Η ΕΚΤ άναψε... φωτιές σε ομόλογα και ισοτιμίες

Tα τελευταία χρόνια, οι χρηματοπιστωτικές αγορές αντιμετωπίζουν μια σειρά γεγονότων που άλλοτε θα φάνταζαν αδύνατα σε όρους πιθανοτήτων. Μετά την κατάρρευση της Lehmann Brothers και τον «μηδενισμό» στις τιμές τίτλων διαβαθμισμένων με «AAA», φέτος οι αγορές έχουν δει ακόμα πιο απίθανα περιστατικά. Είδαν τις νέες εκδόσεις ορισμένων εταιρικών ομολόγων να είναι χαμηλότερες απ' ό,τι πολλών χωρών για την ίδια περίοδο, αλλά και την εκτόξευση της ισοτιμίας του ελβετικού φράγκου με το ευρώ σχεδόν 25% σε διάστημα μόλις 10 λεπτά!

Το πλέον περίεργο, όμως, είναι τα αρνητικά επιτόκια δανεισμού χωρών όχι μόνο για μικρά, αλλά και για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα. Η απαρχή του προγράμματος ποσοτικής νομισματικής χαλάρωσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τη Δευτέρα 9 Μαρτίου έστειλε σχεδόν άμεσα τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων σε όλη την ευρωζώνη - πλην Ελλάδας - σε χαμηλά επίπεδα-ρεκόρ, προκαλώντας πονοκέφαλο στους επενδυτές, που πρέπει πλέον να αναζητήσουν άλλα περιουσιακά στοιχεία για θετικές αποδόσεις.

Η έναρξη του προγράμματος 1,1 τρισ. ευρώ έως τον Σεπτέμβριο του 2016, αν και αναμενόμενη από τις αρχές του έτους, διέψευσε εκείνους που εκτιμούσαν ότι σε μεγάλο βαθμό έχει ήδη προεξοφληθεί από τις αγορές ομολόγων, μετοχών και ισοτιμιών. Η κατάρρευση της ισοτιμίας του ευρώ στο 1,05 με το δολάριο έναντι του 1,21 στις αρχές του έτους δείχνει ότι η αγορά μάλλον δεν είχε προεξοφλήσει πολλά.

Η εικόνα ανά χώρα

Οι τρέχουσες αποδόσεις των 10ετών ομολόγων στην Ιαπωνία, τη Γερμανία, τη Σουηδία και την Ελβετία είναι τουλάχιστον 150 μονάδες βάσης πιο χαμηλά από τα χαμηλότερα επίπεδά τους.

Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων συνδέονται με τις προσδοκίες της αγοράς για τα μελλοντικά επίπεδα επιτοκίων και πλέον τα γερμανικά ομόλογα με λήξη από ένα έτος έως και την εξαετία διαπραγματεύονται με αρνητικές επιδόσεις, ενώ για την Ελβετία οι αρνητικές φθάνουν μέχρι και τα δεκαετή κρατικά ομόλογα!

Ωστόσο, δεν είναι μόνο οι αποδόσεις των γερμανικών ομολόγων που κινούνται σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ.

Η Αυστρία πλέον δανείζεται με αρνητικά επιτόκια έως και την 6ετία, ενώ η 7ετία και 8ετία, αν συνεχιστεί η πτώση με τον ίδιο ρυθμό, θα καταστούν αρνητικές στις επόμενες μέρες.

Για τη Φινλανδία παρόμοια εικόνα, με τις αποδόσεις των 10ετών της ομολόγων να μην ξεπερνούν το 0,34% και η 15ετία το 0,47%.

Για τη Γαλλία, οι αποδόσεις των 20ετών ομολόγων μόλις που ξεπερνούν το 1,1% και η 50ετία προσεγγίζει το 1,25%.

Για τις χώρες του Νότου, αλλά και εκείνες που βρέθηκαν σε δύσκολη θέση τα προηγούμενα έτη, η εξέλιξη είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή.

Η Ιρλανδία δανείζεται με 1% στη 15ετία και 0,74% στη 10ετία, ενώ η απόδοση του 10ετούς της τον Ιούνιο του 2011 ήταν σχεδόν 12% και στις αρχές του έτους στο 1,25%!

Για την Πορτογαλία, το 10ετές ομόλογο αποτιμάται με απόδοση της τάξεως του 1,6% και το 20ετές στο 2,2%, ενώ το 5ετές κινείται με χαμηλότερα από το 0,85%. Για την ίδια περίοδο, το 5ετές της Ελλάδας εμφανίζει απόδοση 14,87%. Η απόδοση του 5ετούς πορτογαλικού στις αρχές του 2014 ξεπερνούσε το 4,25% και το ελληνικό βρισκόταν στα επίπεδα του 5%. Για την Ισπανία και την Ιταλία οι πτώσεις των αποδόσεων είναι επίσης πολύ ισχυρές αφού η αποδόσεις στα 10ετή τους έχουν συγκλίνει στο 1,15%, ενώ για τα 5ετή κινούνται στο 0,45%.

Η επενδυτική προσαρμογή

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Μ. Βρετανία και οι ΗΠΑ εμφανίζουν αποδόσεις στα 10ετή τους 1,8% και 2,10% αντίστοιχα, ενώ σε καμία χρονική περίοδο τα ομόλογα των δύο χωρών δεν εμφανίζουν αρνητικές αποδόσεις.

Επίσης, πολύ σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσει η προέλευση των επενδυτών. Με τα γερμανικά ομόλογα να προσφέρουν κάτι παραπάνω απ' ό,τι τα ελβετικά, για ένα ελβετικό fund τα γερμανικά ομόλογα μπορεί να φαντάζουν πιο «φθηνά» και είναι επιλογή.

Οι αποδόσεις των ομολόγων στην Ιαπωνία είναι υψηλότερες απ' ό,τι στη Γερμανία, αλλά συγκριτικά με τις αποδόσεις στα αμερικανικά, οι ΗΠΑ φαίνονται να προσφέρουν πολύ υψηλές αποδόσεις. Οπότε δεν είναι απίθανο η ροή να σταματήσει να διοχετεύεται σε Ευρώπη και Ιαπωνία και να στραφεί σε χώρες με υψηλή αξιολόγηση και «υψηλές» σχετικά αποδόσεις.

Από την άλλη πλευρά, μια μερίδα αναλυτών εκτιμά ότι είναι θέμα χρόνου οι επενδυτές να ξεκινήσουν να αγοράζουν χρέος με μεγαλύτερο κίνδυνο, αφού όσο οι αποδόσεις θα μειώνονται και θα υπάρχει ροή από φθηνά κεφάλαια από τις τράπεζες, η όρεξη για ρίσκο θα αυξάνεται και χρεόγραφα μικρότερης ποιότητας θα αρχίσουν να φαίνονται πιο ελκυστικά.

Το γεγονός ότι η νομισματική πολιτική θα παραμείνει πολύ χαλαρή στην Ευρώπη σίγουρα μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016, θα δώσει στήριξη σε τέτοιες κινήσεις, αλλά για την ώρα είναι προς συζήτηση αν οι αρνητικές αποδόσεις υποχρεώσουν αρκετούς επενδυτές να επιστρέψουν στις μετοχές επιθετικά.