«Χάσμα» 400 εκατ. μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών

Οι αποστάσεις οι οποίες καταγράφηκαν από την πρώτη κιόλας συνάντηση των εκπροσώπων των δανειστών με την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, αναφορικά με το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος φέτος και του χρόνου, έχουν πλέον ποσοτικοποιηθεί.

Για το 2016, ο στόχος για πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ με βάση το Μνημόνιο δεν αμφισβητείται, μάλιστα το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι θα καταγραφεί υπέρβαση ακόμα και του στόχου που ενσωματώνεται στον προϋπολογισμό για πλεόνασμα 0,63%.

Για το 2017 όμως, το κουαρτέτο των Ντ. Κοστέλο, Φρ. Ντρούντι, Ν. Τζιαμαρόλι και Ντ. Βελκουλέσκου αναχώρησε από την Αθήνα εκτιμώντας ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του επομένου έτους, με βάση τα μέτρα τα οποία ενσωματώνονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, θα είναι έως και κατά 2 δέκατα χαμηλότερο σε σχέση με τον στόχο (1,75% του ΑΕΠ με βάση το Μνημόνιο, 1,80% σύμφωνα με το προσχέδιο), μια απόσταση η οποία μεταφράζεται σε άνοιγμα 350-400 εκατ. ευρώ.

Η ελληνική πλευρά, αναφέρουν οι πληροφορίες, επιμένει ότι η απόσταση αυτή θα καλυφθεί εξαιτίας της υπεραπόδοσης των εσόδων, η οποία καταγράφεται έντονα στα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού έως και τον Σεπτέμβριο. Θεωρεί ότι δεν θα χρειαστούν διορθωτικές παρεμβάσεις.

Η πλευρά των δανειστών, από την άλλη, έχει ήδη υποδείξει κατά πληροφορίες «εξορθολογισμό δαπανών», δείχνοντας κυρίως στην κατεύθυνση περικοπών κοινωνικών επιδομάτων. Η αιτία των αποκλίσεων κατά την άποψη των δανειστών έγκειται στην υποχρηματοδότηση του Εισοδήματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης, των 760 εκατ. ευρώ τα οποία έχουν εγγραφεί στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους.

Ενδεικτικό του προβληματισμού που επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο είναι το γεγονός ότι τις προηγούμενες ημέρες έπεσε στο τραπέζι το ενδεχόμενο περικοπής ή δραστικής μείωσης του επιδόματος θέρμανσης των 105 εκατ. ευρώ, για τη χορήγηση του οποίου εκκρεμεί η έκδοση υπουργικής απόφασης. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το σενάριο κατάργησής του απορρίφθηκε τελικά από την κυβέρνηση. 

Νέος γύρος

Οι αποστάσεις στις εκτιμήσεις για το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος θα επιχειρηθεί να γεφυρωθούν στο διάστημα που μεσολαβεί έως τις 14 Νοεμβρίου, οπότε είναι προγραμματισμένη η επάνοδος των εκπροσώπων των δανειστών. Μέχρι τότε, θα έχουν γίνει γνωστά και τα νέα στοιχεία για την πορεία των εσόδων τον Οκτώβριο, δίνοντας μια πιο σαφή ένδειξη για το κατά πόσο η υπεραπόδοσή τους (500 εκατ. ευρώ υπέρβαση των καθαρών εσόδων στον κρατικό προϋπολογισμό στο εννιάμηνο και 1,480 δισ. ευρώ στον τακτικό προϋπολογισμό στο ίδιο διάστημα) είναι συγκυριακή ή διατηρήσιμη και σε τι ποσοστό.

Κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών πάντως θεωρεί «σχεδόν απίθανο» οι εκπρόσωποι των δανειστών με την επάνοδό τους να ζητήσουν τη λήψη πρόσθετων μέτρων για το 2017. Ο νέος γύρος διαπραγμάτευσης σε ελληνικό έδαφος αναμένεται να είναι επίσης σύντομος και δεν θα υπερβεί τις οκτώ ημέρες, εξαιτίας της γιορτής των Ευχαριστιών στις 24 Νοεμβρίου.

Κατά τις εκτιμήσεις του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών, παρά το πιεστικό χρονοδιάγραμμα, παραμένει εφικτός ο στόχος ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης έως το τέλος Νοεμβρίου. Και από ευρωπαϊκές πηγές, εκτιμάται ότι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης στο συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα είναι εφικτή.

Τα ορόσημα είναι δύο. Στις 28 Νοεμβρίου, οπότε είναι προγραμματισμένη η συνεδρίαση του EwG, η ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα μπορούσε να ενισχύσει τα επιχειρήματα της ελληνικής κυβέρνησης, ώστε στο τελευταίο Eurogroup του έτους, στις 5 Δεκεμβρίου, να θέσει στο τραπέζι το θέμα του χρέους, στη βάση των δεσμεύσεων του Eurogroup του περασμένου Μαΐου.

Τα μέχρι τώρα μηνύματα πάντως από την πλευρά της Ευρώπης διαμορφώνουν αδιαμφισβήτητα ένα κλίμα περιορισμένων προσδοκιών. Το τελευταίο “χτύπημα” ήρθε από τον γενικό γραμματέα του ESM Καλίν Άνεβ Γιάντσε, ο οποίος με δηλώσεις του σε γαλλική εφημερίδα τόνισε ότι στα τέλη Νοεμβρίου το Διοικητικό Συμβούλιο του ESM μπορεί να συζητήσει τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους, ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν από τις αρχές του 2017, αλλά «δεν θα συζητήσει τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα πριν το τέλος του επομένου έτους».

Νομοσχέδια σε αναμονή

Εν τω μεταξύ, δύο νομοσχέδια στα οποία είχε επενδύσει πολλά (και στο πεδίο των εσόδων και στο πεδίο των εντυπώσεων, δεδομένου ότι τα έχει προαναγγείλει ο ίδιος ο πρωθυπουργός) η κυβέρνηση παραμένουν σε εκκρεμότητα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, την περασμένη εβδομάδα οι δανειστές επανέφεραν στο τραπέζι το σενάριο το οποίο θέλει φόρο, πρόστιμο και πληθωρισμό να οδηγούν σε συντελεστές έως και 90% για όσους αποκαλύψουν οικειοθελώς αδήλωτα κεφάλαια, για να απορριφθεί από την ελληνική πλευρά. Σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, το προηγούμενο διάστημα είχαν φανεί περιθώρια συμφωνίας σε χαμηλότερους συντελεστές, της τάξεως του 50%-60%. Το σενάριο δεν προχώρησε παραπέρα.

Στο έτερο νομοσχέδιο, αυτό για το πλαστικό χρήμα, οι δανειστές απλώς δεν απάντησαν (αλλά «κλασικά» ζητούσαν και πάλι διευκρινίσεις) στην πρόταση για δημιουργία ειδικού (ακατάσχετου) επιχειρηματικού λογαριασμού με προστασία από κατασχέσεις για παλαιές ληξιπρόθεσμες οφειλές, ενός ποσοστού από το όποιο ποσό απομένει μετά την πληρωμή μέσω πάγιας εντολής των τρεχουσών φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων καθώς και των λογαριασμών ΔΕΚΟ, μισθοδοσίας και προμηθευτών.