Τρία συν ένα εργαλεία για το χρέος

Την τρίτη εβδομάδα του Απρίλη, από τις 16 έως τις 22 του μήνα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ελπίζεται ότι θα αρχίσει σταδιακά να ανοίγει τα χαρτιά του, τόσο για τις απαιτήσεις από την Ελλάδα όσο και για τις «προσφορές» που είναι διατεθειμένο να κάνει, προκειμένου να παράσχει ένα δίχτυ ασφαλείας την επόμενη ημέρα του Μνημονίου.

Στο περιθώριο της εαρινής Συνόδου του Ταμείου στην Ουάσινγκτον, με τη γερμανική κυβέρνηση να έχει αναλάβει καθήκοντα, οι πολιτικοί περιορισμοί λήψης αποφάσεων για το χρέος θα έχουν εκλείψει. Μέχρι τώρα έχουν καταγραφεί οι μεγάλες αποκλίσεις ανάμεσα στα «θέλω» του Ταμείου και τα «μπορώ» των κρατών-μελών. Ένας πρώτος συμβιβασμός θα μπορούσε να επιχειρηθεί έως τις 26 Απριλίου, καθώς στο Eurogroup της Σόφιας οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης έχουν ανακοινώσει ότι θα εξετάσουν τα πρόσθετα μέτρα για το χρέος, αν και το ζήτημα αναμένεται να λυθεί πολύ αργότερα.

Στους κόλπους του ESM συνεχίζεται η επεξεργασία της γαλλικής πρότασης (Growth Adjustment Mechanism) διορθωτικών παρεμβάσεων στο χρέος, όταν ο ρυθμός ανάπτυξης υπολείπεται των στόχων. Παράλληλα, προχωρά η τεχνική προεργασία όλων των διαθέσιμων επιλογών και σύμφωνα με πληροφορίες, ορισμένες επιλογές βρίσκονται κοντά στο να «κλειδώσουν», άλλες έχουν απορριφθεί κατηγορηματικά.

Όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, έχει απορριφθεί κατηγορηματικά το ενδεχόμενο να αποδοθούν στην Ελλάδα τα κέρδη από ANFAs και SMPs (προέρχονται από τη διακράτηση ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ και τις κεντρικές τράπεζες) της περιόδου 2013-2016. Πρόκειται για κεφάλαια της τάξεως των 5 δισ. ευρώ, τα οποία με βάση τη συμφωνία του 2012, θα αποδίδονταν στην Ελλάδα όσο υλοποιούνταν οι στόχοι του προγράμματος. Το δεύτερο πρόγραμμα του ESM όμως έληξε βίαια το καλοκαίρι του 2015, στο τρίτο Μνημόνιο δεν περιελήφθη σχετική δέσμευση και κανείς στην ευρωζώνη δεν συζητά το ενδεχόμενο επανεξέτασης της απόδοσής τους στην Ελλάδα.

«Το θέμα έχει τελειώσει, τα λεφτά αυτά χάθηκαν για την Ελλάδα» αναφέρει αρμόδια πηγή. Αντίθετα, μετά τη συμφωνία του Eurogroup του περσινού Μαΐου, η ευρωζώνη συζητά το ενδεχόμενο να δοθούν στην Ελλάδα τα κέρδη από ANFAs και SMPs της διετίας 2017-18. Πρόκειται για ένα ποσό της τάξεως των 3 δισ. ευρώ, το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζεται να αποδοθεί σταδιακά τα επόμενα χρόνια στην Ελλάδα με conditionality, με συγκεκριμένους όρους και δεσμεύσεις.

Σύμφωνα με μία πηγή, τα κεφάλαια αυτά θα μπορούσαν να αποδεσμεύονται σταδιακά την ερχόμενη τριετία και να συνδεθούν με την υλοποίηση επενδύσεων.

Με όρους και υπό προϋποθέσεις άλλωστε αναμένεται να χορηγηθούν οι πρόσθετες διευθετήσεις επιμήκυνσης των δανείων του EFSF (έως 15 χρόνια), ενώ το μοναδικό μέτρο το οποίο, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, αναμένεται να εφαρμοστεί άμεσα θα μπορούσε να είναι η πρόωρη αποπληρωμή των δανείων του ΔΝΤ, ύψους 9 δισ. ευρώ, με το περίσσευμα των κεφαλαίων από το τρίτο πρόγραμμα του ESM.

Στο τέλος του τρίτου προγράμματος του ESM, με τα σημερινά δεδομένα, αναμένεται να έχουν περισσέψει 27,4 δισ. ευρώ, τα οποία δεν θα είναι διαθέσιμα από τις 20 Αυγούστου και μετά. Ένα παράλληλο σενάριο χρήσης μέρους αυτών των κεφαλαίων για την πρόωρη εξαγορά ελληνικών ομολόγων στα χαρτοφυλάκια κεντρικών τραπεζών και της ΕΚΤ, πληροφορίες αναφέρουν πως εξετάστηκε αλλά δεν προχωρά, δεδομένου ότι θεωρείται πως θα αποτελούσε νομισματική χρηματοδότηση.