του Γιώργου Μαντέλα

Aκόμα μία αιγυπτιακή τράπεζα ετοιμάζεται να βγει προς αποκρατικοποίηση, όπως θα γίνει γνωστό τις αμέσως επόμενες μέρες. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα πρόκειται για ένα μεγάλο πιστωτικό ίδρυμα -από τα μεγαλύτερα της Αιγύπτου σήμερα- το οποίο έχει την έδρα του στο Κάιρο και διαθέτει παρουσία σε ολόκληρη την ενδοχώρα.

Ήδη, η αιγυπτιακή κυβέρνηση έχει προχωρήσει στην πρόσληψη ξένου συμβούλου, ο οποίος θα αναλάβει να φέρει εις πέρας το project. Στο πλαίσιο αυτό ξεκίνησε και τη διερεύνηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος εκτός αιγυπτιακών συμφερόντων. Κι όπως ήταν φυσικό τα στελέχη του έφτασαν και στην Ελλάδα, όπου είχαν ορισμένες εξαιρετικά ενδιαφέρουσες συναντήσεις.

Για την ιστορία, θα πρέπει να αναφερθεί ότι είναι η JP Morgan αυτή που ενεργεί για λογαριασμό της κυβέρνησης της Αιγύπτου και τουλάχιστον τρεις οι ελληνικές τράπεζες με τις οποίες λέγεται ότι έχει έρθει σε επαφή στην Αθήνα για τον σκοπό που περιγράφεται παραπάνω.

--- Οι ενδιαφερόμενοι

Μολονότι άλλες λεπτομέρειες δεν έχουν γίνει γνωστές, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι πιθανότερες από αυτές είναι η Εθνική Τράπεζα, η EFG Eurobank - Ergasias και η Τράπεζα Πειραιώς. Και οι τρεις ενδιαφέρονται σφόδρα για την περίπτωση και, μεταξύ άλλων, είναι χαρακτηριστικό ότι:

* Η Εθνική Τράπεζα προχώρησε πρόσφατα στην κεφαλαιακή ενίσχυση των δύο υποκαταστημάτων που διατηρεί στην Αίγυπτο από τα μέσα της δεκαετίας του ’60, κατόπιν πρόσκλησης της κεντρικής τράπεζας της χώρας. Όμως, αυτή δεν είναι η μοναδική επενδυτική φιλοδοξία της διοίκησής της για τη συγκεκριμένη χώρα.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι σχεδιάζεται επίσης η λειτουργία άλλων 5 - 10 καταστημάτων, πάντα στην Αίγυπτο, υπό τη σκέπη της θυγατρικής της ΕΤΕ στην περιοχή. Αυτό θα είναι το δεύτερο βήμα με το οποίο η παρουσία της Εθνικής στη χώρα θα ενισχυθεί. Πάντως, υπάρχει και τρίτο -και κρισιμότερο- και προβλέπει την εξαγορά τοπικής τράπεζας. Η Εθνική έχει εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο και περιμένει την κατάλληλη ευκαιρία, η οποία -κάποια στιγμή- θα εντοπιστεί.

* H EFG Eurobank συμμετείχε μέχρι σήμερα σε δύο διαγωνισμούς για την αποκρατικοποίηση αντίστοιχων αιγυπτιακών πιστωτικών ιδρυμάτων.

Στην πρώτη περίπτωση, μάλιστα (Bank of Alexandria), έφτασε μέχρι και τον τελικό γύρο, αλλά για οικονομικούς κυρίως λόγους δεν κατάφερε να πετύχει τον στόχο της. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι σταμάτησε την προσπάθεια, που συνεχίζεται μέχρι την επίτευξη του τελικού στόχου, ο οποίος έχει να κάνει με την απόκτηση τοπικού πιστωτικού ιδρύματος.

* Η Πειραιώς έχει ήδη αποκτήσει πιστωτικό ίδρυμα στην Αίγυπτο, αλλά σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα επιδιώξει να διευρύνει αυτήν την κίνηση. Ο τρόπος είναι ένας: η απόκτηση και νέας τράπεζας στην περιοχή, αν και όποτε βρεθεί η κατάλληλη ευκαιρία.

Στελέχη της ελληνικής τράπεζας διερευνούν εδώ και καιρό την αιγυπτιακή αγορά για τον συγκεκριμένο λόγο, αν και στις προτεραιότητές της είναι η ανάπτυξη της σημερινής θυγατρικής της, από τα αποτελέσματα της οποίας δηλώνουν εξαιρετικά ικανοποιημένα.

Επιμένουν πάντως ότι η Αίγυπτος, υπό τις κατάλληλες συνθήκες, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως εφαλτήριο για την επέκταση του ομίλου στην ευρύτερη περιοχή.

