«Ακραίες» θέσεις απειλούν τη συμφωνία στα εργασιακά

«Οι ακραίοι παίκτες κράτησαν ακραία στάση», δήλωσε χθες ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της πρώτης διερευνητικής συνάντησης με τους εκπροσώπους των δανειστών και βασικό μενού τα εργασιακά.

Αυτό που δεν είπε, το άφησε όμως να εννοηθεί, ήταν ότι και οι υπόλοιποι «παίκτες» δεν ήταν και ιδιαίτερα θετικοί στις ελληνικές επιδιώξεις για επαναφορά του θεσμικού πλαισίου που ίσχυε πριν από τα μνημόνια, στο θέμα των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Όπως υπονόησε και ότι οι θεσμοί έβαλαν στο τραπέζι το θέμα της Διαιτησίας, με την ελληνική πλευρά να επιμένει στην τήρηση των αποφάσεων της δικαιοσύνης και των διεθνών οργανισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αν και σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας, η χθεσινή πρώτη συνάντηση ήταν κυρίως διερευνητική, οι εκπρόσωποι των δανειστών έδειξαν ξεκάθαρα τις προθέσεις τους, αφενός να μην αλλάξει τίποτε από τις μεταρρυθμίσεις που προωθήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια μέσω των δύο μνημονίων στα εργασιακά, αφετέρου να συζητηθούν όλα τα δύσκολα θέματα, όπως οι ομαδικές απολύσεις, οι αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο, αλλά και θέματα που έχουν ήδη ρυθμιστεί μέσω της ελληνικής δικαιοσύνης, όπως είναι ο ΟΜΕΔ και η επαναφορά της μονομερούς προσφυγής στον Οργανισμό.

Οι εκπρόσωποι των δανειστών και κυρίως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αντέκρουσε την επιδίωξη της ελληνικής πλευράς να επανέλθει σε ουσιαστική λειτουργία το σύστημα των συλλογικών διαπραγματεύσεων, υποστηρίζοντας ότι το παλαιό σύστημα διαπραγμάτευσης ήταν «στρεβλό» και οδήγησε σε χαμηλή παραγωγικότητα. Εξέφρασαν μάλιστα την άποψη πως αυτή ήταν μία από τις αιτίες που δημιούργησαν τα σημερινά ελλείμματα...

Μάλιστα, οι δανειστές έριξαν στο τραπέζι και το θέμα της λειτουργίας του συστήματος προσφυγής στη Διαιτησία, θέμα που ζητεί μετ’ επιτάσεως ο ΣΕΒ, χαρακτηρίζοντας στρέβλωση τη δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ).

Σε αυτό το σημείο, προφανώς, ο κ. Κατρούγκαλος αλλά και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος που συμμετείχε στη διαδικασία, έθεσαν θέμα σεβασμού της νομιμότητας και των αποφάσεων της δικαιοσύνης και των ευρωπαϊκών θεσμών. Δεν είναι τυχαία μάλιστα, μια μέρα νωρίτερα, η δήλωση του κ. Τσακαλώτου από το Βέλγιο ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να υποχρεωθεί να θυσιάσει τα κοινωνικά της δικαιώματα, πρέπει να διατηρείται το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Στο πλαίσιο του κοινωνικού κεκτημένου άλλωστε, ο κ. Κατρούγκαλος ξεκαθάρισε στους δανειστές ότι η ελληνική πλευρά δεν προτίθεται να δεχθεί υποκατώτατο μισθό για τους νέους εργαζόμενους, καθώς έχει κριθεί σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ότι η διάκριση λόγω ηλικίας είναι αντίθετη στα όσα πρεσβεύει η Χάρτα Κοινωνικών Δικαιωμάτων.

Είναι χαρακτηριστική και ενδεικτική της ελληνικής επιχειρηματολογίας, η δήλωση του κ. Κατρούγκαλου αμέσως μετά τη συνάντηση, ότι τα θέματα αρχής και μεθοδολογίας ισχύουν και από τις δυο πλευρές, για να συμπληρώσει με νόημα «και γι’ αυτό γίνονται σεβαστά».

Μάλιστα, ο κ. Κατρούγκαλος έθεσε στους δανειστές ως επιχείρημα και την αναμενόμενη απόφαση από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το θέμα των ομαδικών απολύσεων στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι και αυτή, όπως και οι αποφάσεις των εγχώριων δικαστηρίων, θα γίνει σεβαστή.

Και κατά τη χθεσινή συνάντηση, όπως επεσήμανε ο υπουργός Εργασίας, οι εκπρόσωποι των δανειστών συμφώνησαν ότι το πόρισμα θα αποτελέσει τη βάση της συζήτησης, η οποία θα συνεχιστεί τις επόμενες ημέρες σε τεχνικό επίπεδο. Οι τελικές συναντήσεις της δύσκολης διαπραγμάτευσης, που με το καλημέρα ανέδειξε σημαντικές διαφωνίες, θα πραγματοποιηθούν το πρωί της Πέμπτης και θα συνεχιστούν και το απόγευμα.

