Τι κρατά η Αθήνα από την επίσκεψη Ομπάμα

Η κυβέρνηση «πήρε» από τον Μπάρακ Ομπάμα τη θετική δήλωση για τη διευθέτηση του χρέους -και μάλιστα εις πολλαπλούν. Μένει να φανεί πόσο αποτελεσματική θα είναι αυτή η κίνηση του απερχόμενου προέδρου των ΗΠΑ, δηλαδή εάν και πόσο έντονα θα μεταφέρει αυτή τη θέση του αύριο στην Άνγκελα Μέρκελ, με την οποία θα συναντηθεί στο Βερολίνο.

Οπως επισημαίνουν συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα, ο Αμερικανός πρόεδρος εμφανίσθηκε «εξαιρετικά προσεκτικός» στις δηλώσεις του, προκειμένου να μην προκαλέσει την αίσθηση ότι υποκαθιστά τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και, επιπλέον, να μην κινηθεί «προσβλητικά» προς τις κυβερνήσεις «του Βορρά», όπως είπε, (παραπέμποντας κυρίως στη γερμανική), οι οποίες δεν βλέπουν θετικά μία διευθέτηση του ελληνικού χρέους αυτή τη χρονική στιγμή.

Οι ίδιες πηγές τονίζουν ωστόσο ότι αυτή ήταν η πρώτη φορά που η αμερικανική πλευρά υποστήριξε ευθέως, επισήμως και... σε ζωντανή σύνδεση με όλον τον πλανήτη ότι «η λιτότητα δεν μπορεί να συνεχισθεί» και ότι πρέπει να υπάρξει ρύθμιση του ελληνικού χρέους, χωρίς να προσθέσει «αστερίσκους».

«Μέχρι τώρα οι σχετικές αναφορές από τις ΗΠΑ ήταν ότι ναι μεν πρέπει να ρυθμισθεί το χρέος, αλλά κι εσείς (η Αθήνα) πρέπει να κάνετε μεταρρυθμίσεις. Τώρα ο 'αστερίσκος' αντικαταστάθηκε από τη διαπίστωση ότι η Ελλάδα προχώρησε και προχωρά στις δεσμεύσεις της, οπότε το βάρος πέφτει στο άρρηκτο δίπτυχο χρέος-ανάπτυξη», σημειώνουν.

Υποστηρίζουν, πάντως, ότι ο πρωθυπουργός «δεν ζήτησε από τον κ. Ομπάμα να παρέμβει στην Άνγκελα Μέρκελ για το ελληνικό χρέος».

Οι απαντήσεις-κλειδιά

Οι απαντήσεις-κλειδιά που, κατά τις κυβερνητικές πηγές, έδωσε ο πρόεδρος Ομπάμα στη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε με τον Αλέξη Τσίπρα στο Μαξίμου, είναι:

* «Όταν η οικονομία συρρικνώνεται με τέτοιους ρυθμούς, όταν η ανεργία είναι τόσο ψηλά, χρειάζεται μια σαφώς αναπτυξιακή ατζέντα. Είναι πολύ δύσκολο να καταστρώσει κανείς μια πραγματικά αναπτυξιακή στρατηγική, χωρίς να συνδυάζεται αυτό με ελάφρυνση του χρέους».

* «Και αυτό (σ.σ. τα παραπάνω) είναι πολιτικό ζήτημα».

* «Για να μην αδικήσω και κάποιες κυβερνήσεις του Βορρά, που δεν είναι και πολύ δημοφιλείς εδώ στην Ελλάδα, οφείλω να πω ότι πρέπει από την άλλη μεριά να αναγνωρίσουμε ότι και αυτοί έχουν τη δική τους πολιτική, τους δικούς τους πολιτικούς σκοπούς, έχουν πολίτες, ψηφοφόρους και πολλές φορές δείχνουν μεγάλη διστακτικότητα, όσον αφορά την ελάφρυνση του χρέους.

Όμως, έχοντας δει ότι η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα, έχοντας δει ότι έχει κάνει δύσκολες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, έχοντας δει μια Ελλάδα η οποία δεσμεύεται να αλλάξει, έχοντας δει αυτό που πέρασε ο ελληνικός λαός αυτά τα δύσκολα χρόνια, πιστεύω πως υπάρχει μια ευκαιρία και οι δύο πλευρές να καταλήξουν σε μία ανθεκτική (durable) λύση αντί κάθε χρόνο ή κάθε έξι μήνες να έχουμε διαπραγμάτευση. Αυτό θα ήταν καλό για όλους. Και τώρα που η ελληνική οικονομία μπήκε και πάλι σε τροχιά ανάπτυξης, ίσως, επαναλαμβάνω, να είναι η κατάλληλη στιγμή».

