Οικονομία: Τα «όπλα», οι προκλήσεις και τα στοιχήματα της κυβέρνησης

Το στοίχημα για τη νέα κυβέρνηση θα κριθεί από το πόσο γρήγορα θα μπορέσει: πρώτον, να επαναφέρει το κλίμα ηρεμίας στην αγορά και, δεύτερον, να τονώσει τη ρευστότητα στην πραγματική οικονομία.

Αυτή είναι η άποψη των περισσότερων επιχειρηματικών στελεχών, που δίνουν μεγάλη σημασία στους δύο αυτούς παράγοντες και πιστεύουν πως προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης είναι να λάβει αποφάσεις και να υιοθετήσει πολιτικές για την ικανοποίηση των συγκεκριμένων στόχων.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των περισσότερων παραγόντων που ρωτήσαμε, το φετινό ΑΕΠ δεν θα φτάσει βέβαια το +2,9% που αναγράφεται στον προϋπολογισμό, αλλά ούτε θα πέσει στο +0,6% που πρόβλεψε πρόσφατα η Merrill Lynch.

Από την πλευρά του ο ΣΕΒ με χθεσινή ανακοίνωση τόνισε πως «η αβεβαιότητα των τελευταίων μηνών στοίχισε ακριβά στους εργαζομένους, στις επιχειρήσεις, στα δημόσια έσοδα. Προέχει να κερδίσουμε το χαμένο έδαφος με αποφασιστικότητα και ευθύνη. Η συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους μας δημιουργεί τις προϋποθέσεις να κοιτάξουμε μπροστά με ελπίδα και ρεαλισμό».

Ενδεικτική είναι η θέση του διευθύνοντος συμβούλου του ομίλου Fourlis Απόστολου Πεταλά, που αναφέρθηκε στον τομέα της ιδιωτικής κατανάλωσης. Σύμφωνα λοιπόν με τον κ. Πεταλά, «με βάση το ΑΕΠ της Ελλάδας η αγορά του οικιακού εξοπλισμού θα έπρεπε να κυμαίνεται τουλάχιστον στο 1,2 δισ. ευρώ, όταν πέρυσι δεν έφτασε το επίπεδο των 800 εκατ. ευρώ! Αυτή η μεγάλη υστέρηση οφείλεται στην έντονη ανασφάλεια των Ελλήνων καταναλωτών για το μέλλον, αλλά και στη συνεχώς μειούμενη ρευστότητα. Έτσι, η ζήτηση μπορεί να σημειώσει μεγάλη αύξηση ακόμη και αν το ΑΕΠ παραμείνει σταθερό, υπό την προϋπόθεση ότι θα υποχωρήσει το ευρύτερο κλίμα αβεβαιότητας και θα τονωθεί η ρευστότητα στην πραγματική οικονομία».

Ανάλογες εκτιμήσεις για τον κλάδο των ηλεκτρικών συσκευών έχουν κάνει και άλλοι επιχειρηματίες, μεταξύ των οποίων και ο πρόεδρος της Ηλεκτρονικής Γιάννης Στρούτσης.

Και μπορεί βέβαια η ομαλότητα να άρχισε να αποκαθίσταται από τις αρχές αυτής της εβδομάδας -ιδίως μετά τη συμφωνία με τους Ευρωπαίους και τη γνωστοποίηση του περιεχομένου των μεταρρυθμίσεων για τις οποίες δεσμεύτηκε η ελληνική κυβέρνηση- ωστόσο το ζήτημα της ρευστότητας φαίνεται να προβληματίζει ακόμη.

Παράλληλα πρόεδρος εισηγμένης εταιρείας δήλωσε στο Euro2day.gr: «Αλίμονο αν οι τράπεζες συνεχίσουν να χρηματοδοτούν το ελληνικό δημόσιο, ρουφώντας επιπλέον πόρους από την οικονομία», όταν μάλιστα: α) δεν προβλέπεται κάποια άλλη χρηματοδότηση του δημοσίου μέσα στο επόμενο τετράμηνο από την Ευρώπη, β) εκτιμάται πως υπάρχει υστέρηση 2 δισ. ευρώ στα φορολογικά έσοδα του πρώτου φετινού διμήνου, γ) η όποια επιστροφή καταθέσεων στα γκισέ των ελληνικών τραπεζών δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 5-8 δισ. ευρώ μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς τα υπόλοιπα ποσά τοποθετήθηκαν κατά κύριο λόγο σε επενδυτικά προϊόντα του εξωτερικού.

