόνο θα προστεθούν και επιπλέον σημεία στο εθνικό οδικό δίκτυο.

Υπενθυμίζεται ότι τον Δεκέμβριο του 2020, 251 από τους 269 επιλέξιμους μεγάλους και μεσαίους δήμους της χώρας ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση του Πράσινου Ταμείου για την εκπόνηση Σχεδίων Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΦΗΟ). Οι δήμοι θα χρηματοδοτηθούν για την εκπόνηση των σχεδίων αυτών, μέσω των οποίων θα χωροθετηθούν σημεία φόρτισης ανάλογα με την πληθυσμιακή πυκνότητα κάθε δήμου. Οι μεγάλοι δήμοι της χώρας αναμένεται να χωροθετήσουν εντός του 2021 περίπου 10.000 δημόσια προσβάσιμα σημεία φόρτισης Η/Ο.

Η νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ)

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο ζητά επιτάχυνση της ανάπτυξης των υποδομών φόρτισης για ηλεκτρικά αυτοκίνητα σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, εάν θέλει να πρωτοπορήσει στην ηλεκτροκίνηση.

Ειδικότερα η ΕΕ απέχει πολύ ακόμη από την τιμή-στόχο του 1 εκατομμυρίου σημείων φόρτισης μέχρι το 2025, που ορίζεται στην Πράσινη Συμφωνία, ενώ δεν υπάρχει ένας συνολικός στρατηγικός χάρτης πορείας που να αφορά την ηλεκτροκίνηση, σύμφωνα με τη νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ).

Παρά τις επιτυχίες, όπως η προώθηση στην ΕΕ ενός κοινού προτύπου ρευματολήπτη για τη φόρτιση των ηλεκτρικών οχημάτων και η βελτιωμένη πρόσβαση στα διάφορα δίκτυα φόρτισης, εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα στις μετακινήσεις με ηλεκτρικό όχημα στην ΕΕ. Οι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι η διαθεσιμότητα κοινόχρηστων σταθμών φόρτισης ποικίλλει σημαντικά μεταξύ χωρών, ότι τα συστήματα πληρωμής δεν είναι εναρμονισμένα και ότι δεν παρέχεται στους χρήστες ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο.

 Το 2020, μολονότι μειώθηκαν συνολικά οι ταξινομήσεις νέων οχημάτων λόγω της πανδημίας Covid-19, αυξήθηκε σημαντικά το μερίδιο της αγοράς των ηλεκτρικών οχημάτων με μπαταρία και των υβριδικών με ρευματολήπτη. Παρ’ όλα αυτά, τα δίκτυα φόρτισης δεν αναπτύσσονται με τον ίδιο ρυθμό.

Δεν υπήρξε συνολική ανάλυση του ελλείμματος υποδομών

Η ΕΕ υποστηρίζει την από μέρους των κρατών μελών ανάπτυξη υποδομών ηλεκτρικής φόρτισης προσφέροντας εργαλεία πολιτικής, συντονισμό και χρηματοδότηση. Σύμφωνα με τους ελεγκτές, δεν υπήρξε συνολική ανάλυση του ελλείμματος υποδομών, ώστε να προσδιοριστούν ο αριθμός 2 EL των αναγκαίων δημοσίως προσβάσιμων σταθμών φόρτισης, η θέση εγκατάστασής τους ή το είδος ισχύος που θα πρέπει να παρέχουν. Η χρηματοδότηση που παρεχόταν μέσω του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΜΣΕ) δεν έφθανε πάντοτε εκεί όπου χρειαζόταν περισσότερο, ενώ δεν υπήρχαν σαφείς και συνεπείς τιμές-στόχος, ούτε συνεκτικές ελάχιστες απαιτήσεις για τις υποδομές σε επίπεδο ΕΕ.

