Αέριο: Με διαδικασίες εξπρές το νέο market test για IGB

Με διαδικασίες εξπρές θα διεξαχθεί το νέο market test για τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό φυσικού αερίου IGB, για την κατασκευή του οποίου ανακοινώνεται σήμερα στη Σόφια και με την παρουσία υπουργών (ο Πάνος Σκουρλέτης από την Ελλάδα) η λήψη της επενδυτικής απόφασης (Final Investment Decision).

Η διαδικασία αυτή είναι υποχρεωτική προκειμένου να διαφανεί εάν υπάρχει ενδιαφέρον επενδυτών για δέσμευση χωρητικότητας και έτσι να μπορεί να δικαιολογηθεί το αίτημα της εταιρείας του αγωγού για εξαίρεση από τις διατάξεις της οδηγίας 2009/73 (άρθρο 36), ώστε οι όροι πρόσβασης (τέλη κ.λπ.) να ορίζονται από την ίδια την εταιρεία και όχι από τις Ρυθμιστικές Αρχές.

Στην έγκριση της ΡΑΕ για τους όρους διενέργειας του market test ορίζεται ότι η πρώτη φάση του, δηλαδή η εκδήλωση (μη δεσμευτικού) ενδιαφέροντος, θα πρέπει να ολοκληρωθεί στις 29 Φεβρουαρίου 2016, για να ακολουθήσει στη συνέχεια η φάση κατάθεσης δεσμευτικών προσφορών.

Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι το χρονικό διάστημα μεταξύ Μαΐου 2013 και Σεπτεμβρίου 2014 ολοκληρώθηκε το πρώτο market test για τον αγωγό, χωρίς όμως ικανοποιητικά αποτελέσματα. Συγκεκριμένα, από τα 3 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου που είναι η αρχική ετήσια μεταφορική δυναμικότητα του αγωγού, σύμφωνα με πληροφορίες, δεσμευτικό ενδιαφέρον εκδηλώθηκε μόνο για περίπου 1,2 δισ. κυβικά μέτρα.

Ωστόσο, δεδομένης της μεγάλης σημασίας που δίνει στον ρόλο του αγωγού η ΕΕ για την αναβάθμιση της ασφάλειας εφοδιασμού των κρατών της περιοχής, συμφωνήθηκε η προώθηση του έργου και η λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης, έστω και υπό όρους, προκειμένου να δοθεί το κατάλληλο σήμα στην αγορά. Παράλληλα δε, να «τρέξει» το δεύτερο market test στο οποίο, σε αντίθεση με το πρώτο, θα έχουν δικαίωμα συμμετοχής, δηλαδή δέσμευσης χωρητικότητας, και οι Διαχειριστές των Εθνικών Συστημάτων Μεταφοράς Φ.Α. (TSO'S), όπως ο ΔΕΣΦΑ για την Ελλάδα, η Bulgartransgaz για τη Βουλγαρία, η αντίστοιχη εταιρεία της Ρουμανίας κ.λπ. Έτσι θεωρείται ότι η δέσμευση χωρητικότητας θα ξεπεράσει έστω και λίγο τα 2 δισ. κυβικά μέτρα, που θεωρείται το κρίσιμο μέγεθος για τη βιωσιμότητα του αγωγού.

Με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία για τη συγκεκριμένη επένδυση, το συνολικό της ύψος υπολογίζεται σε 240 εκατομμύρια ευρώ (220 εκατομμύρια το κατασκευαστικό), ενώ το ετήσιο λειτουργικό της κόστος σε 4,5 εκατομμύρια ευρώ. Λόγω της σημασίας του, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δεσμεύσει 45 εκατομμύρια για την οικονομική ενίσχυση του έργου. Στο εταιρικό σχήμα που θα κατασκευάσει και θα διαχειρίζεται τον αγωγό συμμετέχουν με 50% η εταιρεία Poseidon S.A. (ιταλική Edison και ελληνική ΔΕΠΑ) και με αντίστοιχο ποσοστό η κρατική βουλγαρική ΒΕΗ. Ο αγωγός θα ξεκινά από την Κομοτηνή και θα συνδεθεί είτε με τον αγωγό του ΔΕΣΦΑ, είτε και με τον αγωγό ΤΑΡ. Θα καταλήγει δε μετά από περίπου 170 χιλιόμετρα διαδρομής στη Στάρα Ζαγκόρα της Βουλγαρίας.

Βασικός ρόλος του αγωγού είναι η τροφοδοσία της Βουλγαρίας με αέριο προέλευσης Αζερμπαϊτζάν, είτε με υγροποιημένο μέσω της Ρεβυθούσας, προκειμένου έτσι να σπάσει το μονοπώλιο και η σχεδόν πλήρης εξάρτηση της Βουλγαρίας από το ρωσικό αέριο της Gazprom. Αυτός είναι ο λόγος που για την κατασκευή του αγωγού ενδιαφερόταν ιδιαίτερα το State Department των ΗΠΑ, οι αξιωματούχοι του οποίου έθεταν το θέμα σε κάθε επίσκεψή τους στην Ελλάδα.

Πάντως ασχέτως της εξέλιξης με τον αγωγό, αυτό που αναμένουν πρωτίστως οι καταναλωτές στην Ελλάδα είναι να «ανοίξει» το δίκτυο της Βουλγαρίας, η χωρητικότητα του οποίου παραμένει δεσμευμένη από τη ρωσική Gazprom και έτσι δεν μπορούν να το αξιοποιήσουν ελληνικές βιομηχανίες για εισαγωγές φθηνού αερίου από την Κεντρική Ευρώπη. Τέλος, να σημειωθεί ότι για το θέμα αυτό, δηλαδή για τον ρόλο των βουλγαρικών κρατικών εταιρειών και της Gazprom, ξεκίνησε έρευνα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.