--- Συνωστισμός υποψηφίων

Σε ό,τι αφορά τον χρόνο κατά τον οποίο θα πραγματοποιηθεί ο διαγωνισμός για την πώληση της νέας τράπεζας, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η διαδικασία θα ξεκινήσει σίγουρα έως το τέλος του έτους.

Επιμένουν επίσης ότι λόγω του μεγέθους της υπό πώληση τράπεζας είναι σχεδόν σίγουρο ότι ενδιαφέρον θα εκφραστεί -εκτός από τα ελληνικά- και από μεγάλα δυτικοευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, που έχουν βλέψεις για τη συγκεκριμένη περιοχή. Ιδιαίτερα οι Γάλλοι έχουν κάνει ”απόβαση”.

Υπενθυμίζεται, για παράδειγμα, ότι η Bank of Alexandria πέρασε στη Société Générale.

Όμως, η Αίγυπτος και ειδικότερα οι τράπεζές της ενδιαφέρουν ιδιαίτερα και τα μεγάλα αραβικά funds και μάλιστα αυτά που προέρχονται από το Ντουμπάι. Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι σε όλες σχεδόν τις αποκρατικοποιήσεις που υλοποίησε η κυβέρνηση της Αιγύπτου η συμμετοχή των αραβικών κεφαλαίων ήταν παραπάνω από σημαντική, κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί και στο αμέσως επόμενο διάστημα. Ήδη οι πληροφορίες μιλούν για δύο τουλάχιστον μεγάλες αραβικές τράπεζες που κινούνται προς αυτήν την κατεύθυνση, καθώς η αγορά της Αιγύπτου το τελευταίο διάστημα έχει μπει στο στόχαστρο πολλών.

--- Στο στόχαστρο και η Λιβύη

Η Αίγυπτος δεν είναι η μοναδική χώρα της Βορείου Αφρικής που ενδιαφέρει το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Οι πληροφορίες λένε ότι αργά αλλά σταθερά τα ενδιαφέροντα του τραπεζικού λόμπι επεκτείνονται και σε γειτονικές προς την Αίγυπτο χώρες. Και ήδη κάποια διερευνητικά βήματα έχουν ήδη γίνει.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι κατόπιν πρόσκλησης ξένου οίκου, που λειτουργούσε για λογαριασμό της κυβέρνησης της Τρίπολης, κλιμάκιο ελληνικού ομίλου επισκέφτηκε τη Λιβύη, προκειμένου να διερευνήσει το ενδεχόμενο συμμετοχής του στη διαδικασία εξαγοράς τοπικής τράπεζας.

Η επίσκεψη έγινε, το ίδιο και ο έλεγχος, και μπορεί η προσπάθεια να μην ολοκληρώθηκε, όμως το μόνο σίγουρο είναι ότι άνοιξε ο δρόμος για νέες... περιπέτειες.

Σε κάθε περίπτωση ένα είναι βέβαιο: από τη στιγμή που οι ρυθμοί αύξησης των κερδοφοριών εντός των ελληνικών ορίων αρχίσουν να σημειώνουν επιβράδυνση, θα αναζητηθούν νέες διέξοδοι, εκτός εθνικών ορίων. Κι αυτή η αναζήτηση μπορεί να οδηγήσει από τη Μόσχα της Ρωσίας έως την Τρίπολη της Λιβύης, καθώς, ως γνωστόν, το χρήμα δεν έχει πατρίδα, ούτε χρώμα.

--- Απέχει η Alpha Bank

Η Alpha Bank αποτελεί ίσως τη μοναδική, ξεκάθαρη εξαίρεση του κανόνα που θέλει σχεδόν όλες οι ελληνικές τράπεζες να κοιτάζουν προς την αγορά της Αιγύπτου, προκειμένου να επεκταθούν προς τα εκεί. Στο management της Alpha θεωρούν ότι, παρά τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί στο Κάιρο, οι συνθήκες δεν έχουν ωριμάσει ακόμα τόσο ώστε να μπορεί να μπει με ασφάλεια στη διαδικασία υλοποίησης εκεί μιας μεγάλης επένδυσης.

Αντιθέτως, εκτιμούν ότι η κατάσταση από πολιτική και κοινωνική άποψη είναι ακόμα ρευστή και πως αρκεί ένα μεγάλο τρομοκρατικό χτύπημα, όπως αυτά που έγιναν στην Αίγυπτο τα προηγούμενα χρόνια, για να την καταστήσει άκρως ρευστή.

Γι’ αυτό και προτιμούν, προς το παρόν τουλάχιστον, να παρακολουθούν τις εξελίξεις από απόσταση και να περιμένουν να φτάσουν στο επίπεδο που οι ίδιοι εκτιμούν ότι θα είναι προσφορότερες για ένα μεγάλο άνοιγμα στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου.