Το «stop» στο ν. Κατσέλη και τα περιθώρια ελιγμών

Την πρόθεση των Ευρωπαίων να μην παραταθεί η ισχύς του νόμου Κατσέλη αποτυπώνει με σαφή τρόπο στην έκθεση προόδου η Κομισιόν και θέτει μία σειρά από όρους και προϋποθέσεις, με στόχο η προστασία να ισχύει μόνο για τους πιο οικονομικά ευάλωτους.

Στην έκθεση υπογραμμίζεται ότι οι ελληνικές αρχές έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να προβούν σε προσαρμογές στην προστασία της πρώτης κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών βάσει του νόμου Κατσέλη, ο οποίος λήγει την 1η Ιανουαρίου 2019. «Η προσαρμογή θα αποτελούσε σημαντική αλλαγή σε σχέση με τη συμφωνία που επετεύχθη στα τέλη του 2015», αναφέρεται στην Έκθεση. «Χρειάζονται περισσότερες λεπτομέρειες για τη σωστή αξιολόγηση και οποιαδήποτε νομοθετική αλλαγή θα πρέπει να πραγματοποιηθεί μόνο μετά από διάλογο με όλους τους ενδιαφερόμενους», προσθέτει.

Μια πιθανή προσαρμογή δεν θα πρέπει, σύμφωνα με την Κομισιόν, να παρεμποδίζει τη διαδικασία αναδιάρθρωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs). Θα πρέπει να έχει μικρότερο πεδίο εφαρμογής, να συνδυάζεται με αυστηρούς όρους, συμπεριλαμβανομένου του κριτηρίου της αξίας του ακινήτου, ώστε η προστασία αυτή να απευθύνεται κυρίως στους πιο οικονομικά ευάλωτους. Μια άλλη σημαντική αρχή είναι ότι οποιαδήποτε μορφή προστασίας:

- Δεν πρέπει να περιορίζει, αδικαιολόγητα, την ικανότητα των τραπεζών να κυνηγήσουν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και επιπλέον
- Θα πρέπει επίσης να εξαλείψει πρακτικές όπου γίνεται κακή χρήση του πλαισίου προστασίας και εμποδίζει τη διεξαγωγή των προγραμματισμένων ηλεκτρονικών πλειστηριασμών.

Υπενθυμίζεται ότι ο νόμος προστασίας της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς (γνωστός ως νόμος Κατσέλη) λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2018 και ήδη τράπεζες και κυβέρνηση εξετάζουν μία σειρά από εναλλακτικά σενάρια, μεταξύ αυτών και το πρόγραμμα «Εστία» που εφαρμόζει η Κύπρος.

Επιτάχυνση της εκδίκασης

Οι αρχές ανέλαβαν την υποχρέωση να εφαρμόσουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης, με στόχο την εξάλειψη των εκκρεμών δικαστικών υποθέσεων, συμπεριλαμβανομένης της επεξεργασίας των αιτήσεων που εκκρεμούν, έως τα τέλη του 2021.

Κατά τους πρώτους εννέα μήνες του 2018, οι εκκρεμείς υποθέσεις μειώθηκαν από περίπου 157.000 σε περίπου 135.000. Επιπλέον, δεσμεύθηκαν πως θα στηρίξουν τους δικαστές με προγράμματα χρηματοοικονομικής κατάρτισης (μέχρι το τέλος του 2018) στις μεγάλες μητροπολιτικές περιοχές της Ελλάδας και μέχρι το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2019 για την υπόλοιπη χώρα, προκειμένου να διευκολυνθεί η επεξεργασία ελέγχου της φερεγγυότητας ή όχι των αιτούντων.

Προκειμένου να επιλύσει συγκεκριμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα δικαστήρια σε όλη την Ελλάδα, το Υπουργείο Δικαιοσύνης έστειλε πρόσφατα ερωτηματολόγια σε όλα τα δικαστήρια, προκειμένου να συγκεντρώσει δεδομένα, να εντοπίσει προβλήματα και να προτείνει λύσεις, εστιάζοντας στα δικαστήρια των οποίων η επίδοση έχει κριθεί πιο αδύναμη. Πρόκειται για 37 από τα 154, τα οποία αναμένεται να εκδικάσουν το 56% όλων των εκκρεμών υποθέσεων.