Ερχονται πέντε νέα νομοσχέδια για την τόνωση της οικονομίας

Σειρά νομοθετικών παρεμβάσεων που έχουν στόχο τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την τόνωση της ανάπτυξης, προγραμματίζει για το επόμενο διάστημα το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης.

Ειδικότερα, με ένα «πακέτο» νόμων, το υπουργείο φιλοδοξεί να διαμορφώσει εκείνες τις συνθήκες οι οποίες: α) θα συμβάλουν στην προσέλκυση στρατηγικών επενδυτών, β) θα ενισχύσουν την παροχή ρευστότητας στην αγορά, γ) θα διευκολύνουν τους μετασχηματισμούς επιχειρήσεων, δ) θα καταστήσουν πιο ευέλικτη την υλοποίηση των Προγραμμάτων Δημοσίων Επενδύσεων και ε) θα αναμορφώσουν το πλαίσιο εποπτείας των επιχειρήσεων.

Οι στρατηγικές επενδύσεις

Με δεδομένο ότι το επενδυτικό κενό είναι αυτή τη στιγμή τεράστιο, το υπουργείο Οικονομίας αναμένεται να καταθέσει σύντομα στη Βουλή το νέο σχέδιο για τις στρατηγικές επενδύσεις, το οποίο θα αντικαταστήσει το ν. 3894/2010.

Σημειώνεται ότι το σχέδιο νόμου έχει ήδη περάσει από τη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης.
Για την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων, το νέο πλαίσιο παρέχει ως κίνητρα φορολογικές απαλλαγές, επιτάχυνση απόσβεσης παγίων, σταθεροποίηση φορολογικού συντελεστή για 12 έτη, επιχορηγήσεις, αδειοδότηση εντός 45 ημερών, αλλά και αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, όπου αυτές κρίνονται επιβεβλημένες.

Με βάση το προωθούμενο πλαίσιο, οι «Στρατηγικές Επενδύσεις» θα διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:

Α. Στρατηγικές Επενδύσεις 1: Πρόκειται για τις επενδύσεις, οι οποίες δημιουργούν κατά τρόπο βιώσιμο τουλάχιστον 150 νέες θέσεις εργασίας ή των οποίων ο συνολικός προϋπολογισμός είναι άνω των 100.000.000 ευρώ.

Β. Στρατηγικές Επενδύσεις 2: Πρόκειται για τις επενδύσεις οι οποίες δημιουργούν κατά βιώσιμο τρόπο τουλάχιστον 100 νέες θέσεις εργασίας ή των οποίων ο συνολικός προϋπολογισμός είναι άνω των 40.000.000 ευρώ. Ειδικά, για την περίπτωση των επενδύσεων στον τομέα της βιομηχανίας, οι επενδύσεις πρέπει να δημιουργούν τουλάχιστον 75 νέες θέσεις εργασίας ή ο συνολικός προϋπολογισμός τους να είναι άνω των 30.000.000 ευρώ. Για την περίπτωση επενδύσεων σε Βιομηχανικές Περιοχές (ΒΙΠΕ), οι επενδύσεις πρέπει να δημιουργούν τουλάχιστον 50 θέσεις εργασίας ή ο συνολικός προϋπολογισμός τους να είναι άνω των 25.000.000 ευρώ.

Γ. Εμβληματικές Επενδύσεις: Πρόκειται για τις επενδύσεις που υλοποιούνται από διακεκριμένες, διεθνούς φήμης νομικές οντότητες που κατατάσσονται στις πρώτες θέσεις παγκοσμίως στον κλάδο τους.

Δ. Στρατηγικές επενδύσεις ταχείας αδειοδότησης: Πρόκειται για τις επενδύσεις, οι οποίες δημιουργούν τουλάχιστον 20 νέες θέσεις εργασίας και των οποίων ο συνολικός προϋπολογισμός είναι άνω των 20.000.000 ευρώ.

Ε. «Αυτοδίκαια εντασσόμενες Στρατηγικές Επενδύσεις», όπως οι επενδύσεις του ν. 3389/2005 «Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα» που έχουν εγκριθεί από τη Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ και έχουν υπαχθεί στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (EFSI), και οι επενδύσεις του άρθρου 8 του Ν.4271/2014 για τα «Ευρωπαϊκά Ενεργειακά Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος - Projects of Common Interest (PCI)».

Η Αναπτυξιακή Τράπεζα

Διαδικαστικού χαρακτήρα φαίνεται ότι αποτελεί η σύσταση της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΛΛΑΤ) και αυτό διότι σε Αναπτυξιακή Τράπεζα θα μετεξελιχθεί το Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ).

Η δημόσια διαβούλευση του σχεδίου νόμου για την ίδρυση της ΕΛΛΑΤ ολοκληρώθηκε πριν από λίγες ημέρες και η κατάθεσή του στη Βουλή αναμένεται στο αμέσως προσεχές διάστημα.

Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομίας, με την ίδρυσή της, η ΕΛΛΑΤ θα είναι προικοδοτημένη με 5 δισ. ευρώ, τα οποία με τη μόχλευση εκτιμάται ότι θα ενεργοποιήσουν επενδυτικά κεφάλαια ύψους 11 δισ. ευρώ.

Τα 5 δισ. ευρώ πράγματι υφίστανται και προέρχονται από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους. Πάντως μεγάλη συμμετοχή έχουν και τα κεφάλαια που έχουν εισφέρει οι τράπεζες και ιδιώτες επενδυτές μέσω των κοινών χρηματοδοτικών εργαλείων που έχουν συστήσει με το ΕΤΕΑΝ και το ΤΑΝΕΟ.