Ενόψει της εν εξελίξει αναθεώρησης του βασικού πλαισίου πολιτικής και του νομοθετικού πλαισίου στον τομέα της ηλεκτροκίνησης, οι ελεγκτές συνιστούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταρτίσει έναν στρατηγικό χάρτη πορείας για την επίτευξη των τιμών-στόχου για τις υποδομές φόρτισης και να καθορίσει ελάχιστα πρότυπα και απαιτήσεις. Συνιστούν επίσης η χρηματοδότηση να διατίθεται βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και αναλύσεων των ελλειμμάτων και να διασφαλίζεται ότι τα συγχρηματοδοτούμενα έργα εγγυώνται τη βιώσιμη και άνευ διακρίσεων πρόσβαση όλων των χρηστών.

Οι πωλήσεις ΙΧ

Σύμφωνα με την Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων, το 89,4 % όλων των νέων οχημάτων που ταξινομήθηκαν στην ΕΕ το 2019 ήταν βενζινοκίνητα ή ντιζελοκίνητα, ενώ τα υβριδικά ηλεκτρικά οχήματα αντιστοιχούσαν στο 6 %, τα ηλεκτρικώς φορτιζόμενα στο 3 % και όλα τα υπόλοιπα μη ηλεκτρικά οχήματα που κινούνταν με εναλλακτικά καύσιμα (π.χ. φυσικό αέριο ή υδρογόνο) μόλις στο 1,6 %.

 Το 2020, η κατηγορία των ηλεκτρικώς φορτιζόμενων οχημάτων (με μπαταρία ή υβριδικά με ρευματολήπτη) αύξησε σημαντικά το μερίδιο που κατείχε στην αγορά, παρά την τάση γενικής μείωσης των ταξινομήσεων νέων επιβατικών αυτοκινήτων λόγω της πανδημίας Covid-19. Το 2020, το 10,5% των νέων ταξινομήσεων αφορούσε ηλεκτρικά οχήματα. Δηλαδή ένα στα δέκα επιβατικά αυτοκίνητα που πωλήθηκαν στην ΕΕ το 2020 ήταν ηλεκτρικώς φορτιζόμενο. Οι κατασκευαστές αυτοκινήτων προβλέπουν ότι η παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων στην Ευρώπη θα εξαπλασιαστεί μεταξύ 2019 και 2025, υπερβαίνοντας τα 4 εκατομμύρια αυτοκίνητα και ημιφορτηγά ετησίως ή το ένα πέμπτο του όγκου των οχημάτων που παράγονται στην ΕΕ.

Η Πράσινη Συμφωνία

Η Πράσινη Συμφωνία προβλέπει την κυκλοφορία 13 εκατομμυρίων οχημάτων χαμηλών και μηδενικών εκπομπών στους ευρωπαϊκούς δρόμους μέχρι το 2025. Στη Στρατηγική για Βιώσιμη και Έξυπνη Κινητικότητα που παρουσίασε η Επιτροπή, τίθεται ως ορόσημο ο αριθμός των τουλάχιστον 30 εκατομμυρίων οχημάτων μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2030 και ένας στόλος οχημάτων σχεδόν μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2050, προοπτική που αντιπροσωπεύει σημαντική αύξηση έναντι των περίπου 2 εκατομμυρίων ηλεκτρικών οχημάτων που είναι ταξινομημένα αυτή τη στιγμή στην ΕΕ.

Επιπλέον, όλο και περισσότερα κράτη-μέλη (μεταξύ των οποίων η Δανία, η Ιρλανδία, οι Κάτω Χώρες, η Σλοβενία και η Σουηδία) ανακοινώνουν σχέδια για απαγόρευση των πωλήσεων αυτοκινήτων που κινούνται με ορυκτά καύσιμα από το 2030 και μετά. Εκτός ΕΕ, στη Νορβηγία, την πρώτη αγορά ηλεκτροκίνησης παγκοσμίως, τα ηλεκτρικά οχήματα αντιστοιχούν στο 15 % του συνόλου των επιβατικών αυτοκινήτων.