* «Έχει σημασία να συνδυάζει κανείς τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις με καλή δημοσιονομική πολιτική μαζί με αναπτυξιακή πολιτική, γιατί όταν διογκώνεται η οικονομία, όταν υπάρχει πρόοδος της οικονομίας, μειώνεται και ποσοστιαία το χρέος. Αν συρρικνώσει κανείς τις δαπάνες σε εποχή οικονομικής συρρίκνωσης, τότε η οικονομία θα συρρικνωθεί περαιτέρω».

Ιδιαιτέρως προσεκτική ήταν και η απάντηση του κ. Τσίπρα, προσωπικά για τη Γερμανίδα καγκελάριο: «Έχω διαμορφώσει τη γνώμη ότι είναι μια πολιτικός με το αίσθημα της ευθύνης απέναντι στο μέλλον της Ευρώπης και όχι μόνον με ευθύνη απέναντι στη Γερμανία ή στο εσωτερικό του κόμματός της».

Κυριάρχησε η οικονομική ατζέντα

Σύμφωνα με συνεργάτες του πρωθυπουργού, πέραν της ολιγόλεπτης συζήτησης μεταξύ των δύο ανδρών, το ζήτημα του χρέους κυριάρχησε στις διευρυμένες συνομιλίες που είχαν η ελληνική και η αμερικανική πλευρά, με επικεφαλής του κυρίους Ομπάμα και Τσίπρα.

Ενδεικτικά ανέφεραν ότι από τα περίπου 40 λεπτά που διήρκεσε η «one plus four» συνομιλία τους στο Μαξίμου, τα 25 λεπτά είχαν οικονομική ατζέντα (με επίκεντρο το χρέος) και ο υπόλοιπος χρόνος μοιράσθηκε στο προσφυγικό, στο Κυπριακό και στα ζητήματα ασφαλείας (τρομοκρατία).

Από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν οι υπουργοί Νίκος Κοτζιάς, Νίκος Παππάς και Ευκλείδης Τσακαλώτος, καθώς και ο διευθυντής του πρωθυπουργικού διπλωματικού γραφείου Βαγγέλης Καλπαδάκης.

Τον κ. Ομπάμα πλαισίωσαν, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Οικονομικών Τζακ Λιου και ο προεδρικός σύμβουλος επί οικονομικών θεμάτων Άντουαλ Αντεγιέμο -ο ένθερμος υποστηρικτής της απομείωσης του ελληνικού χρέους και ο πρώτος που (φέρεται ότι) άνοιξε τη σχετική συζήτηση στον Λευκό Οίκο.

Κατά τις ίδιες πηγές:

Ο Αμερικανός πρόεδρος συμφώνησε στην ελληνική θέση ότι «πρέπει να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα» που συμφωνήθηκε την άνοιξη μεταξύ των θεσμών για το χρέος -ήτοι, να υπάρξει η απόφαση στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου.

Η ελληνική πλευρά θα κάνει «ό,τι πρέπει» για να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση στην ώρα της (με staff level agreement στο τέλος Νοεμβρίου), αλλά πρέπει να διασφαλισθεί ότι αυτή η διαδικασία δεν θα παρεμποδιστεί από «αχρείαστα εμπόδια» -δηλαδή ζητήματα που ξεπερνούν τη συμφωνία.

Με Μουζάλα και Παπαδημητρίου

Πέραν του χρέους, ο κ. Ομπάμα είχε σύντομους διαλόγους με τον υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μουζάλα (τον οποίον «συνεχάρη για την προσπάθεια στο προσφυγικό») και με τον υπουργό Οικονομίας-Ανάπτυξης Δημήτρη Παπαδημητρίου: ο διάλογος, εν προκειμένω, αφορούσε τις «επενδυτικές προσπάθειες» τις οποίες εντείνει και προσπαθεί να επιταχύνει, κατά δήλωσή του, ο νέος υπουργός.

Τον πρόεδρο Ομπάμα άλλωστε συνόδευσαν Αμερικανοί επιχειρηματίες των οποίων το πρόγραμμα και οι συναντήσεις δεν δημοσιοποιήθηκαν -τουλάχιστον, ακόμα.