Tι δείχνει για το project του Ελληνικού η ευρωπαϊκή εμπειρία

Η απόφαση του προέδρου Emmanuel Macron να αποσύρει την προηγούμενη εβδομάδα τη στήριξη της γαλλικής κυβέρνησης στην επένδυση EuropaCity, τη μεγαλύτερη ανάπτυξη ακινήτων στο Παρίσι μετά τη Eurodisney (το 1992), δείχνει πως τέτοιου είδους έργα απαιτούν πολλά χρόνια προετοιμασίας, επηρεάζονται από πολιτικές εξελίξεις και έχουν πολλά σκαμπανεβάσματα.

Η επένδυση για το EuropaCity, αρχικού ύψους περί τα 3,1 δισ. ευρώ, αφορούσε την ανάπτυξη έκτασης 800.000 τετραγωνικών μέτρων (το ένα έβδομο του Ελληνικού, που καταλαμβάνει 6.000.000 τ.μ. μαζί με το Μητροπολιτικό Πάρκο των 2.000.000 τ.μ.) στα περίχωρα του Παρισιού.

Το επενδυτικό σχήμα στο οποίο συμμετείχαν οι γαλλικοί όμιλοι Ceetrus και Auchan καθώς και οι κινεζικός κολοσσός Wanda, διάβασε ανακοίνωση του Μεγάρου Ηλυσίων σύμφωνα με την οποία η επένδυση που είχε ανακοινωθεί το 2011, είναι «αναχρονιστική» και «παλαιομοδίτικη».

Οι επενδυτές είχαν ανακοινώσει πως θα κατασκεύαζαν «τον μεγαλύτερο πολιτιστικό, εμπορικό και ψυχαγωγικό προορισμό στην Ευρώπη», που θα αποτελούνταν από 500 καταστήματα, ξενοδοχεία, χώρους αναψυχής καθώς και πάρκα νερού και χιονιού.

Οι υποστηρικτές της επένδυσης επικεντρώνονταν στις 17.000 θέσεις εργασίας που θα δημιουργούνταν, ενώ όσοι αντιδρούσαν, επικαλούνταν την καταστροφή γόνιμης γης στα περίχωρα της γαλλικής πρωτεύουσας.

Στην ανακοίνωση του Em. Macron αναφερόταν πως η κυβέρνηση οραματίζεται «μία εναλλακτική επένδυση μεγαλύτερη του τριγώνου Gonesse», της περιοχής που θα αναπτυσσόταν το EuropaCity, στη διαδρομή από το αεροδρόμιο «Charles de Gaulle» προς το κέντρο του Παρισιού.

Παρά την περιρρέουσα μυθολογία, σύμφωνα με την οποία η επένδυση στο Ελληνικό έπρεπε να εγκριθεί σε μια νύχτα και να ξεκινήσει σε μια εβδομάδα, η διεθνής και ιδιαίτερα η ευρωπαϊκή εμπειρία δείχνουν πως τέτοιες αναπτύξεις απαιτούν πολύ χρόνο και πολύ χρήμα.

Το έχει επισημάνει και η διοίκηση της Lamda Develοpment, η οποία βρίσκεται στο τελικό στάδιο έγκρισης του ενημερωτικού δελτίου για την αύξηση κεφαλαίου, μέσω της οποίας αντλεί 650 εκατ. ευρώ για την πρώτη φάση χρηματοδότησης του Ελληνικού.

Η συνολική επένδυση για την ανάπτυξη του Ελληνικού θα φτάσει τα 8 δισ. ευρώ για τις επόμενες δύο δεκαετίες, αν και το μοντέλο της Lamda Develοpment φέρνει μπροστά τις επενδύσεις (εμπορικά κέντρα, γραφεία, συγκρότημα ξενοδοχείου και καζίνο) από τις οποίες θα έχει έσοδα για τη χρηματοδότηση του υπόλοιπου έργου, που είναι κυρίως οικιστικό.

Ο Λόρδος Foster, το γραφείο του οποίου (Foster + Partners) έχει καταρτίσει το στρατηγικό σχέδιο για το Ελληνικό, έχει και θετική και αρνητική εμπειρία από μεγάλες αναπτύξεις στην Ευρώπη, αν και η αξιοποίηση του πρώην αεροδρομίου και της παραλιακής ζώνης του Αγίου Κοσμά είναι το μεγαλύτερο τέτοιο έργο στη Γηραιά Ηπειρο.

Για παράδειγμα σχεδίασε έναν από τους τέσσερις ουρανοξύστες στην επιχειρηματική ζώνη CTBA (Cuatro Torres Business Area) της Μαδρίτης, σε χώρους που στο παρελθόν φιλοξενείτο το προπονητικό κέντρο της Ρεάλ Μαδρίτης. Πρόκειται για ανάπτυξη που προχώρησε με ταχείς ρυθμούς και σήμερα είναι ένα από τα σύμβολα της ισπανικής πρωτεύουσας. O Norman Foster σχεδίασε και το μετρό του Μπιλμπάο, που αποτελεί ένα από τα λαμπρότερα παραδείγματα επενδύσεων αναβάθμισης πόλης στην Ευρώπη.

Η Foster + Partners εμπλέκεται, όμως, και στο έργο αξιοποίησης του πρώην λιγνιτικού σταθμού Battersea στο Λονδίνο, με την αξιοποίηση του σημαντικού ακινήτου να έχει περάσει από πολλούς επενδυτές μέχρι να ξεκινήσει ουσιαστικά προ πενταετίας.

Το 2006 είχε ανακοινωθεί πως η Real Estate Opportunities (REO), στην οποία συμμετείχε ο Ιρλανδός επιχειρηματίας Richard Barrett και η Treasury Holdings, αγόρασε τον κλειστό λιγνιτικό σταθμό για περίπου 530 εκατ. ευρώ. Το πρώτο σχέδιο, για την κατασκευή ουρανοξύστη από τον διάσημο, γεννημένο στην Ουρουγουάη, αρχιτέκτονα Rafael Viñoly, συνάντησε την αντίδραση του τότε δημάρχου Λονδίνου Boris Johnson και αποσύρθηκε εν μέρει. Ο ουρανοξύστης σβήστηκε από το Master Plan του Viñoly, που προέβλεπε οικιστική ανάπτυξη καθώς και κτίρια γραφείων, αλλά τον Νοέμβριο του 2011 η εισηγμένη στην Εναλλακτική Αγορά του Λονδίνου (AIM) ROE χρεοκόπησε.

Το ακίνητο βγήκε στο σφυρί την επόμενη χρονιά και στον διαγωνισμό επικράτησε μια κοινοπραξία μαλαισιανών εταιρειών (SP Setia / Sime Darby) ενώ στη λίστα των ηττημένων ήταν και ο βρετανικός όμιλος London Regional, που είχε ενδιαφερθεί και για το Ελληνικό. Τον Οκτώβριο του 2013, προσελήφθη το γραφείο του Λόρδου Foster και ο Αμερικανός αρχιτέκτονας Frank Gehry για την «τρίτη φάση» του σχεδιασμού ανάπτυξης του πρώην λιγνιτικού σταθμού. Η πρώτη φάση ανάπλασης βρίσκεται σε εξέλιξη, ενώ το 2016 έγινε γνωστό πως η Apple σχεδιάζει να δημιουργήσει συγκρότημα γραφείων και να αξιοποιήσει τμήμα των κατοικιών που θα κατασκευαστούν.