Τουσκ: Το δημοψήφισμα δεν είναι Nαι ή Oχι στο ευρώ

Ανεξάρτητα του πώς θα ψηφίσουν οι Ελληνες την Κυριακή, η Ε.Ε. εξετάζει τρόπους να «τους κρατήσει» στο ενιαίο νόμισμα, αν και θα απαιτηθεί μια «εντελώς νέα προσέγγιση» για να επιτραπεί η συνύπαρξη της ευρωζώνης με μια χρεοκοπημένη χώρα, είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, σε συνέντευξή του στο Politico. 

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ζητά από την Αθήνα και τους δανειστές να σταματήσουν το «παιχνίδι ευθυνών», να χτίσουν εκ νέου την εμπιστοσύνη και να ξεκινήσουν άμεσα διαπραγματεύσεις μετά το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου. 

«Ο βασικός στόχος είναι να μείνει ενωμένη η ευρωζώνη», υπογραμμίζει. Οπως σημειώνει το περιοδικό, σε αντίθεση με τις δηλώσεις τόσο του προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, όσο και του προέδρου του ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ο Τουσκ είπε ότι «είναι πολύ ξεκάθαρο ότι το δημοψήφισμα δεν αφορά την παραμονή ή όχι στην ευρωζώνη. Στην πραγματικότητα κανείς δεν ενδιαφέρεται -ελπίζω ότι κανείς δεν ενδιαφέρεται- για αυτή την επιλογή».

Ο Τουσκ αρνείται να χρησιμοποιήσει τη λέξη χρεοκοπία (default), αναφερόμενος στην κατάσταση της χώρας μετά την μη πληρωμή της δόσης ύψους 1,6 δισ. προς το ΔΝΤ. 

Ζητά δε να επιστρέψουν όλοι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. «Σίγουρα αυτή η ιστορία δεν είναι άσπρο και μαύρο. Ισως το μεγαλύτερο λάθος ήταν το παιχνίδι ευθυνών, το πολιτικό παιχνίδι μεταξύ της Ελλάδας και των δανειστών. Κανείς εδώ δεν είναι αγγελούδι».

«Σε καιρούς κρίσης, και αυτό δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το έλλειμμα εμπιστοσύνης», υπογράμμισε, σημειώνοντας ότι «πρώτος στόχος είναι να επανακτηθεί η εμπιστοσύνη στην Ελλάδα».

Ο Τουσκ είπε ότι η Ε.Ε. θα συνεργαστεί με την Αθήνα ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της Κυριακής, αν και «εάν οι Έλληνες ψηφίσουν θετικά, είναι ευκαιρία να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στις διαπραγματεύσεις, ίσως πιο υποσχόμενο από πριν».

Σε αυτή την περίπτωση, η Ε.Ε. θα πρέπει να δει εάν ο Τσίπρας θα παραμείνει στην εξουσία, αν θα υπάρξει νέος πρωθυπουργός ή εάν θα υπάρξουν εκλογές.

Στην περίπτωση του «όχι», υπογραμμίζει, «το περιθώριο διαπραγματεύσεων θα είναι μικρότερο, προφανώς. Ομως θα ήθελα να προειδοποιήσω ότι σίγουρα δεν χρειαζόμαστε δραματικά μηνύματα μετά από μια αρνητική ψήφο», τονίζοντας ότι η ΕΕ θα πρέπει να περιμένει να δει "τη νέα πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης".

Οπως επισημαίνει το περιοδικό, οι ευρωπαϊκές συνθήκες δεν προβλέπουν τρόπο αποχώρησης ή εκδίωξης από την ευρωζώνη, παρά μόνο μιας αποχώρησης από την Ε.Ε. Ομως ο Τουσκ πιστεύει ότι εάν η Ελλάδα επιλέξει να αποχωρήσει από το ενιαίο νόμισμα, θα βρεθεί τρόπος να παραμείνει στην Ευρωπαϊκή Ενωση. «Εάν χρειαζόμαστε κάποια αλλαγή συνθήκης για να σώσουμε την Ευρώπη, είναι πιθανό να τη συζητήσουμε», αναφέρει.

Ομως όπως επισημαίνει, μεγαλύτερη προτεραιότητα τις επόμενες ημέρες είναι να υπάρξει μια λύση για να διατηρηθεί η Ελλάδα στην ευρωζώνη. «Ειναι μια κατάσταση στην οποία θα πρέπει να σκεφτούμε εντελώς νέες συνθήκες», υπογράμμισε.

«'Ισως θα πρέπει να συνηθίσουμε να ζούμε με μια πτωχευμένη (bankrupt) χώρα-μέλος της ευρωζώνης. Ισως πρέπει να προετοιμάσουμε την ευρωζώνη και την Ε.Ε. να μπορεί να ζει με χώρες που έχουν τα προβλήματα της Ελλάδας».

Το περιοδικό σημειώνει ότι μια πιθανή λύση θα ήταν η Ελλάδα να μπει σε μια «κατάσταση αναμονής» (waiting room), χωρίς να είναι επίσημα εκτός του ενιαίου νομίσματος, αλλά σε μια ενδιάμεση κατάσταση έως ότου μπορεί να διαπραγματευθεί την επιστροφή της. 

Ο Τουσκ αρνήθηκε να περιγράψει πώς θα ήταν αυτή η εναλλακτική. «Εάν φαντάζεσαι πολύ, έρχεσαι αντιμέτωπος με αυτοεκπληρούμενες προφητείες», σημειώνει, προσθέτοντας ότι πάνω από όλα είναι απαραίτητο «να αποφευχθεί το δραματικό σενάριο διάσπασης της ευρωζώνης». 

Υπογράμμισε ότι το διακύβευμα στην Ελλάδα είναι μεγαλύτερο από το μέλλον του ευρώ, και στη βάση του, γεωπολιτικό. «Η Ελλάδα και τα Βαλκάνια είναι παραδοσιακά το μαλακό υπογάστριο της Ευρώπης και θα πρέπει να κινηθούμε πολύ, πολύ προσεκτικά». 

Τέλος, ερωτηθείς για τον Αλέξη Τσίπρα, τον άνθρωπο που σε λίγες εβδομάδες αναστάτωσε την ευρωπαϊκή οικονομική και πολιτική τάξη, δήλωσε: είναι μια μπανάλ και κλασσική ιστορία. Ως ηγέτης υποσχέθηκε κάτι στους ψηφοφόρους του και τώρα πρέπει να το παραδώσει». Σύμφωνα με τις Βρυξέλλες οι Ελληνες υποφέρουν από μια κοινή ψευδαίσθηση στην Ευρώπη. «Ότι μπορούμε να ξοδέψουμε περισσότερα απ' όσα έχουμε».