Το πρώτο crash test έρχεται σε τέσσερις ημέρες. Η κυβέρνηση θα πρέπει να κλείσει όλα τα ανοιχτά θέματα με τα προαπαιτούμενα, για να ανοίξει ο δρόμος για την εκταμίευση των 2 δισ. ευρώ, πριν ο Ευκλείδης Τσακαλώτος εισέλθει στη συνεδρίαση του Eurogroup. Το κατέστησε απόλυτα σαφές ο κοινοτικός Επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί, αφήνοντας περιθώριο συμβιβασμών στο θέμα των κόκκινων δανείων, το οποίο αποτελεί το υπ' αριθμόν ένα «αγκάθι».
Το έτερο μεγάλο «αγκάθι» είναι ο ΦΠΑ στην εκπαίδευση. Εκεί όμως τα πράγματα είναι μάλλον απλούστερα. Η κυβέρνηση πρέπει να βρει μέχρι τη Δευτέρα τα περιβόητα ισοδύναμα για την κατάργησή του (η προσπάθεια συνεχίζεται), διαφορετικά θα παραμείνει το 23% στην ιδιωτική εκπαίδευση, έχοντας καταφέρει ένα μεγαλειώδες αυτογκόλ.
Χθες δόθηκε με τροπολογία παράταση μέχρι τις 16 Νοεμβρίου, ενώ αργά το βράδυ πληροφορίες έλεγαν ότι έχει επιτευχθεί συμφωνία για το θέμα.
Αν τελικά παραμείνει ο ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση, θα υπάρξει πολιτικό κόστος αναμφίβολα. Δεν θα πέσει όμως και η κυβέρνηση. Αντίθετα, οι κλυδωνισμοί θα είναι πολλαπλάσιοι, αν ο συμβιβασμός στα κόκκινα δάνεια και στους πλειστηριασμούς δεν είναι «έντιμος» αλλά επώδυνος.
Στο θέμα του ΦΠΑ στην εκπαίδευση, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το κεντρικό ισοδύναμο το οποίο παραμένει στο τραπέζι δεν είναι άλλο από την αύξηση του κόστους κάθε στήλης ΚΙΝΟ η οποία παίζεται στα πρακτορεία του ΟΠΑΠ, παρά τις αντιδράσεις οι οποίες φέρουν στο προσκήνιο νομικά κωλύματα από τη σύμβαση ιδιωτικοποίησης του ΟΠΑΠ. Αποφάσεις δεν έχουν κλειδώσει, αλλά το επικρατέστερο σενάριο ορίζει πως η κατάργηση του ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση χρηματοδοτείται από το... ΚΙΝΟ.
Η Κομισιόν, όπως φάνηκε από χθεσινές δηλώσεις του κ. Μοσκοβισί, δεν παρεμβαίνει. Αν βρει η κυβέρνηση αποδεκτά και αξιόπιστα ισοδύναμα, δεν αναμένεται να μπλοκάρει τις αποφάσεις αντικατάστασης του μέτρου.
Αν τα δύο αυτά μέτωπα κλείσουν έως τη Δευτέρα, ανοίγει ο δρόμος για τα 2 δισ. ευρώ της δόσης και αρχίζει η «τρεχάλα» για το επόμενο 1 δισ. ευρώ, το οποίο θα συνοδεύεται με νέα δέσμη προαπαιτούμενων, με αυστηρό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης έως το τέλος Νοεμβρίου.
Κι αν τα προαπαιτούμενα για τα 2 δισ. ευρώ που έχουν απομείνει είναι δύσκολα, το 1 δισ. ευρώ θα κοστίσει πολλαπλάσια πολιτικά, καθώς περνά μέσα από τις αλλαγές στο ασφαλιστικό, το οποίο με απόλυτη σαφήνεια ο κ. Μοσκοβισί τοποθέτησε εντός Νοεμβρίου.
Η ικανοποίηση των δύο πακέτων προαπαιτούμενων συνιστά αναγκαία συνθήκη για να ξεκινήσει ουσιαστικά η πρώτη αξιολόγηση του νέου προγράμματος. Κυβερνητική πηγή εκφράζει την προσδοκία ότι μια επιτυχής πρώτη αξιολόγηση θα άνοιγε τον δρόμο για την άμεση εκταμίευση όσο το δυνατό περισσότερων κεφαλαίων για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων χρεών του δημοσίου μέσα στο 2015, ώστε να δοθεί μια κάποια ανάσα στην αγορά.
Η αρχική συμφωνία κυβέρνησης - δανειστών προέβλεπε εκταμίευση 3 δισ. ευρώ για ληξιπρόθεσμα εντός του 2015 και επιπλέον 4 δισ. ευρώ μέσα στο 2016, για να πέσει ζεστό χρήμα στην αγορά, υποβοηθώντας τις προσπάθειες επαναφοράς της ελληνικής οικονομίας σε τροχιά ανάκαμψης από το δεύτερο εξάμηνο του 2016.
Μέχρι σήμερα, τα λεφτά που έχουν πέσει στην αγορά για ληξιπρόθεσμα είναι της τάξεως των 250 εκατ. ευρώ (τον Αύγουστο), για εξόφληση οφειλών κυρίως στον χώρο της υγείας. Έτερον ουδέν και εάν δεν έρθουν δανεικά, δεν πρόκειται να πληρωθεί τίποτα περισσότερο από τις απολύτως ανελαστικές δαπάνες του προϋπολογισμού έως το τέλος του έτους.
Ευτυχώς, στην παρούσα συγκυρία, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους δεν αντιμετωπίζει ταμειακά προβλήματα. Τα έσοδα (φορολογικά) του Οκτωβρίου, με τη βοήθεια του ΕΝΦΙΑ, πήγαν καλύτερα από το αναμενόμενο (αρμόδιες πηγές αναφέρουν υπέρβαση του μηνιαίου στόχου), αλλά αν οι δόσεις καθυστερήσουν πολύ, η εικόνα των ταμειακών διαθεσίμων δεν θα αργήσει να μεταβληθεί. Προς το παρόν πάντως, στους κόλπους του οικονομικού επιτελείου επικρατεί ψυχραιμία και αισιοδοξία ότι οι παλιές ζόρικες ημέρες του Δημήτρη Μάρδα στο ΓΛΚ δεν θα επαναληφθούν.