Πώς η Ευρώπη χάνει έδαφος στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση

Η εφευρέτης Mart Karczewicz τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχει συνδέσει το όνομά της με τους αλγορίθμους για τη συμπίεση βίντεο που επέτρεψαν την ανάπτυξη υπηρεσιών όπως το Netflix και στηρίζουν αυτές τις ημέρες της πανδημίας την τηλεκπαίδευση και την τηλεεργασία.

Η Karczewicz, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Πολωνία, αναφέρεται σήμερα ως εφευρέτης σε περισσότερα από 190 ευρωπαϊκά διπλώματα ευρεσιτεχνίας (πατέντες).

Το δυστύχημα, κατά κάποιο τρόπο, για την Ευρώπη είναι πως η Mart Karczewicz είναι τα τελευταία χρόνια η αντιπρόεδρος Τεχνολογίας στον αμερικανικό κολοσσό Qualcomm. Ο αμερικανικός όμιλος ανακοίνωσε τον περασμένο Ιούλιο πως ολοκλήρωσε την ανάπτυξη του νέου προτύπου συμπίεσης βίντεο, του Versatile Video Coding (VVC), που αναμένεται να δώσει νέα ώθηση, μαζί με άλλες τεχνολογίες της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, όπως τα δίκτυα πέμπτης γενιάς (5G) σε σειρά νέων υπηρεσιών, όπως π.χ. η τηλεϊατρική με εγχειρήσεις ακριβείας από απόσταση. Το VVC προσφέρει 40% μεγαλύτερη συμπίεση των αρχείων βίντεο σε σχέση με τον προκάτοχό του, το HEVC (High Efficiency Video Coding).

Μια μελέτη του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (European Patent Office – EPO) που ανακοινώθηκε την Πέμπτη επιβεβαιώνει αυτό που δείχνει και η μετακόμιση της Karczewicz στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η Ευρώπη χάνει έδαφος στην καινοτομία για την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, σε τομείς που ξεκινούν από το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT), τη διαχείριση μεγάλου όγκου δεδομένων (big data) και φτάνουν μέχρι το 5G, την τεχνητή νοημοσύνη (AI), κ.α.

Για να αξιολογήσουν που παράγεται σήμερα καινοτομία για την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση στον EPO χρησιμοποίησαν τις οικογένειες διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας (IPFs). Κάθε IPF καλύπτει μία εφεύρεση και περιλαμβάνει κατάθεση για πατέντα που έχει υποβληθεί σε πολλές χώρες του κόσμου. Θεωρείται αξιόπιστος δείκτης καινοτομίας καθώς όταν κάποιος εφευρέτης καταθέτει IPF σημαίνει πως ο ίδιος θεωρεί την εφεύρεσή του αρκετά ποιοτική ώστε να ζητεί την προστασία της ανά τον κόσμο.

Η υστέρηση της Ευρώπης, η κυριαρχία των ΗΠΑ, αλλά και ο καλπασμός της Κίνας και της Νότιας Κορέας στις τεχνολογίες που συνδέονται με την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση αποτυπώνονται στα αιτήματα για IPFs από τους επιχειρηματικούς κολοσσούς κάθε περιοχής.

Για την περίοδο 2000 – 2009, τρεις ευρωπαϊκοί όμιλοι (Siemens, Nokia, Philips) βρίσκονταν στην πρώτη δεκάδα του κόσμου με βάση τα IPFs που κατέθεσαν και συνδέονται με καινοτομίες για την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Καταλάμβαναν μάλιστα την τέταρτη, πέμπτη και έκτη θέση, με βάση τα συνολικά IPFs που κατέθεσαν το συγκεκριμένο διάστημα. Η κατάσταση άλλαξε προς το χειρότερο για την Ευρώπη κατά την περίοδο 2010 – 2018 καθώς μόνο δύο εταιρείες, η σουηδική Ericsson και η φινλανδική Nokia, περιλαμβάνονται στην πρώτη δεκάδα με βάση τα IPFs και μάλιστα στις θέσεις οκτώ και εννέα.

Στην πρώτη πεντάδα, με βάση τα συνολικά IPFs για την περίοδο 2010 – 2018, που συνδέονται με την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, βρίσκονται η Samsung (Νότια Κορέα), η LG (Νότια Κορέα), η Qualcomm (ΗΠΑ), η Sony (Ιαπωνία) και η Huawei (Κίνα).

Εξαιρετικά δυσάρεστη είναι η εικόνα για την Ευρώπη και με βάση τα κέντρα καινοτομίας για την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Στον EPO υπολόγισαν τα μερίδια διαφόρων κέντρων καινοτομίας ανά τον κόσμο με βάση τα συνολικά IPFs για την περίοδο 2010 – 2018. Στην πρώτη θέση βρίσκεται η Σεούλ με μερίδιο 9,9% και μέση ετήσια ανάπτυξη των IPFs κατά 22,7%. Στη δεύτερη βρίσκεται το Τόκυο, στην τρίτη το Σαν Χοσέ (Καλιφόρνια, ΗΠΑ), στην τέταρτη η Οσάκα (Ιαπωνία) και στην πέμπτη η Σενζέν της Κίνας.

Το πρώτο ευρωπαϊκό κέντρο καινοτομίας που εμφανίζεται στον κατάλογο με τα 20 πιο δραστήρια είναι το Τελ Αβίβ στην 14η θέση, ενώ ακολουθεί το Αϊντχόβεν στην 15η και το Λονδίνο στην 16η… Συνολικά στην πρώτη εικοσάδα βρίσκονται επτά ευρωπαϊκά κέντρα καιντομίας που καταλαμβάνουν όμως τις θέσεις 14 έως 20. Βρίσκονται δηλαδή πίσω από 13 κέντρα καινοτομίας των ΗΠΑ και της Ασίας.

Η ισχύς της Γερμανίας αποτυπώνεται και στο γεγονός πως η χώρα παρήγαγε το 29% των συνολικών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας που συνδέονται με την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση κατά την περίοδο 2000 – 2018. Μία στις τρεις πατέντες προέρχεται από την Γερμανία, σχεδόν το διπλάσιο ποσοστό από την Βρετανία (14,3%) και την Γαλλία (12,5%).

Και στις τρεις ευρωπαϊκές χώρες, όμως, η μέση ετήσια ανάπτυξη στην κατάθεση πατεντών για την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση ήταν πολύ κάτω από τον μέσο όρο παγκοσμίως που έφτασε το 19,7%.

Ποιοι κερδίζουν έδαφος εντός Ευρώπης; Χώρες όπως η Σουηδία (με μέση ετήσια αύξηση 22,6% κυρίως λόγω της Ericsson) αλλά και η Ελβετία (19,6% μέση ετήσια αύξηση). Η Σουηδία, η Ολλανδία και η Φινλανδία καταλαμβάνουν αξιόλογες θέσεις και με βάση το μερίδιο των IPFs διεθνώς κατά την τελευταία εικοσαετία. Η Φινλανδία και η Σουηδία είναι και οι ευρωπαίοι πρωταθλητές με βάση τα IPFs ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους, με 651 και 524 αντίστοιχα.

*Δείτε την έκθεση του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".