5G: Το ρυθμιστικό πλαίσιο και το χρηματοδοτικό κόστος "πληρώνει" η Ελλάδα

Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 29η θέση ανάμεσα σε 38 Ευρωπαϊκές χώρες ως προς την ετοιμότητα της να αναπτύξει και να υιοθετήσει δίκτυα 5G, σύμφωνα με τον δείκτη European 5G Readiness Index της inCITES Consulting. Λαμβάνοντας υπόψιν μόνο τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, η Ελλάδα καταλαμβάνει την τελευταία θέση (20η), ενώ ανάμεσα σε 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πλην της Μάλτας), η Ελλάδα βρίσκεται στην 24η θέση κυρίως εξαιτίας δυσλειτουργιών στο ρυθμιστικό πλαίσιο, το υψηλό κόστος κεφαλαίων και την πολυετή κρίση που οδήγησε σε καθυστέρηση σημαντικών επενδύσεων σε δίκτυα νέας γενιάς.

Ο δείκτης αποτελείται από έξι κύριες κατηγορίες κριτήριών που περιλαμβάνουν συνολικά 35 υπό-κριτήρια που σκοπό έχουν τον ολιστικό υπολογισμό της ετοιμότητας μιας χώρας να υποδεχτεί τη νέα γενιά τεχνολογιών κινητής (5G).

Η λίστα των κριτηρίων και υπο-κριτηρίων περιλαμβάνουν παράγοντες που σχετίζονται με τις υπάρχουσες υποδομές και την αποδοτικότητα του ρυθμιστικού πλαισίου, στοιχεία που μπορούν να επιταχύνουν την ανάπτυξη των δικτύων 5G. Καθώς το 5G αποτελεί μια νέα τεχνολογία που αναμένεται να δημιουργήσει καινοτόμα επιχειρηματικά μοντέλα και να αλλάξει την αλυσίδα αξίας δημιουργώντας ένα καινούργιο οικοσύστημα, παράγοντες όπως η καινοτομία, η δυνατότητα χρηματοδότησης νεοφυών επιχειρήσεων (με καινοτόμες ιδέες) αλλά και η ποιότητα του ανθρωπίνου δυναμικού μιας χώρας δεν θα μπορούσαν να λείπουν από τα (υπο-)κριτήρια που καθορίζουν το συνολικό δείκτη.

Η οικονομική ευρωστία της χώρας αλλά και η κατάσταση της αγοράς θεωρούνται επίσης σημαντικοί παράγοντες για τον δείκτη, καθώς τα δίκτυα 5G απαιτούν μεγάλες κεφαλαιακές επενδύσεις. Ως αποτέλεσμα, η ανάπτυξη δικτύων 5G αναμένεται, σε πολλές περιπτώσεις, να οδηγήσει στην ανάγκη συγχρηματοδότησης των έργων αυτών από τα κράτη.

Τελευταίος, αλλά εξίσου σημαντικός, παράγοντας, για τον δείκτη ετοιμότητας 5G, είναι η ζήτηση για δίκτυα επόμενης γενιάς αλλά και η χρήση του διαδικτύου. Ο παράγοντας της ζήτησης συνδέεται άμεσα με τις προθέσεις των παρόχων και των άλλων ενδιαφερόμενων μερών να προχωρήσουν σε εκτεταμένες επενδύσεις καθώς αυτή θα τους εξασφαλίσει την επιθυμητή κερδοφορία.

