Μεγάλα Εργα: Διαγωνισμοί χωρίς τέλος με... ανταγωνιστικό διάλογο

Προβληματισμό προκαλεί μεταξύ των τεχνικών εταιρειών η εμμονή του υπουργείου Υποδομών να προωθεί μεγάλα έργα με τη διαδικασία του «ανταγωνιστικού διαλόγου», η οποία θεωρείται χρονοβόρα, όπως έχει αποδειχθεί και με τον διαγωνισμό για τη ζεύξη Σαλαμίνας - Περάματος, που σέρνεται για περίπου τέσσερα χρόνια!

Ο «ανταγωνιστικός διάλογος» είναι στην ουσία μια διαδικασία τριών σταδίων, η οποία μπορεί να διαρκέσει πολλά χρόνια, χωρίς να είναι σίγουρο πως θα ευδοκιμήσει. Η συγκεκριμένη τακτική εξυπηρετεί, όμως, την ηγεσία του υπουργείου καθώς εμφανίζεται να δημοπρατεί μεγάλα έργα, με άγνωστη ημερομηνία ολοκλήρωσης των διαγωνισμών. Στην ουσία, έτσι προκηρύσσονται έργα τα οποία δεν έχουν ωριμάσει σε επίπεδο μελετών. Σημειώνεται πως και στα έργα που δημοπρατούνται με τον παραδοσιακό τρόπο υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις, για παράδειγμα εξαιτίας προσφυγών, αλλά η εμπειρία με τη «ζεύξη Σαλαμίνας - Περάματος» έχει δείξει πως ο «ανταγωνιστικός διάλογος» σπάει κάθε ρεκόρ!

Η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών έχει ήδη εφαρμόσει το συγκεκριμένο μοντέλο στο έργο για τη «Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία και Συντήρηση του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) στο τμήμα Χερσόνησος - Νεάπολη, με ΣΔΙΤ», προϋπολογισμού 290 εκατ. ευρώ, ενώ ετοιμάζεται να προκηρύξει και ένα ακόμα οδικό έργο με ΣΔΙΤ, πάλι με «ανταγωνιστικό διάλογο». Πρόκειται για τη «Μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση του οδικού άξονα Νοτιοδυτικής Πελοποννήσου, τμήμα Καλαμάτα - Ριζόμυλος - Πύλος - Μεθώνη, με ΣΔΙΤ», προϋπολογισμού 312 εκατ. ευρώ.

Τι προβλέπει η διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου; Στο πρώτο στάδιο, γίνεται ενημέρωση των διαγωνιζόμενων, οι οποίοι και λαμβάνουν τα διαθέσιμα στοιχεία για το έργο. Στη συνέχεια, οι διαγωνιζόμενοι καταθέτουν έκθεση αποτίμησης των στοιχείων και υπόμνημα κύριων ζητημάτων που προτείνουν να αποτελέσουν αντικείμενο του δεύτερου κύκλου. Ο δεύτερος κύκλος περιλαμβάνει την τεχνική πρόταση που θα καταθέσει κάθε υποψήφιος σε επίπεδο προμελέτης. Η πρόταση υποβάλλεται εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος από την έναρξη του δεύτερου κύκλου. Στην περίπτωση της ζεύξης Σαλαμίνας - Περάματος, προβλεπόταν στα τεύχη δημοπράτησης πως ο συγκεκριμένος κύκλος θα είχε διάρκεια συνολικά 22 μήνες. Ο δεύτερος κύκλος ολοκληρώνεται μετά την έκδοση απόφασης Περιβαλλοντικών Όρων επί της λύσης, ή του συνδυασμού λύσεων που θα προκριθεί ως Βασικός Σχεδιασμός για το έργο.

Ο τρίτος κύκλος του ανταγωνιστικού διαλόγου, που μπορεί να διαρκέσει τουλάχιστον έξι μήνες, περιλαμβάνει κυρίως την οριστικοποίηση του σχεδίου της σύμβασης παραχώρησης και των παραρτημάτων της στην περίπτωση ενός έργου ΣΔΙΤ. Στην περίπτωση της υποθαλάσσιας ζεύξης Σαλαμίνας - Περάματος, η διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου ξεκίνησε στα τέλη του 2016, με τους τρεις υποψήφιους που είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον στον διαγωνισμό, την ΤΕΡΝΑ, τη Μυτιληναίος (τότε ΜΕΤΚΑ) και μια κοινοπραξία της Vinci με την ΕΛΛΑΚΤΩΡ.