Μάλιστα, σύμφωνα με την JP Morgan, οι ελληνικές καταθέσεις θα παραμείνουν μέσα στο πρώτο εξάμηνο γύρω στα επίπεδα του Φεβρουαρίου (περίπου στα 148 δισ. ευρώ), και θα μπορούσαν εν μέρει να ανακάμψουν στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Ειδικότερα, ο ξένος οίκος εκτιμά πως «οι τραπεζικές καταθέσεις θα ανακάμψουν μόνο όταν υπάρξει μεγαλύτερη ορατότητα και κυρίως μετά από μια συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και των θεσμών. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, οι καταθέσεις έπιασαν πιθανότατα πάτο μέσα στο Φεβρουάριο και φαίνεται πως μόνο οριακή άνοδο θα μπορούσαν να σημειώσουν έως τον Ιούνιο».

Η αποκατάσταση του κλίματος στην αγορά θα μπορούσε να οδηγήσει βέβαια και στην προσέλκυση επενδύσεων κυρίως από το εξωτερικό, όμως ο κ. Νίκος Χρυσοχοΐδης, CEO της ομώνυμης χρηματιστηριακής, εκφράζει τις επιφυλάξεις του, τουλάχιστον για το πρώτο μισό του 2015:

«Έχουμε μπει σε μια διαδικασία τετράμηνης μετάβασης, η οποία διακρίνεται από αβεβαιότητα. Δυστυχώς, σύμφωνα με το βασικό σενάριο, το πρώτο εξάμηνο θα πρέπει να θεωρείται χαμένο από πλευράς ξένων επενδύσεων, πέρα ίσως από κάποιες επαφές και ορισμένες μικροτοποθετήσεις που θα μπορούσαν να γίνουν. Οι ελπίδες μεταφέρονται στο δεύτερο μισό της χρονιάς και αυτό κάτω από το συνδυασμό των τριών παρακάτω προϋποθέσεων: α) επιτυχής έκβαση του μεταβατικού πλάνου με συμφωνία Ελλάδας-Ευρώπης και χρηματοδότηση του ελληνικού δημοσίου, β) διατήρηση κλίματος πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής σταθερότητας στη χώρα, γ) υλοποίηση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης σε πανευρωπαϊκή βάση από την ΕΚΤ».

Υπό αυτές τις συνθήκες, το κλίμα στην οικονομία παραμένει μεν συγκρατημένο, ωστόσο είναι αρκετά καλύτερο από αυτό της προηγούμενης εβδομάδας, ή του προηγούμενου μήνα.

Άλλωστε, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, υπάρχουν κλάδοι της οικονομίας που θα μπορούσαν να πάνε φέτος καλύτερα από πέρυσι και έτσι να σηκώσουν το ελληνικό ΑΕΠ.

Ο εισερχόμενος τουρισμός και οι εξαγωγές (λόγω και του ασθενέστερου ευρώ) θα μπορούσαν να αποτελέσουν φέτος δύο ισχυρούς πυλώνες για την οικονομία μας.

Επίσης, η Alpha Finance προβλέπει για το 2015 αύξηση της εγχώριας ζήτησης τσιμέντου 10% λόγω των εργασιών στους τέσσερις μεγάλους οδικούς άξονες, στο μετρό και σε κάποια άλλα έργα. Να σημειωθεί πως και πέρυσι σημειώθηκε τόνωση της ζήτησης κατά περίπου 9% για τους ίδιους λόγους, καθώς η οικοδομική δραστηριότητα υπήρξε ισοπεδωμένη.

Επιπλέον, οι χαμηλές τιμές πετρελαίου και ο δριμύς φετινός χειμώνας έχουν οδηγήσει μέσα στο 2015 σε σαφώς ανώτερα επίπεδα τη ζήτηση για προϊόντα πετρελαίου, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Γιάννη Αληγιζάκη.

Σχετική αισιοδοξία επίσης επικρατεί και σε άλλους κλάδους της οικονομίας υπό την προϋπόθεση της καλλιέργειας κλίματος ομαλότητας όπως ο ασφαλιστικός, η πληροφορική και γενικότερα όσες δραστηριότητες επηρεάζονται άμεσα ή έμμεσα από τα κοινοτικά κονδύλια.