Πρόνοια: Πέντε μεταρρυθμίσεις «ανάχωμα» στο αίτημα για μείωση του αφορολόγητου

Σε αυτό το ακανθώδες τοπίο, τη σκυτάλη από τον κ. Κατρούγκαλο παίρνει σήμερα η αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας Θεανώ Φωτίου, προκειμένου στις 12 το μεσημέρι να συναντήσει τους επικεφαλής των δανειστών για το εξίσου, αν όχι περισσότερο, δύσκολο θέμα της αναδιάρθρωσης των προνοιακών επιδομάτων και την καθολική εφαρμογή του Κοινωνικού Επιδόματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ) εντός του 2017.

Αν και τα «σήματα» από τις συναντήσεις σε τεχνικό επίπεδο αλλά και την έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας δεν είναι ευοίωνα, καθώς ξαφνικά τέθηκε θέμα σημαντικής μείωσης του αφορολόγητου ορίου προκειμένου να εξοικονομηθούν χρήματα για το ΚΕΑ, η κ. Φωτίου αναμένεται να παρουσιάσει στους δανειστές πέντε μεταρρυθμίσεις που εκτιμάται ότι θα δημιουργήσουν ένα νέο, διαφανές τοπίο στην άσκηση προνοιακής πολιτικής και στη διαχείριση των επιδομάτων.

Αναλυτικά, σύμφωνα με πληροφορίες, στην ατζέντα της κ. Φωτίου βρίσκεται η ενιαία βάση δεδομένων για όλα τα επιδόματα, που ήδη λειτουργεί, αλλά και η δημιουργία ενός γεωπληροφοριακού συστήματος βάσει του οποίου θα πραγματοποιείται online έλεγχος σε όλη την κεντρική διοίκηση, ενώ σχεδιάζεται και η μετατροπή του ΟΓΑ σε ενιαία αρχή πληρωμών, με στόχο στο άμεσο μέλλον να αναλάβει και την καθολική απονομή των επιδομάτων.

Παράλληλα, θα παρουσιαστεί το σχέδιο για το ΚΕΑ αλλά και η πρόταση για δημιουργία ενός φορέα αξιοποίησης της μικρής και με χαμηλή αξία δημόσιας περιουσίας, με στόχο την υλοποίηση προγραμμάτων στεγαστικής πολιτικής.
Να σημειωθεί πάντως ότι η πρόταση της Παγκόσμιας Τράπεζας για το αφορολόγητο απορρίφθηκε τόσο από την αναπληρώτρια υπουργό Κοινωνικής Αλληλεγγύης, όσο και από την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών.

Μάλιστα, η «ξαφνική» πρόταση για το αφορολόγητο έρχεται να αναδείξει την αδυναμία ακόμη και της Παγκόσμιας Τράπεζας να προτείνει παρεμβάσεις στις αμιγώς προνοιακές παροχές, καθώς παραδέχεται ότι οι κοινωνικές δαπάνες που το 2014 ήταν μόλις στο 2,1% του ΑΕΠ, έναντι μέσου ευρωπαϊκού όρου 4%, αναμένεται να μειωθούν περαιτέρω, λόγω της περικοπής του ΕΚΑΣ και της λήξης των προγραμμάτων για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.

Σύμφωνα μάλιστα με στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι εκπρόσωποι των δανειστών από τις διαπραγματεύσεις σε τεχνικό επίπεδο, οι δαπάνες αυτές αναμένεται να μειωθούν σε 1,85% του ΑΕΠ κατά το τρέχον έτος και να φθάσουν μόλις το 1,46% το 2017.

Στην πράξη, η Παγκόσμια Τράπεζα αφήνει εκτός συζήτησης τα αναπηρικά και τα οικογενειακά επιδόματα (οι δαπάνες για το παιδί και την οικογένεια ανέρχονται σε μόλις 0,4% του ΑΕΠ έναντι ευρωπαϊκού μέσου όρου 2,1%). Στο μικροσκόπιο μπαίνουν, σύμφωνα με πληροφορίες, περίπου 30 από τα συνολικά 200 επιδόματα που καταβάλλονται σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας (σύμφωνα με το υπουργείο, δεν ξεπερνούν τα 115), και αφορούν κυρίως φοροαπαλλαγές, όπως αυτές για ιατροφαρμακευτική κάλυψη εκτός δημόσιου συστήματος υγείας.

Στο μεγάλο «αγκάθι» της αναδιάρθρωσης των προνοιακών επιδομάτων έρχεται να προστεθεί και η καθολική εφαρμογή του ΚΕΑ, με την κυβέρνηση να έχει εγγράψει ήδη στο προσχέδιο του προϋπολογισμού 871 εκατ. ευρώ για την προνοιακή πολιτική, εκ των οποίων τα 571 εκατ. για την καθολική εφαρμογή του επιδόματος, στα οποία αναμένεται να προστεθούν τα 242 εκατ. ευρώ από τη διακοπή των προγραμμάτων ενάντια στην ανθρωπιστική κρίση και το πιλοτικό πρόγραμμα για το επίδομα που εφαρμόζεται ήδη σε 30 δήμους.

Οι δανειστές, και κυρίως οι εκπρόσωποι του ΔΝΤ, κατά τις πρόσφατες συναντήσεις σε τεχνικό επίπεδο αμφισβητούν την ύπαρξη των χρημάτων και ζητούν περικοπές από τις κοινωνικές δαπάνες, ενώ εκφράζουν έντονες επιφυλάξεις και αναφορικά με την επίτευξη του αντίστοιχου στόχου για το 2018.