Η κατάταξη

Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 29η θέση στην κατηγορία Υποδομές και Τεχνολογία (Infrastructure and Technology), εξαιτίας κυρίως της χαμηλής κάλυψης του δικτύου οπτικών ινών. Παράλληλα, η χώρα μας βρίσκεται στην 36η θέση του πίνακα κατάταξης στην κατηγορία Ρυθμιστικά και Πολιτικές (Regulation and Policy). Κάτι τέτοιο οφείλεται κυρίως στο μη αποδοτικό νομικό και ρυθμιστικό σύστημα που υπάρχει στην Ελλάδα, γεγονός που θα εμποδίσει ενδεχομένως την έγκαιρη ψήφιση και εφαρμογή των απαραίτητων ρυθμιστικών αποφάσεων/παρεμβάσεων για να διευκολυνθεί η ανάπτυξη δικτύων 5G. Η χαμηλή κυρίως θέση της Ελλάδας στα κριτήρια που σχετίζονται με την χρηματοδότηση, κάτι που μπορεί να αποδοθεί στη δυσμενή της οικονομική κατάσταση, την κρατάνε στην 29η θέση της κατηγορίας Καινοτομία (Innovation Landscape).

Καλύτερη επίδοση για την Ελλάδα αποτελεί η 9η θέση την οποία πετυχαίνει στην κατηγορία Ανθρώπινο Δυναμικό (Human Capital) εξαιτίας κυρίως της υψηλής διαθεσιμότητας επιστημόνων και μηχανικών. Τέλος, αρκετά χαμηλά στην κατάταξη, 36η και 31η θέση, βρίσκεται η Ελλάδα στις κατηγορίες Προφίλ Χώρας (Country Profile) και Ζήτηση (Demand), αντίστοιχα, κυρίως λόγω της χαμηλής ενσωμάτωσης των νέων τεχνολογιών στη λειτουργία του κράτους και της χαμηλής υιοθέτησης δικτύων επόμενης γενιάς (>30Mbps).

Η χαμηλή επίδοση της Ελλάδας, συγκεκριμένα, μπορεί να αποδοθεί στο δυσμενές οικονομικό τοπίο της χώρας τα τελευταία χρόνια το οποίο απέτρεψε τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους από το να επενδύσουν σε δίκτυα οπτικών ινών νωρίτερα. Σύμφωνα με την βάση δεδομένων Prognosis της inCITES Consulting, η Ελλάδα κατείχε την τελευταία θέση σε 41 χώρες σε συνδέσεις FTTx το 2017. Επίσης, το ρυθμιστικό και νομοθετικό πλαίσιο στην Ελλάδα κρίνεται ως μη ευέλικτο σε σχέση με τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες και το οποίο επίσης θα παίξει σημαντικό ρόλο στο 5G.

Παρά την χαμηλή θέση της Ελλάδας στην κατάταξη οι προοπτικές της χώρας είναι σημαντικές. Λαμβάνοντας κανείς υπόψιν τις σημαντικές δεσμεύσεις των παρόχων για την ανάπτυξη δικτύων νέας γενιάς, τις συντονισμένες προσπάθειες τους για πιλοτικά δίκτυα 5G όπως και την οικονομική ανάκαμψη που αναμένεται τα επόμενα χρόνια, η θέση της Ελλάδας αναμένεται να βελτιωθεί σημαντικά στο μέλλον.

Οι πρώτοι

Στις πρώτες θέσεις της λίστας βρίσκονται η Φινλανδία, η Σουηδία και η Ελβετία, χώρες που παραδοσιακά είναι πρωτοπόρες στην ανάπτυξη και υιοθέτηση νέων τεχνολογιών, ενώ στις τελευταίες θέσεις βρίσκονται η Μολδαβία, η Ουκρανία και η Βοσνία Ερζεγοβίνη. Τα αποτελέσματα της ανάλυσής μας δείχνουν ότι υπάρχει ένα σημαντικό χάσμα μεταξύ των χωρών της Δυτικής και της Ανατολικής Ευρώπης, με χώρες της πρώτης να είναι, κατά μέσο όρο, πιο έτοιμες να υποδεχτούν το 5G. Επίσης, φαίνεται να υπάρχει υψηλή συσχέτιση μεταξύ της θέσης μιας χώρας στον δείκτη και της γεωγραφικής της θέσης, η οποία δημιουργεί τρεις ομάδες χωρών με κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ τους. Επίσης, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η ευημερία μιας χώρας, όπως μετράται με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, φαίνεται να συσχετίζεται θετικά με το βαθμό ετοιμότητας της στο 5G.