Φορολογικές δηλώσεις 2016: «Καίνε» τα εκκαθαριστικά

Το πρώτο κύμα των νέων επιβαρύνσεων στο μέτωπο των άμεσων φόρων άρχισαν να νιώθουν εκατομμύρια φορολογούμενοι.

Με την τελευταία προθεσμία για τα φυσικά πρόσωπα να λήγει σήμερα, από τα 5,8 εκατομμύρια εκκαθαρισμένες δηλώσεις προκύπτει ανάγλυφα η διεύρυνση των βαρών σε σχέση με πέρυσι. Ο μέσος φόρος για περίπου 2,2 εκατομμύρια φορολογούμενους με χρεωστικό διαμορφώνεται σε 1.514 ευρώ έναντι 1.310 ευρώ το 2015.

Πέρυσι, περίπου 2,5 εκατομμύρια φορολογούμενοι, με την εκκαθάριση των φορολογικών τους δηλώσεων, εκλήθησαν να πληρώσουν πρόσθετο φόρο 3,295 δισ. ευρώ. Ο μέσος φόρος είχε διαμορφωθεί σε 1.310 ευρώ.

Φέτος, τον ίδιο λογαριασμό -3,293 δισ. ευρώ με βάση τις εκκαθαρισμένες δηλώσεις έως χθες- καλούνται να τον πληρώσουν 2,2 εκατομμύρια φορολογούμενοι, με τον μέσο φόρο να ανέρχεται στα 1,514 ευρώ.

Η αιτία της αύξησης του μέσου φόρου κρύβεται κυρίως στην αύξηση των προκαταβολών φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες, αλλά και στην ακύρωση της έκπτωσης 30% στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης πέρυσι το καλοκαίρι, η οποία δεν παρακρατήθηκε από μισθωτούς και συνταξιούχους για τους πρώτους μήνες του 2015 και αποτυπώνεται στα φετινά ραβασάκια.

Ακόμα βέβαια δεν έχουμε δει τίποτα. Τα φετινά εκκαθαριστικά θα μοιάζουν με... όαση για εκατομμύρια φορολογούμενους του χρόνου, όταν θα εφαρμοστούν στα φετινά εισοδήματα οι αλλαγές στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος και στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης, οι οποίες ψηφίστηκαν με στόχο αύξηση των εσόδων κατά 1,8 δισ. ευρώ.

Μένει να φανεί αν η προβλεπόμενη αύξηση των εσόδων θα επιβεβαιωθεί, ή η νέα φορολογική επιδρομή θα μετουσιωθεί σε πρόσθετη διεύρυνση των ληξιπρόθεσμων χρεών και φοροδιαφυγή.

Λιγότερες επιστροφές - περισσότερα μηδενικά σημειώματα

Η σύγκριση των περυσινών εκκαθαριστικών με τα φετινά οδηγεί σε δύο ακόμα ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις. Αφενός μειώθηκε το πλήθος των φορολογουμένων στους οποίους αναλογεί πιστωτικό εκκαθαριστικό, αφετέρου αυξήθηκε το πλήθος όσων έχουν μηδενικό σημείωμα.

Τα φετινά στοιχεία δείχνουν 978.599 πιστωτικά εκκαθαριστικά (έναντι 1.110.869 πέρυσι), με τη μέση επιστροφή φόρου στα 295 ευρώ από 310 ευρώ πέρυσι. Στο μέτωπο των μηδενικών εκκαθαριστικών, παραδόξως καταγράφεται σημαντική αύξηση από τα 2.371.911 στα 2.655.257, γεγονός το οποίο υποδηλώνει πιθανά παράλληλη συρρίκνωση των εισοδημάτων, ή ενδεχόμενη διεύρυνση της φοροδιαφυγής.

Τα παραπάνω στοιχεία αναμένεται να μεταβληθούν με την ολοκλήρωση των διαδικασιών υποβολής των φορολογικών δηλώσεων. Η τελευταία προθεσμία εκπνέει σήμερα τα μεσάνυχτα για τα φυσικά πρόσωπα, ενώ τα νομικά πρόσωπα έχουν μία ακόμα εβδομάδα στη διάθεσή τους.

«Ψήνεται» και ο ΕΝΦΙΑ

Η ολοκλήρωση της εκκαθάρισης των φετινών φορολογικών δηλώσεων σημαίνει την έναρξη της διαδικασίας έκδοσης των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ.

Όπως δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, ήδη γίνονται τα απαραίτητα τεστ από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης για την έκδοση των εκκαθαριστικών ενώ ανοιχτό παραμένει το θέμα της πιθανής αύξησης του πλήθους των δόσεων εξόφλησης του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων.

Όπως είναι γνωστό, ο νόμος ορίζει ότι ο ΕΝΦΙΑ πρέπει να εξοφληθεί έως το τέλος του έτους. Με αυτό το δεδομένο σε πρώτη φάση, το οικονομικό επιτελείο επιδιώκει έκδοση των εκκαθαριστικών έως το τέλος Ιουλίου, ώστε να διασφαλίσει σε κάθε περίπτωση πέντε μηνιαίες δόσεις έως το τέλος του έτους.

Σε δεύτερο επίπεδο, διεξάγονται διαπραγματεύσεις με τους δανειστές για ενδεχόμενη νομοθετική ρύθμιση η οποία θα διευρύνει τις δόσεις έως τον Φεβρουάριο, αυξάνοντας έτσι το μέγιστο πλήθος τους έως τις επτά.

Αν η εκκαθάριση καθυστερήσει και οι δανειστές απαντήσουν αρνητικά σε τροποποίηση του ισχύοντος νόμου (δόσεις έως το τέλος του έτους), τότε είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμα και για τέσσερις μηνιαίες δόσεις.

Αντιδρούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων

Με αφορμή τις δηλώσεις Αλεξιάδη για τον ΕΝΦΙΑ, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) εκφράζει για μία ακόμα φορά την αγανάκτηση των ιδιοκτητών ακινήτων και καλεί την κυβέρνηση να ακολουθήσει το παράδειγμα της Κύπρου, μειώνοντας τον φόρο.

Σε επιστολή που απέστειλε στον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών επισημαίνει ότι πέρα από το θέμα των δόσεων, «το πρόβλημα είναι ο ίδιος ο ΕΝΦΙΑ και το παράλογο και δημευτικό δημοσιονομικό ζητούμενό του των 4 περίπου δισ. που αναμένεται να βεβαιωθούν σε λίγο, σε βάρος των ιδιοκτητών κάθε είδους ακινήτων της χώρας μας».

Στην επιστολή της η ΠΟΜΙΔΑ καταλήγει ότι «αυτό το πρόβλημα πρέπει να λυθεί, κε Υπουργέ, το πώς θα μειώσουμε το βάρος του ΕΝΦΙΑ σε όλους τους φορολογούμενους, όπως έγινε πρόσφατα στην Κύπρο, και όχι πόσες θα είναι οι δόσεις του. Αλλωστε, αν συνεχίσουμε έτσι, αν μάλιστα μετατρέψετε, όπως σχεδιάζεται, τον ΕΝΦΙΑ σε καθαρό ΦΑΠ με συντελεστές που θα φτάνουν και το 5% (αλλιώς δεν βγαίνει ο λογαριασμός), δεν θα έχει καμιά σημασία πόσες θα είναι οι δόσεις, αφού κανείς δεν θα μπορεί να τις πληρώσει...».