Η ΕΛΛΑΤ δεν θα χορηγεί άμεσα δάνεια σε επιχειρήσεις, αλλά μέσω των τραπεζών ή ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων που θα χρηματοδοτούν επιχειρήσεις έναντι συμμετοχής στο μετοχικό τους κεφάλαιο.

Υπενθυμίζουμε ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν ήδη εισφέρει περίπου 540 εκατ. ευρώ για το χρηματοδοτικό εργαλείο «Επιχειρηματική Χρηματοδότηση» του ΕΤΕΑΝ. Ενδεικτικά, επίσης αναφέρουμε ότι συνεισφορά στους πόρους της ΕΛΛΑΤ θα έχει σε πρώτη φάση με 200 εκατ. ευρώ και η Mubadala (σ.σ. επενδυτική εταιρεία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων), η οποία έχει συστήσει κοινή επενδυτική πλατφόρμα με το ΤΑΝΕΟ για την ενίσχυση μεσαίων ελληνικών επιχειρήσεων, συνολικού προϋπολογισμού 400 εκατ. ευρώ.

Οι μικροπιστώσεις

Αν και το εγχείρημα για την ίδρυση της ΕΛΛΑΤ έχει μπει… στις ράγες, η κατάσταση περιπλέκεται σε ένα βαθμό για τον θεσμό των μικροχρηματοδοτήσεων, καθώς υπήρξε αντίδραση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο σχετικό σχέδιο νόμου. Εν συντομία, η ΕΚΤ ζήτησε ο νόμος να μην καταλαμβάνει τις τράπεζες, με συνέπεια το υπουργείο Οικονομικών να αναπροσαρμόσει το πλαίσιο, ώστε να αφορά μόνο φορείς που θα συσταθούν για τη χορήγηση μικροχρηματοδοτήσεων, δηλαδή δανείων έως 25.000 ευρώ χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις.

Με τη συγκεκριμένη ανατροπή, ουδείς μπορεί να προβλέψει αυτή τη στιγμή πόσοι φορείς μπορούν να συσταθούν και αν θα είναι επαρκείς για την «υπηρέτηση» του θεσμού των μικροχρημαδοτήσεων.

Κίνητρα για μετασχηματισμούς

Αν και λίγες ημέρες πριν ψηφίστηκε από τη Βουλή ο νόμος 4601/2019 για τους εταιρικούς μετασχηματισμούς (συγχωνεύσεις, μετατροπές και διασπάσεις), το νέο πλαίσιο θα πρέπει να συνδυαστεί και με κίνητρα. Την έλευση και συμπληρωματικού νομοθετήματος, το οποίο θα παρέχει φορολογικά κίνητρα για τις επιχειρήσεις που θα μετασχηματίζονται, προανήγγειλε την περασμένη εβδομάδα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Στέργιος Πιτσιόρλας.

Όπως ανάφερε, στο επόμενο διάστημα, τα υπουργεία Οικονομίας και Οικονομικών θα καταθέσουν σχέδιο νόμου στη Βουλή, που θα περιλαμβάνει φορολογικά κίνητρα για τις περιπτώσεις εταιρικών μετασχηματισμών.

Το ΠΔΕ

Πενταετούς διάρκειας και όχι ετήσιο, όπως ισχύει έως σήμερα, θα είναι το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Ειδικότερα το υπουργείο Οικονομίας αναμένεται να προχωρήσει σύντομα στην αλλαγή του πλαισίου, ώστε το ΠΔΕ, που αποτελεί έναν σημαντικό πυλώνα χρηματοδότησης της οικονομίας, να έχει εύρος σχεδιασμού και εκτέλεσης πέντε ετών. Δηλαδή θα υλοποιείται με τρόπο ανάλογο του ΕΣΠΑ.

Με τον τρόπο αυτό, το υπουργείο εκτιμά ότι θα υπάρχει σαφώς καλύτερος και πιο στοχευμένος σχεδιασμός, ενώ θα επουλώσει και την «πληγή» της υποεκτέλεσης που καταγράφεται, αφού τα κονδύλια που δεν θα απορροφώνται στη διάρκεια ενός έτους, θα μεταφέρονται στο επόμενο.

Πέραν αυτού όμως, θα υπάρξουν και δομές παρακολούθησης, όπως αυτές του ΕΣΠΑ, ώστε να αποτρέπονται φαινόμενα κατάχρησης των πόρων του.

Για το ΠΔΕ, θα υπάρξουν και άλλες παρεμβάσεις με ανεξάρτητο νομοσχέδιο, το οποίο θα ορίζει εκ νέου την έννοια της δημόσιας επένδυσης. Μεταξύ άλλων θα προβλέπεται η κωδικοποίηση της διάσπαρτης νομοθεσίας και η συντόμευση των διαδικασιών χρηματοδότησης του έργου. Με βάση τον σχεδιασμό, θα μπει σε δημόσια διαβούλευση τον Μάρτιο.

Η εποπτεία των εταιρειών

Μετά την αναμόρφωση του εταιρικού δικαίου (νόμοι για ΑΕ, ΕΠΕ και εταιρικούς μετασχηματισμούς), αυτό που απομένει και το πλαίσιο εποπτείας των επιχειρήσεων και της αναβάθμισης του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ).

Με την πικρή εμπειρία της Μαρινόπουλος και πιο πρόσφατα της Folli Follie, το υπουργείο Οικονομίας διαμορφώνει το νέο πλαίσιο εποπτείας, ώστε να δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα σε προληπτικές δράσεις και δευτερευόντως σε κατασταλτικές και θα δίνει έμφαση στις επιχειρήσεις ανεξαρτήτου νομικής μορφής, που μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς.