Με... σταγονόμετρο η αποκατάσταση ζημιών από φυσικές καταστροφές

Να επιδιώκουν την ένταξη αποκατάστασης των έργων υποδομών που έχουν υποστεί βλάβες από φυσικές καταστροφές στο Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΤΑΕΕ), προτρέπει τις περιφερειακές αρχές, το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.

Αν, αυτό δεν είναι εφικτό και η χρηματοδότηση των παρεμβάσεων θα πρέπει να γίνει από το εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, τότε, λόγω των ισχνών πόρων του Προγράμματος, οι παρεμβάσεις θα πρέπει να περιορίζονται μόνο στις απαραίτητες.

Αυτό επισημαίνεται σε εγκύκλιο του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων που έχει ως αποδέκτες όλους τους φορείς που εμπλέκονται με την υλοποίηση του ΠΔΕ, καθώς το εθνικό σκέλος του Προγράμματος για το 2021 διαθέτει μόλις 750 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην εγκύκλιο, για την ένταξη νέων έργων άμεσης αποκατάστασης ζημιών σε υποδομές λόγω φυσικής καταστροφής (π.χ. σεισμοί, θεομηνίες, έντονα καιρικά φαινόμενα, δασικές πυρκαγιές), με σημαντικές επιπτώσεις για τις συνθήκες διαβίωσης, το φυσικό περιβάλλον ή την οικονομία της Περιφέρειας, απαιτείται η υποβολή πρότασης από την Περιφέρεια με τη συνολική αποτίμηση της ζημιάς για την πληγείσα περιοχή.

Ειδικά όσον αφορά στις υδρομετεωρολογικές καταστροφές, προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση αποκατάστασης των ζημιών, είναι οι Περιφέρειες να έχουν πληγεί από μοναδικό, φυσικό φαινόμενο, σημαντικό σε σύγκριση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του προηγούμενου έτους.

Υπενθυμίζεται ότι για την υποβολή πρότασης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως σημαντική επίπτωση σε περιφερειακό επίπεδο θεωρείται η ζημιά που υπερβαίνει το 1,5% του Περιφερειακού ΑΕΠ.

Ωστόσο, όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, δεδομένων των περιορισμένων πόρων του εθνικού ΠΔΕ, οι φορείς στην πρότασή τους θα πρέπει να περιορίζονται στα απαραίτητα έργα αποκατάστασης ζημιών, δηλαδή μόνο στις εργασίες εκείνες που επαναφέρουν την κατεστραμμένη υποδομή σε κατάσταση λειτουργική και ασφαλή σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.

Σε περίπτωση που συντρέχουν οι προϋποθέσεις κινητοποίησης του ΤΑΕΕ, η Περιφέρεια μπορεί να εξετάσει την δυνατότητα αξιοποίησης του κανονιστικού πλαισίου των Ευρωπαϊκών και Διαρθρωτικών Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ).

Τι περιλαμβάνει η πρόταση

Η πρόταση του Φορέα συνοδεύεται υποχρεωτικά από τα ακόλουθα:

Κήρυξη της περιοχής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης από την Υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας,

Υποβολή πρότασης από τον Φορέα Χρηματοδότησης. Η υποβολή της πρότασης συνοδεύεται υποχρεωτικά από Τεχνικό Δελτίο Απαραίτητα παραρτήματα στο Τεχνικό Δελτίο Έργου αποτελούν:

• Εκθέσεις/Αυτοψίες ζημιών
• Σύντομη περιγραφή της μετεωρολογικής κατάστασης που υπήρξε τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, όπου αυτή προβλέπεται, σε σχέση με τις ζημίες
• Περιγραφή της ανάλυσης του κόστους αποκατάστασης άμεσης ζημίας (δεν περιλαμβάνεται η ασφαλισμένη ζημία και τα διαφυγόντα κέρδη)
• Χάρτης με σημειωμένες τις θέσεις των ζημιών δημόσιων υποδομών που χρήζουν αποκατάστασης
• Φωτογραφική τεκμηρίωση των θέσεων των ζημιών δημόσιων υποδομών που προτείνεται να αποκατασταθούν με βάση τις αυτοψίες με αναφορά στις παρεμβάσεις που περιγράφονται στις τεχνικές εκθέσεις αυτοψίας.

Η πρόταση αποστέλλεται εντός επτά εβδομάδων από την πρώτη επέλευση ζημίας λόγω φυσικής καταστροφής.

Η Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων (ΔΔΕ) και η Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού της Εφαρμογής (ΕΥΣΕ) αξιολογούν την πληρότητα της πρότασης του Φορέα ή των Φορέων (εφόσον από το φυσικό φαινόμενο έχουν πληγεί περισσότερες της μιας Περιφέρειες) αιτούμενοι συμπληρωματικά στοιχεία/επικαιροποίηση της πρότασης όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο.

Εφόσον η τελική πρόταση γίνει δεκτή το έργο εντάσσεται στο ΠΔΕ από τη ΔΔΕ. Σε περίπτωση που πληρούνται οι απαιτούμενες προϋποθέσεις για αποστολή αίτησης προς το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΤΑΕΕ), η ΕΥΣΕ προβαίνει στην προβλεπόμενη διαδικασία για την κινητοποίηση του ΤΑΕΕ.

Εφόσον εκδοθεί σχετική απόφαση για κινητοποίηση του ΤΑΕΕ, οι Φορείς οφείλουν να ακολουθούν τις υποδείξεις της ΕΥΣΕ προκειμένου να τηρηθούν οι διαδικασίες και οι κανόνες εκτέλεσης των επιδοτήσεων που χορηγεί το ΤΑΕΕ και καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για ορθή και εμπρόθεσμη υλοποίηση των επιλέξιμων έργων αποκατάστασης.

Μεταξύ των υποχρεώσεων των Φορέων είναι και η συνδρομή τους στην προετοιμασία της έκθεσης υλοποίησης που απαιτείται να αποσταλεί στο ΤΑΕΕ, εντός συγκεκριμένης προθεσμίας.

Η τήρηση των παραπάνω υποχρεώσεων είναι απαραίτητη προκειμένου να μην επιβληθούν δημοσιονομικές διορθώσεις και ανακτήσεις από την Επιτροπή προς τη χώρα μας.

Τέλος, δεδομένου ότι η οικονομική ενίσχυση από το ΤΑΕΕ θα πρέπει να έχει απορροφηθεί (υλοποίηση δαπανών) εντός 18 μηνών από την ημερομηνία εκταμίευσης του πλήρους ποσού της ενίσχυσης, οι Φορείς θα πρέπει να δίνουν προτεραιότητα στην έγκαιρη ολοκλήρωση των έργων σύμφωνα με τα προβλεπόμενα χρονοδιαγράμματα της ΕΥΣΕ, για την αποφυγή απώλειας κοινοτικών πόρων.