ΙΟΒΕ: Καλό, αλλά… λίγο το νέο ασφαλιστικό σύστημα

Το νέο ασφαλιστικό σύστημα των τριών πυλώνων που δρομολογεί η κυβέρνηση βρίσκεται προς τη σωστή κατεύθυνση, πλην όμως ίσως θα μπορούσε να είναι περισσότερο τολμηρό. Αυτό είναι το μήνυμα της ομιλίας του γενικού διευθυντή του ΙΟΒΕ Νίκου Βέττα στη χθεσινή ημερίδα που οργάνωσε η Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ με θέμα τη διαχείριση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων.

Μεταξύ των επισημάνσεων του κ. Βέττα, συγκαταλέγονται τα παρακάτω:

• Το υπάρχον ασφαλιστικό σύστημα όχι μόνο πρέπει να αλλάξει, αλλά πρέπει να αλλάξει άμεσα.

• Αν παραμείνει το υπάρχον σύστημα, τότε θα βλέπουμε το ύψος των συντάξεων να κινείται σε ολοένα και χαμηλότερα επίπεδα.

• Το σημερινό ασφαλιστικό σύστημα όχι μόνο θα οδηγήσει σε χαμηλότερες απολαβές για τους συνταξιούχους, αλλά θα αποτελεί βαρίδι στην προσπάθεια ανάπτυξης της οικονομίας. Η συνταξιοδοτική δαπάνη ως ποσοστό του ΑΕΠ στην Ελλάδα είναι η υψηλότερη μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

• Η ελληνική οικονομία πήρε τελευταία κάποιες ανάσες, αλλά το μεγάλο πρόβλημά της παραμένει το επενδυτικό κενό, καθώς οι επενδύσεις υπολείπονται κατά πολύ σε σχέση με την Ευρώπη, με τις οικονομίες της οποίας θέλουμε να συγκλίνουμε.

• Οι αλλαγές των τελευταίων ετών στο ασφαλιστικό μπορεί να «συμμάζεψαν» κάπως το σύστημα σε ότι αφορά τις δαπάνες, αλλά η συμμετοχή του δεύτερου (Επαγγελματικά Ταμεία) και του τρίτου (ιδιωτικά συνταξιοδοτικά συμβόλαια) πυλώνα παραμένει ιδιαίτερα χαμηλή.

• Το 25% των συνταξιούχων (με βάση τα στοιχεία λίγα χρόνια πριν) ήταν μικρότεροι των 65 ετών και εισέπρατταν το 29% της συνολικής συνταξιοδοτικής δαπάνης.

• Η όλη κατάσταση στο εγχώριο (και όχι μόνο) συνταξιοδοτικό πρόβλημα αναμένεται να επιδεινωθεί έντονα εξ’ αιτίας του δημογραφικού ζητήματος. Ενώ πάνω από 65 ετών ήταν το 11% των Ελλήνων το έτος 1960, σήμερα το ποσοστό αυτό έχει ανεβεί στο 28% και προβλέπεται να εκτιναχθεί στο 42% το 2060!

Αν και ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ υπερασπίστηκε ένα ασφαλιστικό σύστημα τριών πυλώνων (όπως αυτό που προτίθεται να φέρει προς ψήφιση η κυβέρνηση) εξέφρασε τον προβληματισμό του για το αν η μετάβαση από το παλαιό σύστημα στο νέο θα έπρεπε να γίνει πολύ πιο γρήγορα.

Ειδικότερα, ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Νότης Μηταράκης έχει επανειλημμένα αναφέρει ότι στον υποχρεωτικό, κεφαλαιοποιητικό και πλήρως ανταποδοτικό δεύτερο ασφαλιστικό πυλώνα (Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης) θα εντάσσονται οι νέοι εργαζόμενοι από την 1η Ιανουαρίου του 2021.

Από την πλευρά του, ο κ. Βέττας:

α) Θεωρεί ότι το κόστος της μετάβασης από το ένα σύστημα στο άλλο με βάση το κυβερνητικό σχέδιο θα κυμανθεί μόλις γύρω στα 100 εκατ. ευρώ το χρόνο και θα είναι απόλυτα διαχειρίσιμο.

β) Μια άμεση μεταφορά του συνόλου των εργαζομένων από την 1η Ιανουαρίου του 2021 θα κόστιζε γύρω στο 1,8% του ΑΕΠ, το οποίο με κάποιες παρεμβάσεις και παραδοχές θα μπορούσε να περιοριστεί στο 1% του ΑΕΠ (κάτι λιγότερο των δύο δις ευρώ). Το ποσό αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να καλυφθεί μέσα από την υποκατάσταση άλλων δαπανών, ή μέσα από τη διαχείριση των λεγόμενων υπερπλεονασμάτων.